bebek ve küçük çocukta muane,te*h*s ve tedav* planlaması

BEBEK VE KÜÇÜK ÇOCUKTA
MUAYENE,TEŞHİS VE TEDAVİ
PLANLAMASI
Prof.Dr.Serap ÇETİNER
BEBEK AĞIZ SAĞLIĞI
Diş çürüğü,travma veya tetikleyici diğer bir
olay diş hekimine erken bir ziyareti
gerektirmedikçe ,geleneksel olarak
çocukların ilk diş hekimi ziyareti için okula
başlamaya yakın bir yaşa kadar
beklenmesidir.
Ancak 1986’da Amerikan Çocuk Diş
Hekimliği Akademisi ,çocuk ağız
sağlığında,ilk süt dişi sürdükten sonra ilk 6
ay içerisinde diş hekimine gidilmesini tavsiye
eden bir kararı benimsemiştir.
BEBEK AĞIZ SAĞLIĞINDA HEDEFLER
1.Erken çocukluk çağı
siklusunun kırılması
2.Zararlı mikroflora
kazanılmasının engellenmesi
3.Alışkanlıkların kar /zarar
yöntemi
4.Sağlık ve zararlar için diş
hekimliği evlerinin
kurulması
5.Optimal fluorid korunmasının
sağlanması
6.Tedavi anlaşmasında ebeveynleri
desteklemek için ileriye yönelik
rehber kullanımı
BEBEK AĞIZ SAĞLIĞINDA KAVRAMLAR
RİSK DEĞERLENDİRİLMESİ
Bebek kazanılmış koşullar ve hastalıklar
bakımından temiz bir ortam sunar ama çocuk
büyüyüp dünyası genişledikçe,risk artar.
Enfeksiyoz hastalıklar travma
yaralanma,ortodontik problemler uyum ve işbirliği
sorunlarının ötesinde geniş bakışlı risk
değerlendirmesi bütün ağız sağlığını garanti altına
almaya yardımcı olur.
Risk değerlendirmesi,daha ileri teşhis,koruma ve
tedavi amacıyla bir duruma veya hastalığa eşlik
ettiği bilinen faktörlerin saptanması olarak
tanımlanır.Bebeğin şekerli sıvı içeren biberonla
uyuyup,bariz diş çürükleri olmaması bir örnek
olabilir.
DÜŞÜK
RİSK
ORTA RİSK
KLİNİK
DURUMLAR
-Son 24 ayda çürük
yok,mine
deminerilizasyonu
yok
-Görünür plak yok
gingivitis yok.
-Son 24 ayda çürük
diş ,mine
deminerilizasyon
alanı
-Gingivitis
-Son 12 ayda çürük ,birden
fazla mine deminerilizasyon
alanı
--Anterior dişlerde görünür plak
-Radyografik mine çürüğü
-Yüksek titrede s.mutans,diş
apareyi,ortodontik tedavi,mine
hüpoplazisi
ÇEVRESEL
ÖZELLİKLER
-En uygun düzeyde
sistemik ve topikal
floride mağruz kalma
-Bir diş hekiminde
düzenli diş bakımının
yapılması
-daha iyi bakım
sağlayan
sosyoekonomik
durum
-En uygun düzeyde
topikal uygulama
-orta düzeyde bakım
sağlaya bilecek
sosyoekonomik
durum
-Diş hekimi
hizmetinin düzensiz
kullanılması
-Uygun düzeyin altında topikal
florüre mağruz kalma
-Düşük düzeyde bakım
sağlayabilecek sosyoekonomik
durum
-Düzenli bir diş bakım yeri yok
-Annede aktif çürükler var
GENEL
SAĞLIK
KOŞULLARI
YÜKSEK
RİSK
-Özel sağlık bakımına ihtiyacı
olan çocuklar
-Tükrük bileşimini/akımını
zayıflatan durumlar
İLERİYE YÖNELİK REHBERLİK
Ağız sağlığı problemlerinin önlenmesinde ileriye yönelik
rehberlik risk değerlendirmesinin tanımlayıcısıdır;belirtilen
koruyucu faktörler hedeflenir.İleriye yönelik rehberliğe bir
örnek,ilk diş muayenesinde çocuğun yürümeye başlamasını
tartışmak ve yürümek için ayağa kalktığında bebekte sıklıkla
meydana gelen olası diş travmaları hakkında ebeveynleri
uyarmaktır.
Araştırmacılar ileriye yönelik rehberlik
alanlarının ;ağız gelişimi, beslenme, fluorid
yetersizliği, ağız alışkanlıkları, yaralanmaların
önlenmesi ve oral hijyeni içermesini
önermektedirler. Bu altı alan ağzın ana sorunları
olan çürük, periodontal hastalık, travma ve
maloklüzyona ilişkin esas endişeleri kapsar.
SAĞLIK DENETİMİ
Sağlık denetimi bireysel düzeyde,aile ve
çocuk için sağlık sonuçları üzerine
odaklanmıştır, aile ve diş hekimi arasındaki
uzun süreli ortaklık olarak tanımlanır. Bu diş
hekiminde yaygın olan ve doğrusu güçlü bir
temeli olmayan ‘her 6 ayda bir’ yaklaşımından
uzaklaşılması demektir.
Sağlık denetimi aralığı tekrar çağırma süresine
bir alternatif ve sağlık sonuçları her aralıkta
gözlenen ve geçerli değişimlerdir. Bebek ağız
sağlığında; diş hekimi süreçin başında riskleri
değerlendirir, ileriye yönelik rehberligi kullanarak
koruyucu önerilerde bulunur. Sonuçlar başarıyı
gösteren ölçümlerdir.
TEŞHİS SÜRESİNCE BEBEK AĞIZ
SAĞLIĞI
Bebek ağız sağlığına müdahalede çocuğun
hiçbir hastalığı olmadığı ama gece biberon
kullanımı veya fluorid eksikliği gibi riskli
davranışlara bağlı hastalıklara eğimli
olabileceği farz edilir. Kavramsal olarak ,bu risk
faktörleri ilgilenilmezse neticede hastalığa yol
açacaktır,aksine ,eğer risk faktörleri ortadan
kaldırılırsa ,çocukta hastalık oluşmayacaktır.
Bebek ağız sağlığında ,hiçbir
ana şikayet olmayabilir veya
koruyuculuk açısından genel bir
değerlendirme olarak
düşünülebilir.
BEBEK AĞIZ SAĞLIĞI
MUAYENESİNDEKİ UNSURLAR
RİSK DEĞERLENDİRİLMESİ
Ebeveyn veya bakıcı, çocuğun anamnezini
verir.Geçmişe yönelik risk unsurları perinatal
faktörler,diyet ve beslenme ,fluor
yeterliliği,alışkanlıklar,yaralanmanın önlenmesi,oral
gelişim ve hijyen/önleme olarak ayrılabilir.Doktor
,çocukta bireysel geçmiş risk profilini oluşturmak
için ,genel sağlık anamnezindeki yanıtları ağız
hastalıkları risklerine odaklanmış olanlar ile
birleştirilmelidir.
Sağlık
Anamnezi
Diet ve
Beslenme
Bebek Ağız
Sağlığı için
Risk
Değerlendirme
Formu
Travma
Ağız
alışkanlıkları
Diet ve
Beslenme
Annenin hamilelik
sırasında problemleri
oldu mu?
Sağlık
Bebek prematüre
Anamnezi
mi?
Bebeğin doğum
ağırlığı düşük müydü?
Doğumda
herhangi bir
komplikasyon oldu mu?
Bebek Ağız
Bebeğiniz hasta
Sağlığı için
Ağız
oldu mu? Herhangi
bir
Risk
alışkanlıkları
Değerlendirmeİlaç alıyor mu?
Formu
Travma
Çocuğunuz emzik kullanıyor
Sağlık
Anamnezi
mu?
Çocuğunuz baş parmağını/
parmaklarını emiyor mu?
Çocuğunuz gündüz veya gece
dişlerini gıcırdatıyor mu?
Diet ve
Beslenme
Bebek Ağız
Sağlığı için
Risk
Değerlendirme
Formu
Travma
Ağız
alışkanlıkları
Sağlık
Bebeğinizi emzirdiniz mi ya
Anamnezi
da hala emziriyor
musunuz?Çocuğunuz biberonla mı
uyur?
Çocuğunuz bardaktan mı
içiyor?Bebeğinizin Özel dieti var
mı?
Diet ve
Beslenme
Bebek Ağız
Sağlığı için
Risk
Değerlendirme
Formu
Travma
Ağız
alışkanlıkları
Sağlık
Anamnezi
Çocuğunuz yürüyor mu?
Çocuğunuza araba koltuğu
kullanıyor musunuz?
Çocuğunuz ağız yüz bölgesinden
yaralandı mı?
Bebek Ağız
Diet ve
Beslenme
Sağlığı için
Risk
Değerlendirme
Formu
Travma
Ağız
alışkanlıkları
AĞIZ MUAYENESİ VE KLİNİK RİSK
FAKTÖRLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
 Bebeğin ağız muayenesi hızlı bir süreçtir ama tipik
çocuk muayenesinden çeşitli yönlerden farklıdır:
Muayene koltuğunun kullanımı gereksizdir ve
en az tercih edilen yaklaşımdır
Ebeveyn öğrenmek ve çocuğu sabitlemek için
sürece katılır
Oral kavite hakkında bilgilendirme muayene
süreci sırasında gerçekleştirilir.
Çocuk ağlayabilir ki bu istenen ve yararlı bir
durumdur.
ENTELLEKTÜEL GELİŞİM
6-9 aylık
BÜYÜK /KÜÇÜK MOTOR
BECERİLERİ
PSİKOLOJİK GELİŞİM
FİZİKSEL
UZUNLUK(75LİK YÜZDE)
AĞIRLIK(75LİK YÜZDE)
NABIZ(90LIK YÜZDE)
SOLUNUM(YÜZDE 50LİK
YÜZDE)
Kaşığa ağzını açar, erişkinlerin
hareketlerini taklit eder, sesi
bulmak için döner
ENTELLEKTÜEL GELİŞİM
BÜYÜK /KÜÇÜK MOTOR
BECERİLERİ
PSİKOLOJİK GELİŞİM
FİZİKSEL
UZUNLUK(75LİK YÜZDE)
AĞIRLIK(75LİK YÜZDE)
NABIZ(90LIK YÜZDE)
SOLUNUM(YÜZDE 50LİK
YÜZDE)
Yuvarlanır, tek başına
oturabilir, parmakları ile
nesneleri tutar
ENTELLEKTÜEL GELİŞİM
BÜYÜK /KÜÇÜK MOTOR
BECERİLERİ
PSİKOLOJİK GELİŞİM
FİZİKSEL
UZUNLUK(75LİK YÜZDE)
AĞIRLIK(75LİK YÜZDE)
NABIZ(90LIK YÜZDE)
SOLUNUM(YÜZDE 50LİK
YÜZDE)
Sevinçle güler ve haykırır,
rahatsız olunca bağırır, dişsel
göstergeler, fiziksel desteğe
ihtiyaç duyar, biberonu tek
başına tutabilir
ENTELLEKTÜEL GELİŞİM
BÜYÜK /KÜÇÜK MOTOR
BECERİLERİ
PSİKOLOJİK GELİŞİM
FİZİKSEL
UZUNLUK(75LİK YÜZDE)
AĞIRLIK(75LİK YÜZDE)
NABIZ(90LIK YÜZDE)
SOLUNUM(YÜZDE 50LİK
YÜZDE)
Erkekler: 69.7-74 cm,
Kızlar: 67.8-72.4cm
ENTELLEKTÜEL GELİŞİM
BÜYÜK /KÜÇÜK MOTOR
BECERİLERİ
PSİKOLOJİK GELİŞİM
FİZİKSEL
UZUNLUK(75LİK YÜZDE)
AĞIRLIK(75LİK YÜZDE)
NABIZ(90LIK YÜZDE)
SOLUNUM(YÜZDE 50LİK
YÜZDE)
Erkekler: 8.49-9.88kg,
Kızlar: 7.83-9.24kg
ENTELLEKTÜEL GELİŞİM
BÜYÜK /KÜÇÜK MOTOR
BECERİLERİ
PSİKOLOJİK GELİŞİM
FİZİKSEL
UZUNLUK(75LİK YÜZDE)
AĞIRLIK(75LİK YÜZDE)
NABIZ(90LIK YÜZDE)
SOLUNUM(YÜZDE 50LİK
YÜZDE)
ENTELLEKTÜEL GELİŞİM
BÜYÜK /KÜÇÜK MOTOR
BECERİLERİ
PSİKOLOJİK GELİŞİM
FİZİKSEL
UZUNLUK(75LİK YÜZDE)
AĞIRLIK(75LİK YÜZDE)
NABIZ(90LIK YÜZDE)
120/dk
SOLUNUM(YÜZDE 50LİK
YÜZDE)
ENTELLEKTÜEL GELİŞİM
BÜYÜK /KÜÇÜK MOTOR
BECERİLERİ
PSİKOLOJİK GELİŞİM
FİZİKSEL
UZUNLUK(75LİK YÜZDE)
AĞIRLIK(75LİK YÜZDE)
NABIZ(90LIK YÜZDE)
30/dk
SOLUNUM(YÜZDE 50LİK
YÜZDE)
12-13 aylık
ENTELLEKTÜEL GELİŞİM
BÜYÜK /KÜÇÜK MOTOR
BECERİLERİ
PSİKOLOJİK GELİŞİM
FİZİKSEL
UZUNLUK(75LİK YÜZDE)
AĞIRLIK(75LİK YÜZDE)
NABIZ(90LIK YÜZDE)
SOLUNUM(YÜZDE 50LİK
YÜZDE)
Hareket ve sesleri taklit eder,
basit emirleri anlar, basit
hareketleri başlamaya çalışır.
ENTELLEKTÜEL GELİŞİM
BÜYÜK /KÜÇÜK MOTOR
BECERİLERİ
PSİKOLOJİK GELİŞİM
FİZİKSEL
UZUNLUK(75LİK YÜZDE)
AĞIRLIK(75LİK YÜZDE)
NABIZ(90LIK YÜZDE)
SOLUNUM(YÜZDE 50LİK
YÜZDE)
Elinden tutunca ayağa kalkar,
desteksiz oturur, üzümleri
kendi yer
ENTELLEKTÜEL GELİŞİM
BÜYÜK /KÜÇÜK MOTOR
BECERİLERİ
PSİKOLOJİK GELİŞİM
FİZİKSEL
UZUNLUK(75LİK YÜZDE)
AĞIRLIK(75LİK YÜZDE)
NABIZ(90LIK YÜZDE)
SOLUNUM(YÜZDE 50LİK
YÜZDE)
Erişkinlere bağlılık gösterir,
yabancılardan ve ayrılmaktan
korkar, delikli bardak kullanır
ENTELLEKTÜEL GELİŞİM
BÜYÜK /KÜÇÜK MOTOR
BECERİLERİ
PSİKOLOJİK GELİŞİM
FİZİKSEL
UZUNLUK(75LİK YÜZDE)
AĞIRLIK(75LİK YÜZDE)
NABIZ(90LIK YÜZDE)
SOLUNUM(YÜZDE 50LİK
YÜZDE)
Erkeklerde: 77.7cm,
Kızlarda: 76.3cm
ENTELLEKTÜEL GELİŞİM
BÜYÜK /KÜÇÜK MOTOR
BECERİLERİ
PSİKOLOJİK GELİŞİM
FİZİKSEL
UZUNLUK(75LİK YÜZDE)
AĞIRLIK(75LİK YÜZDE)
NABIZ(90LIK YÜZDE)
SOLUNUM(YÜZDE 50LİK
YÜZDE)
Erkekte: 10.91 kg,
Kızlar: 10.23kg
ENTELLEKTÜEL GELİŞİM
BÜYÜK /KÜÇÜK MOTOR
BECERİLERİ
PSİKOLOJİK GELİŞİM
FİZİKSEL
UZUNLUK(75LİK YÜZDE)
AĞIRLIK(75LİK YÜZDE)
NABIZ(90LIK YÜZDE)
SOLUNUM(YÜZDE 50LİK
YÜZDE)
ENTELLEKTÜEL GELİŞİM
BÜYÜK /KÜÇÜK MOTOR
BECERİLERİ
PSİKOLOJİK GELİŞİM
FİZİKSEL
UZUNLUK(75LİK YÜZDE)
AĞIRLIK(75LİK YÜZDE)
NABIZ(90LIK YÜZDE)
SOLUNUM(YÜZDE 50LİK
YÜZDE)
120/dk
ENTELLEKTÜEL GELİŞİM
BÜYÜK /KÜÇÜK MOTOR
BECERİLERİ
PSİKOLOJİK GELİŞİM
FİZİKSEL
UZUNLUK(75LİK YÜZDE)
AĞIRLIK(75LİK YÜZDE)
NABIZ(90LIK YÜZDE)
SOLUNUM(YÜZDE 50LİK
YÜZDE)
28/dk
24 aylık ve üstü
ENTELLEKTÜEL GELİŞİM
BÜYÜK /KÜÇÜK MOTOR
BECERİLERİ
PSİKOLOJİK GELİŞİM
FİZİKSEL
UZUNLUK(75LİK YÜZDE)
AĞIRLIK(75LİK YÜZDE)
NABIZ(90LIK YÜZDE)
SOLUNUM(YÜZDE 50LİK
YÜZDE)
3-4 kelimelik cümleler kurar,
oyuncakları gruplar, vücudun 5
kısmının adını bilir.
ENTELLEKTÜEL GELİŞİM
BÜYÜK /KÜÇÜK MOTOR
BECERİLERİ
PSİKOLOJİK GELİŞİM
FİZİKSEL
UZUNLUK(75LİK YÜZDE)
AĞIRLIK(75LİK YÜZDE)
NABIZ(90LIK YÜZDE)
SOLUNUM(YÜZDE 50LİK
YÜZDE)
Karalar; şekil çizer, topa
ayağıyla vurur, topu atar,
giysilerini giyip çıkarır
ENTELLEKTÜEL GELİŞİM
BÜYÜK /KÜÇÜK MOTOR
BECERİLERİ
PSİKOLOJİK GELİŞİM
FİZİKSEL
UZUNLUK(75LİK YÜZDE)
AĞIRLIK(75LİK YÜZDE)
NABIZ(90LIK YÜZDE)
SOLUNUM(YÜZDE 50LİK
YÜZDE)
Değişken duygular, duyguları
tanır, emirleri anlar, düşmeye
travmaya meğillidir
ENTELLEKTÜEL GELİŞİM
BÜYÜK /KÜÇÜK MOTOR
BECERİLERİ
PSİKOLOJİK GELİŞİM
FİZİKSEL
UZUNLUK(75LİK YÜZDE)
AĞIRLIK(75LİK YÜZDE)
NABIZ(90LIK YÜZDE)
SOLUNUM(YÜZDE 50LİK
YÜZDE)
Erkeklerde: 89.9cm,
Kızlarda: 88.7 cm
ENTELLEKTÜEL GELİŞİM
BÜYÜK /KÜÇÜK MOTOR
BECERİLERİ
PSİKOLOJİK GELİŞİM
FİZİKSEL
UZUNLUK(75LİK YÜZDE)
AĞIRLIK(75LİK YÜZDE)
NABIZ(90LIK YÜZDE)
SOLUNUM(YÜZDE 50LİK
YÜZDE)
Erkekler: 13.44 kg,
Kızlar: 12.74kg
ENTELLEKTÜEL GELİŞİM
BÜYÜK /KÜÇÜK MOTOR
BECERİLERİ
PSİKOLOJİK GELİŞİM
FİZİKSEL
UZUNLUK(75LİK YÜZDE)
AĞIRLIK(75LİK YÜZDE)
NABIZ(90LIK YÜZDE)
SOLUNUM(YÜZDE 50LİK
YÜZDE)
ENTELLEKTÜEL GELİŞİM
BÜYÜK /KÜÇÜK MOTOR
BECERİLERİ
PSİKOLOJİK GELİŞİM
FİZİKSEL
UZUNLUK(75LİK YÜZDE)
AĞIRLIK(75LİK YÜZDE)
NABIZ(90LIK YÜZDE)
SOLUNUM(YÜZDE 50LİK
YÜZDE)
110/dk
ENTELLEKTÜEL GELİŞİM
BÜYÜK /KÜÇÜK MOTOR
BECERİLERİ
PSİKOLOJİK GELİŞİM
FİZİKSEL
UZUNLUK(75LİK YÜZDE)
AĞIRLIK(75LİK YÜZDE)
NABIZ(90LIK YÜZDE)
SOLUNUM(YÜZDE 50LİK
YÜZDE)
25/dk
RİSK PROFİLİ
Diş hekimi ebeveyn ve çocuktan alınan anamnez ve
klinik verilerden ileriye yönelik rehberlikteki aynı altı
alanı kullanarak risk profili oluşturula bilir.Risk profili
basit olabilir ya da özel diet,ilerlemiş yetersizlik ve ya
malforme dişler gibi üstesinden gelinmesi zor olabilecek
ana faktörleri gündeme getirebilir.Ebeveynlere açıklama
yapılmalı ve ağız sağlığı üzerinde özel bir faktörün etkisi
hakkında fikir verilmelidir.
İLERİYE YÖNELİK REHBERLİK
 Bebek için ortodontik olayın tedavi planlamasının
karşılığı ileriye yönelik rehberlik terimi olarak
geçer.İleriye yönelik rehberlik ,istenen sonuç için
uygun geçici terimlerle ifade edilmelidir.
 Eğer bir çocuk biberonla uyuyorsa veya eğer plak
birikimine bağlı dişlerin üzerinde yeni başlayan veya
nokta lezyonları varsa,o zaman diş hekimi biberon
alışkanlığının nasıl bırakılacağı ve ya hijyenin
iyileştirilmesi üzerine öğütler vermelidir ve uygun bir
süre sonra çocuğu tekrar değerlendirmelidir.
 İleriye yönelik rehberlik ,bir sonraki sağlık kontrolüne
kadar olan süreye ilişkin gelişimsel bilgiyi de öngörür
BÜYÜME VE GELİŞİM TEDAVİ PLANLAMASI
 Nadiren,bebeğin ağız sağlığı ziyaretinde dudak
veya damak yarığı ,önemli bir kraniofacial
anomali gibi ortodontik veya kraniofacial bir
unsur buluna bilir. Bu hastalar tedavi için bir
takıma yönlendirilmelidir ve temel ağız sağlığı
ihtiyaçları için ilk bakan diş hekimi tarafından
düzenli olarak takip edilmelidirler.
Beslenme dışındaki emme alışkanlıkları:
 Çocuklarında çürük olup olmadığını sormanın
yanında ,ebeveynler küçük çocuklarının
alışkanlıklarını ,özellikle parmak emzik emme
alışkanlıklarını sorarlar. Böyle sorular çok sık
sorulur çünkü ağız alışkanlıkları küçük
çocuklarda yaygındır.
Beslenme dışı emme alışkanlıklarının
kökeni:
 Emme davranışlarının psikolojik ihtiyaçlardan ve
beslenme için olan fizyolojik ihtiyaçlardan ortaya
çıktığına inanılır,bu nedenle normal gelişen çocuklar
emmek için içsel,biyolojik bir dürtüye sahiptir.
 Oral dönem olarak adlandırılan(3 yaş)ilerisine geçen
oldukça ısrarlı beslenme dışı emme alışkanlığı,stres ve
endişe ile başa çıkamamayı gösteren psikolojik bir
bozukluğu yansıtır.
Beslenme dışı emme alışkanlıklarının dişlenme
üzerindeki etkileri ve mekanizmaları:
 Süt dişlenme döneminde yapılan çalışmalarda;açık
kapanış,artmış overjet, posterior çapraz kapanışa
sebep olabilecek azalmış maksiller ark genişliği ve
artmış mandibular ark genişliği dahil olmak üzere
daha yüksek maloklüzyon oluşma sıklığının emme
alışkanlığına eşlik ettiği bulunmuştur.
 Otuz altı ve kırk sekiz ay arasında devam eden
alışkanlıklara anterior açık kapanış ve posterior çapraz
kapanış görülme sıklığında önemli artışın yanı sıra
önemli derecede artmş overjet eşlik eder
ve bu zamanla daha da kötüleşir.
Bunun için,24 aydan sonra alışkanlığın
devam ettiği her yıl için belli
maloklüzyonların görülme sıklığı iki
kat artar.
 Parmak emme alışkanlıklarına daha yaygın olarak artmış
overjet ve anterior çapraz kapanış eşlik ederken,emzik
emme alışkanlığına posterior çapraz kapanış ve sınıf 2
kanin ilişki eşlik eder.
 Emzik emme alışkanlıkları iki yaşında bırakılmış bile olsa
artmış maloklüzyon riskine işaret eder,emzik alışkanlığının
daha uzun sürmesine açık kapanış ve posterior çapraz
kapanış eşlik eder,çapraz kapanış alışkanlık durduktan sonra
da daha ısrarcı gibiyken, açık kapanış ve artmış overjet
devam eden alışkanlıkla birlikte görülür.
 Açık kapanış emzik alışkanlığının sonlamasıyla çözünme
eğilimindedir. Geleneksel emzikler ile ortodontik olarak
adlandırılan emziklerin karşılaştırılmasında, orofacial
yapılara etkilerinde farkın eğer varsa bile, çok az
olduğu öne sürülmüştür.
DİŞ HASTALIKLARININ
ÖNLENMESİ
Diş çürükleri ve periodontal
hastalıklar, insanları en yaygın etkileyen
bakteriyel hastalıklar arasında bilinir. Çoğu
batı ülkesinde bu hastalıkların düzey ve
şiddetinde ve sekellerinde azalma
gösterilmiştir.
 Buna rağmen, milyonlarca çocukta(ve
erişkinde), eğer günlük oral hijyen
uygulamaları yapılsa, sistemik ve topikal
fluorid uygulansa, sağlam beslenme
uygulamaları sağlansa ve düzenli olarak
profesyonel bakıma ulaşılsa birçoğu
önlenebilecek çürük, periodontal hastalık, diş
kaybı ve maloklüzyon görülmeye devam
etmektedir
PRENATAL DANIŞMA
Bir yüzyıldan daha uzun süredir tıp alanında,
prenatal danışmanın bebek bekleyen annelerin
bakımının öneminin farkına varılmıştır. Maternal
periodontitis mevcudiyeti ile 21 ile 24 haftalık
gebelik süresi ve erken doğum arasında, doğumdaki
klinik periodontitis ile preeklampsia arasında ve
annelerin Streptococcus mutans düzeyi ile
çocuklarındaki çürük deneyimi arasında ilişki
olduğunu bildiren son çalışmalar ile hamilelik
sırasında kadınların ağız sağlığına gösterilen ilgi
canlanmıştır
 Diş hekimleri hamilelik sırasında
kadınların ağız sağlığını tedavi ederek
ve bebek ağız sağlığı ve ağız gelişimi
ile ilişkili prenatal danışmanlık
sağlayarak bu ilk koruyucu çabaya
önemli katkıda bulunabilirler.
RİSK DEĞERLENDİRMESİ
Koruyucu programların tasarlanmasında
diğer bir yenilik risk değerlendirmesi kavramıdır.
Diş hastalığı gelişme riski çocuklar arasında ve
her çocukta zamanla değişir
 Bu nedenle, yaygın diş hastalıkları için her
çocukta risk değerlendirmek ve düzenli
olarak özel risk faktörlerini teşhis etmek, diş
hekiminin ağız sağlığı denetimini ve
koruyucu önlemleri daha etkili olarak
bireyselleştirmesine olanak sağlar.
BİR DİŞ EVİ KURMA
Tüm çocuklar doktorlar, diş hekimleri ve
diğer sağlık profesyonelleri tarafından sağlanan
uygun sağlık bakımını alabilecekleri bir yere
sahip olmalıdırlar.

Diş evi çocukların ve ailelerinin ihtiyaçlarına
bağlı olarak ulaşılabilir olanakları ve kapsamlı
ağız sağlığı hizmetlerini içermelidir.
 Sağlık çalışanı çocuk ve ebeveynini
tanımalıdır ve en uygun kooperasyon ve
iletişim için aile ile belli bir düzeyde güven
ve sorumluluk ilişkisi kurmalıdır.
FLUORİD YÖNETİMİ
Geçmiş son on yılda genel olarak
ülkelerde çocuklarda diş çürüğü
yaygınlığında önemli azalmalar
belgelenmiştir. Bu azalmanın tam nedeni
bilinmemekle birlikte, çoğu zaman artan
fluorid kullanımını katkıda bulunan primer
faktörlerden biri olarak belirtmektedir.
3 mekanizma kabul görmektedir:
Diş yapısının demineralizasyona
direncinin artması
Remineralizasyon sürecinin
teşvik edilmesi ve
Diş plağının karyojenik
potansiyelinin azalması
Sistemik Fluoridler
Suların fluoridlenmesi
Beslenmede fluorid takviyesi
Topikal Fluoridler
Fluorid cilası
Evde kullanım için konsantre fluoridler
DİYET
Bu kısımda diş hastalıkları süreci ve ortam,
bakteri ve substrat arasındaki ilişki hakkında
bilgi verecektir. Çocuğun yaşamının erken
döneminde, fiziksel büyüme ve gelişimi
arttıracak ve en uygun ağız sağlığı sağlayacak
çevreyi oluşturacak beslenme alışkanlıklarını
oturtmak önemlidir.
EV BAKIMI
Ağız sağlığı için en uygun ortamı
sağlayacak bir programa bebeklikte
başlanmalıdır. Ebeveynler bu programı diş
hekimi ve ekibinin sağlayacağı bilgi ve
rehberlik ışığında kendi sorumululukları
olduğu konusunda bilgilendirilmelidir.
İleriye yönelik rehberlik;
Yaşamının belli bir döneminde
çocuğun ihtiyaçlarına odaklanan proaktif,
gelişimsel tabanlı bir danışma sistemini
tarif eden bir terimdir.
 İleriye yönelik rehberlik ebeveynlere çocukları
hakında konuşma, doğru bilgi alma ve ilerideki
bir kaç ay içinde çevre ve büyümenin
çocukların ağız sağlığıni nasıl etkileyeceğini
görme şansı verir. Çocuğun ağız sağlığı
üzerinde sonuçları olan ilgili alanlara diş
hekiminin ulaşabilmesini sağlar.
Koruyucu programın pek çok yönü
vardır;
Beslenme idaresi, en uygun sistemik fluor
seçimi ve devam eden plak kontrolüdür. Ancak
bebek ve küçük çocuklarda en çok plağın
kaldırılması ihmal edilir ve yanlış anlaşılır.