Erişkin Temel ve İleri Yaşam Desteği

advertisement
9.2.2017
Erişkin Bireylerde Kalp ve
Solunum Durması
Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI
İKBÜ Sağlık Hizmetleri M.Y.O.
www.ahmetemreazakli.com
Kardiyak Arrest Nedir ?
• Kalp, dolaşım sistemi içerisinde bir pompa görevi
üstlenmekte
ve
kanı
tüm
vücuda
pompalamaktadır.
• Kalbin kanı pompalayamayacak hale gelmesi
durumuna ‘Kardiyak Arrest’ denir.
• Kardiyak arresti takiben 1-3 dakika sonunda
solunum merkezi de perfüze olamayacağı için
solunum da durur.
www.ahmetemreazakli.com
1
9.2.2017
Solunum Arresti Nedir ?
• Solunum sisteminin temel görevi, kalbin
pompaladığı kanın oksijenlenmesidir.
• Akciğerlerin bu görevi göremeyecek hale
gelmesi durumuna ‘Solunum Arresti’ denir.
• Solunum arrestini takiben 3-8 dakika
sonrasında kardiyak arrest de gerçekleşecektir.
www.ahmetemreazakli.com
Altın Dakikalar!
• Geri dönüşsüz hasarların oluşumunu önlemek ve en
kısa sürede hastaya müdahale etmek için gerekli zaman
dilimine ‘Altın Dakikalar’ denir.
• Yalnızca 3-4 dakika ! Belki daha da az !
• TYD 4 dakikanın altında, İYD 8 dakikanın altında
başlatılmış olmalıdır.
• Her geçen dakikada yaşama oranı % 7-10 azalmaktadır.
www.ahmetemreazakli.com
2
9.2.2017
TYD – İYD ?
• Temel yaşam desteği, ilaç ve ekipman desteği
olmaksızın eğitimini almış tüm bireyler
tarafından
uygulanabilecek
kurtarma
girişimleridir.
• İleri yaşam desteği, eğitimli ve profesyonel
sağlık ekibi tarafından uygulanabilen; ilaç ve
ekipman destekli kurtarma girişimleridir.
www.ahmetemreazakli.com
Kuralları Kim Belirler ?
• ILCOR (International Liaison Committee on Resusciation) :
Resusitasyon dernekleri arasında uzlaşı sağlayan bu kuruluş,
kuralları standardize etmeye çalışmaktadır.
• Birçok dernek bu kuruluşa üyedir. (AHA, ERC, HSCF vb.)
• Bu kuruluşlara bağlı uzmanlar her 5 yılda bir toplanır.
Önceden yayınlanan kılavuzdaki değişimler revize edilir.
• Bu revizyon en son 2010 yılında 30 ülkeden 313 uzman ile
gerçekleştirilmiştir.
www.ahmetemreazakli.com
3
9.2.2017
TYD
• TYD’de kurtarıcı hastanın kalp ve akciğerlerinin
görevini üstlenir. Bu süreçte pompalanamayan
ve oksijenlenemeyen kanın, kalıcı hasarları
önleme amaçlı görevlerini yerine getirmesi
sağlanmaya çalışılır.
• Arrestlerin nedeni % 82.4 oranında kardiyak
etkenlere bağlıdır.
www.ahmetemreazakli.com
Olay Gelişim Zinciri
• Dolaşımın durması  15-30 saniye sonra
beyin dolaşımının bozulmasına bağlı bilinç
kaybı  30-40 saniye sonra pupil dilatasyonu
 1-3 dakika sonunda dolaşımın bozulmasına
bağlı solunum merkezinin perfüze olamaması
ve solunumun durması!
• Hipotermi haricinde, kalp durduktan 6 dakika
sonra, kalıcı beyin hasarı oluşmaya başlar!
www.ahmetemreazakli.com
4
9.2.2017
Yaşam Zinciri
•
•
•
•
Erken tanıma ve yardım çağrısı
Erken CPR
Erken defibrilasyon
Erken postresüsitasyon bakım
www.ahmetemreazakli.com
5
9.2.2017
2015 AHA Güncellemesinde
Temel Konular (Eskiden, Şimdi?)
•
•
•
•
•
•
•
ABC yerini CAB’ye bırakmıştır. (C: Dolaşım, A:Havayolu, B:Solunum) 
Sorunların nedeni azalan kalp debisidir. Solunum başlangıçta daha
önemsizdir. Ayrıca iç çekme tarzındaki solunum hareketleri ve bası
nedeniyle akciğerlerin iniş ve kalkışı, fizyolojik yeterliliği sağlamaya bir süre
yetmektedir.
Tek kurtarıcı için masaj ve solunum oranı 30:2 olarak belirlenmiştir.
(Dakikada en az 100-120 bası yapılmalıdır.)
Kalp masajında bası derinliği en az 5 cm, en fazla 6 cm olarak belirtilmiştir.
Aşırı ventilasyondan kaçınılmalıdır. (Ortalama 6 saniyede 1 ventilasyon
önerilir. Her ventilasyon için 6-7 ml/kg tidal hacim yeterlidir.)
Olabildiğince masaja ara verilmemeye çalışılmalıdır!
Her bası sonrası, göğüs kafesinin geriye dönüşüne izin verilmelidir.
Eğer opioid şüpheli bir acil durum mevcutsa, Naloksan olaya dahil
edilmelidir.
www.ahmetemreazakli.com
İYD
• D: Defibrilation  VF/VT şoklanabilir ritmlerdir. Asistoli ya
da nabızsız elektriksel aktivitede masaja devam edilir.
• C: Circulation  Dolaşım sağlanmasında bası derinliği,
sayısı gibi faktörlerde TYD ile fark yoktur. Ekstra olarak ritm
değerlendirilmesi ve buna uygun tedavi planlanması söz
konusudur.
• A: Airway  Altın standart endotrakeal entübasyondur.
Entübasyon için vakit kaybı 30 saniyeyi aşmamalıdır. Eğer
mümkün değilse ek yöntemler değerlendirilmelidir.
(Airway-ambu-maske, LMA, fastrach LMA, buji vb.)
• B: Breath  %100 oksijen eşliğinde solunum desteği
sürdürülmelidir. 6-7 ml/kg tidal hacimde ve 6 saniyede 1
solunum şeklinde devam etmelidir.
www.ahmetemreazakli.com
6
9.2.2017
Prekordial Thump
• Tanık olunmuş, monitorize
kardiyak arrestte!
• 20-30 cm yükseklikten
sternum ortasına,
• Arrest gelişmesini takiben
30
saniye
içinde
uygulanmalı!
OED
• Otomatik
defibrilatörler!
eksternal
• Özellikle erken defibrilasyonun
sağlanabilmesinde, halkın da
kullanımı için tasarlanmıştır.
• Ritmi otomatik algılar ve şok
verir.
• Sağkalımı arttırır.
www.ahmetemreazakli.com
7
9.2.2017
CPR’da Kapnografi
• Kapnografi kullanımı endotrakeal entübasyonun
doğruluğunda standarttır.
• Ayrıca resusitasyon etkinliği için de kriterdir.
• ETCO2 < 10 ise kalp masajı etkin değildir!
• Entübe hastada dirençli olarak end tidal
karbondioksitin 10’un altında seyretmesi, geri
dönüşün olanaksız olduğunu gösterir.
www.ahmetemreazakli.com
Farmakoloji
• Adrenalin ?
• Atropin ?  Asistolide önerilmiyor. Yalnızca
bradikardik ritm varlığında!
• Molar sodyum bikarbonat ?  Rutin kullanımı
önerilmiyor. Metabolik asidoz, hiperkalemi ve
yüksek doz trisiklik antidepresan aşırı
alımında! Uzamış resüsitasyonda.
• Diğer ?
www.ahmetemreazakli.com
8
9.2.2017
Kardiyak İlaçlar
• Kalp debisini ve periferik damar direncini etkileyen
ilaçlar Epinefrin, vazopressin, dopamin, dobutamin,
digoksin, nitrogliserin, sodyum nitroprussid, norepinefrin,
isoproterenol.
• Hız ve ritm kontrolü yapan ilaçlar  Atropin, amiodaron,
lidokain, adenozin, kalsiyum kanal blokerleri, magnezyum,
beta blokerler, propafenon.
• Tamponlu ajanlar.
 (Vazoaktif ajanlar
incelenecektir.)
konusunda
tüm
ilaçlar
detaylı
www.ahmetemreazakli.com
Terapotik Hipotermi
• 12-24 saat boyunca 32-34
soğutma önerilmektedir.
0C’ye
kadar
• Beyin fonksiyonlarına olumlu etki,
• Fonksiyonların kaybının önlenmesi.
www.ahmetemreazakli.com
9
9.2.2017
Sonuç
• Resüsitasyonda amaç ?
• Anestezi teknikerlerinin rolleri ?
• Hastaya ve ekibe nasıl faydalı olunabilir ?
• Hangi donanımlara sahip olunmalı ?
• İntraoperatif kardiyak arrest ? (Muhtemel
nedenler, tanı, müdahale nasıl şekillenmeli ?)
www.ahmetemreazakli.com
Tartışma & Soru-Cevap & Değerlendirme
www.ahmetemreazakli.com
10
Download