verem ned*r? - files.eba.gov.tr
advertisement
HAZIRLAYAN : FATMA SALDUZ VEREM NEDİR? NASIL BULAŞIR? KORUNMA YOLLARI NELERDİR? Verem Nedir? Tüberküloz: Akciğeri etkileyen ciddi bir enfeksiyon hastalığıdır. • Verem, dünyanın en eski hastalıklarından birisidir. Mısır mumyalarında tüberküloz lezyonlarının görülmesi, hastalığın yaklaşık 4 bin yıldır yeryüzünde var olduğunu göstermektedir. Gelişmiş ülkelerde nadir görülse de, bu hastalık 1985’te artış göstermeye başladı. Kısmen HIV ve AIDS’e yol açan virüsle aynıdır. HIV bir kişinin bağışıklık sistemini zayıflatır. • Tüberkülozun pek çok türüne karşı tedavilerde ilaçlar kullanılır. Aktif tüberküloz hastaları daha dirençli olabilmek için aylarca antibiyotik ilaç kullanırlar. Vücudunuz tüberküloz bakterisi taşısa da, metabolizmanız bununla savaşacaktır. Bu nedenle doktorlar bir ayrım yaparlar. Aktif TB semptompları: • • • • • • • Öksürük İstemsiz kilo kaybı Yorgunluk Ateş Gece terlemeleri Titreme İştahsızlık Organlar Nasıl Etkilenir? • Tüberküloz genellikle akciğerlere saldırır. Belirtileri ise şunlardır: • 3 veya daha fazla süren öksürükler • Kanlı balgam • Göğüs ağrısı ve nefes darlığı • Ayrıca böbrekler, omurga beyin gibi organları da etkileyebilir. TB belirtileri ilgili organlara göre değişir. Örneğin, omurgada sırt ağrısı meydana getirir, idrarda kan görülmesine neden olabilir. Açıklanamayan kilo kaybınız, gece terlemeniz, inatçı öksürüğünüz varsa doktora gidin. Doktorunuz tanı için sizden birkaç test ister. • Nedenleri, tüberküloz havaya salınan bir bakterinin bulaşmasıyla yayılır. Aktif TB hapşırma, şarkı söyleme, tükürme ile bulaşır. Tüberküloz bulaşıcı olmasına rağmen, yakalanmak kolay değildir. Birlikte yaşadığın bir yabancıdan ancak kapabilirsiniz. 2 haftadan daha uzun süren tedavilerde aktif TB virüsü teşhisi konabilir. HIV ve TB • 1980’e kadar, HIV ve AIDS’ e yol açan virüslerde artış meydana gelmiştir. TB ve HIV’ın ölümcül bir ilişkisi vardır. HIV enfeksiyonu vücudu ve bağışıklık sistemini baskılar. TB virüsünü kontrol altına almaktan birçok kat daha fazla zordur. Sonuç olarak, HIV hastalığına yakalanan insanlar TB hastalarına göre zorlu bir mücadelede olurlar. İlaca Dirençli TB • Bir diğer neden ise, tüberküloz bakterisinin ilaca karşı dirençli olanıdır. İlk antibiyotikler 60 yıl önce tüberküloz mücadele için kullanılan bu yana, bazı TB virüslerinin yeteneği değişmiştir ve birbirlerine bu yeteneği aktarmışlardır. İlaca dirençli virüslerde antibiyotik, tedavide yetersiz kalır. Kalan diğer bakterilerde ilaçlara dirençli hale gelir. Risk Faktörleri: •Herkes bu hastalığa yakalanabilir. Risk faktörleri şunlardır: Zayıf Bağışıklık Sistemi: • Sağlıklı bağışıklık sistemi TB virüsleriyle savaşır. Ama vücut direnciniz düşükse savunmasız hal alırsınız. Hastalıklar ve ilaçlar bağışıklık sistemini zayıflatabilir: • HIV/AIDS • Diyabet • Böbrek hastalığı • Bazı kanserler • Kemoterapi gibi kanser tedavileri • Organların reddini önleyen ilaçlar • Romatizmal artrit, sedef hastalığını engellemek için kullanılan ilaçlar • Yetersiz beslenme • Çok genç ya da ileri yaş Uluslararası Bağlantılar: • Farklı ülkelere seyahat eden insanlar bu hastalık riskini taşırlar. İşte örnekler: • Sahra Güney Afrika • Hindistan • Çin • Meksika • Güneydoğu Asya ve Mikronezya adaları • Eski Sovyetler Birliği Parçaları Yoksulluk ve Madde Bağımlılığı: • Tıbbi bakım eksikliği. Son zamanlarda ABD de yaşıyorsanız, uzak bir bölgedeyseniz tıbbi bakıma ihtiyacınız vardır. • Madde bağımlılığı. Uzun süreli alkol ve madde kullanımı bağışıklık sistemini zayıflatır ve tüberküloza karşı savunmasız hale gelirsiniz. • Sigara kullanımı. Sigara kullanımında TB virüsünü büyük ölçüde artırırsınız. Çalıştığınız ve Yaşadığınız Yerde: • Sağlık bakımı: Ellerinizi sık sık yıkayın ve maske yapın. • Çalıştığınız ve yaşadığınız yerde: Hapishaneler, göç merkezleri veya bakım evlerinde çalışanlar riske en yakın insanlardır. Aşırı kalabalık ve yetersiz havalandırılan yerlerde risk oldukça yüksektir. • Bir mülteci kampı veya sığınakta yaşayan biri de risk altındadır. Kötü koşullar, sağlıksız beslenme, kirli ortam gibi durumlar riski artırır.
