2012-2013 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI …………………….. ORTA OKULU

2012-2013 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI …………………….. ORTA OKULU FEN BİLİMLERİ DERSİ 7. SINIFLAR ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI
SAAT
4 SAAT
KAZANIMLAR
ETKİNLİKLER
1.
Sindirim sistemi ile ilgili olarak
öğrenciler;
1.1
Sindirim sistemini oluşturan yapı ve organları;
model, levha ve/ veya şema
üzerinde gösterir
(FTTÇ–4)
1.2
Besinlerin vücuda yararlı hâle gelmesi
için değişime uğraması gerektiğini
tahmin eder.
1.3
Besinlerin kana geçebilmesi için
fiziksel
(mekanik) ve kimyasal sindirime uğraması gerektiğini belirtir.
1.4
Enzimin kimyasal sindirimdeki işlevini
açıklar.
1.5
Karaciğer ve pankreasın sindirimdeki görevlerini
ifade eder.
Kitap setindeki etkinlikler
öğretmen klavuz kitabında
verilen sırayla yapılır. İhtiyaç
halinde ilave etkinlikler
düzenlenebilir.
1.6
Kitap setindeki etkinlikler
öğretmen klavuz kitabında
verilen sırayla yapılır. İhtiyaç
halinde ilave etkinlikler
düzenlenebilir.
Sindirime uğrayan besinlerin
bağırsaklardan kana geçişini açıklar.
1.7
Sindirim sistemi sağlığını olumluolumsuz
etkileyecek etkenleri özetler ve
tartışır.
(BSB–25, 27, 32)
4 SAAT
HAFTA
3.HAFTA
4. HAFTA
EYLÜL
EYLÜL
AY
ÖĞRENME ALANI: CANLILAR VE HAYAT
1.ÜNİTE: VÜCUDUMUZDA SİSTEMLER
2.
Boşaltım sistemi ile ilgili olarak
AÇIKLAMALAR
[!]
Kimyasal madde muhafazası ve
kullanımına dikkat edilmelidir.

1.2,1.3
Kimyasal ve fiziksel
(mekanik) sindirim tanımları verilir,
kimyasal sindirim denklemlerine
girilmez.
Performans Ödevi
Boşluk Doldurma
???
sadece
1.3
Öğrenciler sindirimin
midede gerçekleştiğini düşünebilirler.

1.4 Sindirimde görevli sindirim
enzimlerinin isimleri verilmez.
1.6 Villüsün sindirimdeki önemi
vurgulanır, yapısı anlatılmadan şekil
olarak verilir.

[!]
öğrenciler;
2.1
Boşaltım sistemini oluşturan yapı ve organları;
model, levha ve/veya şema
üzerinde gösterir.
(FTTÇ–4)
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
ve
1.7 Sindirim sistemi sağlığını olumlu
etkileyen etkenlerden lifli besinler,
dengeli beslenme; olumsuz olarak
etkileyen etkenlerden stres, dengesiz
yetersiz beslenme vb. örnek olarak
verilebilir.
Eşleştirme
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME

1.1 5. sınıf
“Vücudumuz
Bilmecesini Çözelim”
ünitesindeki
Besinlerin Sindirimi ve Besin
İçerikleri
ve Görevleri
konularıyla ilişkilendirilir.
Performans Ödevi

Boşluk Doldurma
Eşleştirme
1.7
kazanımı, Türkçe
dersi “Okuma”
temel dil
becerisi
ile ilişkilendirilir.

2.1–2.2 5. sınıf
“Vücudumuz
Bilmecesini Çözelim” ünitesi
Zararlı
Maddelerin
Boşaltımı konusu ile
ilişkilendirilir.
ARA DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
4 SAAT
4 SAAT
4 SAAT
SAAT
KAZANIMLAR
ETKİNLİKLER
2.2
Boşaltım sisteminde böbreklerin
görevini ve
önemini açıklar.
2.3
Boşaltım sistemi sağlığının korunması
için alınabilecek önlemlerin farkına varır.
2.4
Bazı böbrek rahatsızlıklarının
tedavisinde
kullanılan teknolojik
gelişmelere örnekler verir.
(FTTÇ–5, 17, 29, 30, 32).
Kitap setindeki etkinlikler
öğretmen klavuz kitabında
verilen sırayla yapılır. İhtiyaç
halinde ilave etkinlikler
düzenlenebilir.
3.
Denetleyici ve düzenleyici sistem ile ilgili olarak
öğrenciler;
3.1
Denetleyici
ve
düzenleyici
sistemin
vücudumuzdaki
sistemlerin
düzenli
ve
birbiriyle eş güdümlü çalışmasını
sağladığını
belirtir.
3.2
Sinir sisteminin bölümlerini; model, levha
ve/veya şema üzerinde gösterir.
(FTTÇ–4)
Kitap setindeki etkinlikler
öğretmen klavuz kitabında
verilen sırayla yapılır. İhtiyaç
halinde ilave etkinlikler
düzenlenebilir.
3.3
açıklar.
Sinir sisteminin bölümlerinin
görevlerini
3.4
Refleksi gözlemleyecek bir deney
(BSB–16)
tasarlar.
Kitap setindeki etkinlikler
öğretmen klavuz kitabında
verilen sırayla yapılır. İhtiyaç
halinde ilave etkinlikler
düzenlenebilir.
3.5
İç salgı bezlerini;
şema
üzerinde
açıklar.
(FTTÇ–4)
model, levha ve/veya
göstererek
görevlerini
AÇIKLAMALAR

[!]
[!]
taşı,
[!]

yapısına

hipofiz,

günlük
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
2.2 Nefronun boşaltımdaki önemi
vurgulanır, yapısı anlatılmadan şekil
olarak verilir.
2.2 Boşaltımda deri, akciğer ve
karaciğerin görevleri de vurgulanır.
2.4
Böbrek yetmezliği, böbrek
böbrek nakli, diyaliz, yüksek frekanslı
ses dalgaları ve lazer gibi teşhis/tedavi
yöntemleri vurgulanır.
Çoktan seçmeli soru
3.1
Denetleyici ve düzenleyici
sistemleri olumsuz etkileyen etmenler
(uyuşturucu, alkol ve sigara) ile ilgili
örnekler verilir.
3.2
Sinir sisteminin bölümleri;
merkezî (beyin, omurilik) ve çevresel
sinir sistemi olarak verilir, yapılarına
girilmez. Beynin bölümlerinden olan
beyincik ve omurilik soğanının
girilmeden görevleri verilir
3.5
İç salgı bezleri olarak
pankreas, tiroit, böbrek üstü bezleri ve
eşeysel bezler verilir, yapılarına
girilmez. Erkek ve dişi salgı bezleri ayrı
ayrı şekiller üzerinde verilir.
Eşleştirme
3.5
Hormonlara örnek olarak
hayattan bilinen hormonlar (tiroksin,
büyüme hormonu, insülin, glukagon,
adrenalin vb.) verilir.
KURBAN BAYRAMI TATİLİ
4 SAAT
HAFTA
1.HAFTA
2. HAFTA
3. HAFTA
4. HAFTA
EKİM
EKİM
EKİM
EKİM
AY
ÖĞRENME ALANI: CANLILAR VE HAYAT
1.ÜNİTE: VÜCUDUMUZDA SİSTEMLER
Oyun Yazma
Açık Uçlu Soru
Yapılandırılmış Grid
Kavram Haritası
I.DÖNEM
I.YAZILI
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME
 2.4
kazanımı, Sosyal
Bilgiler dersi 6. sınıf
“Bilim, Teknoloji ve Toplum”
öğrenme alanı,
“Elektronik Yüzyıl” ünitesi
kazanım 3 ile ilişkilendirilir.
ARA DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK

Sağlık
Kültürü Eğitimi
(2.2;2.3-6)
Sağlık Kültürü
Eğitimi
(2.6-1;2.72)
SAAT
HAFTA
AY
ÖĞRENME ALANI: CANLILAR VE HAYAT
1.ÜNİTE: VÜCUDUMUZDA SİSTEMLER
KAZANIMLAR
ETKİNLİKLER
AÇIKLAMALAR
4.
4.1
Kitap setindeki etkinlikler
öğretmen klavuz kitabında
verilen sırayla yapılır. İhtiyaç
halinde ilave etkinlikler
düzenlenebilir.

4.3
Duyu
organlarında
bulunan özel
almaçların
(duyu
reseptörleri) deride
sıcaklık, dokunma, acı,
basınç; gözde
ışık; burunda koku; dilde
tat; kulakta ses
uyarılarını
aldığı
vurgulanır. Tüm duyu
organlarındaki
duyu
almaçlarının
uyarıları, duyu-sinir yolu
ile beyindeki
özel merkezlere ilettiği ve
yanıt verdiği
düşünülerek tek bir duyu
organı örneği
üzerinden uyarı alımıcevap verme
süreci
açıklanır.
Diğerlerinin açıklaması öğrenciden beklenir.
[!]
4.3
Kulağın
vücudumuzun
dengesinin sağlanmasına
yardımcı
olduğu
belirtilir.

4.5
Aksaklıklar
tanım
düzeyinde verilir. Teknolojik örnek olarak lens,
gözlük, işitme cihazı, kornea nakli vb.
belirtilir.
4 SAAT
4 SAAT
1.HAFTA
2.HAFTA
KASIM
EKİM-KASIM
Duyu organları ile ilgili olarak
öğrenciler;
Çevremizdeki
uyarıları
algılamamızda
duyu organlarının rolünü fark eder.
4.2
Duyu organlarının yapılarını şekil
ve/veya
model üzerinde açıklar. (FTTÇ–4)
4.3
Duyu organlarının hangi tür uyarıları aldığını
bunlara nasıl cevap
verildiğini açıklar.
4.4
Koku alma ve tat alma arasındaki
ilişkiyi
deneyle gösterir.
(BSB–1)
4.5
Duyu organlarındaki aksaklıklara ve teknolojinin
bu aksaklıkların
giderilmesinde kullanımına örnekler
verir.
(FTTÇ 31,32)
4.6
Duyu organlarının sağlığını korumak amacı
ile
alınabilecek önlemlere günlük
hayatından örnekler verir.
4.7
Kendini, görme veya işitme engelli kişilerin
yerine koyarak onları
anlamaya çalışır.(TD–3)
5.
Vücudumuzdaki sistemlerle ile ilgili olarak
öğrenciler;
5.1
Vücudumuzdaki tüm sistemlerin
birlikte ve eş
güdümlü çalıştığına
örnekler verir.
5.3
4 SAAT
3. HAFTA
5.2
Bağımlılığa sebep olan maddelerin
etkisini araştırır ve sunar
(BSB–25, 27, 32; FTTÇ–28, 29, 32).
KASIM
ve
sistemlere
Organ bağışının önemini vurgular.
5.4
Sağlık sorunlarıyla birlikte toplumda görevlerini
devam ettiren bireyleri takdir eder ve anlayışlı olur.
(TD–3)
Kitap setindeki etkinlikler
öğretmen klavuz kitabında
verilen sırayla yapılır. İhtiyaç
halinde ilave etkinlikler
düzenlenebilir.
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME
ARA DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
Doğru–Yanlış Soruları
Eşleştirme
Bulmaca
İnsan Hakları ve
Vatandaşlık(4.7 – 15
)
Performans
Değerlendirme
[!]
4.5
Rehberlik
Araştırma
Merkezi ve Okul Rehberlik Servisi ile iş birliği
sağlanarak “Göz Tarama Testi”
yapılabilir.
Kitap setindeki etkinlikler
öğretmen klavuz kitabında
verilen sırayla yapılır. İhtiyaç
halinde ilave etkinlikler
düzenlenebilir.
[!]
Merkezi
5.2
Rehberlik
Araştırma
Okul Rehberlik Servisi ve Yeşilay
kulübü
ile
iletişim
kurularak
bağımlılığa sebep olan maddeler ve zararları ile
ilgili
broşürler istenerek dağıtılabilir.
[!]
ile
5. 3
Organ bağışı konusunda
Atatürk’ün millî birlik ve beraberliğe
toplumsal dayanışmaya verdiği önem
örneklerle vurgulanır.
Açık Uçlu Soru
Kavram Haritası

5.2
Bağımlılığa
sebep
olan maddeler 5.
sınıf
“Vücudumuz
Bilmecesini Çözelim”
ünitesindeki
Sigara
ve Alkol ile ilişkilendirilir.
 Rehberlik ve
Psikolojik Danışma
(5.2 – 9,10)
 Sağlık Kültürü
Eğitimi(5.2–7; 5.3–
23)

5.2
kazanımı, Türkçe
dersi “Okuma”,
“Konuşma” ve “Yazma” temel
dil
becerisi ile
ilişkilendirilir.
 İnsan Hakları ve
Vatandaşlık
(5.4 -15)
4 SAAT
4 SAAT
4. HAFTA
5. HAFTA
KASIM
KASIM
ÖĞRENME ALANI: FİZİKSEL OLAYLAR
2.ÜNİTE: KUVVET VE HAREKET
1
Sarmal yayların özellikleri ile ilgili olarak
öğrenciler;
1.1
Yayların esneklik özelliği gösterdiğini gözlemler.
(BSB–1)
1.2
Bir yayı sıkıştıran veya geren cisme, yayın eşit
büyüklükte ve zıt yönde bir
kuvvet uyguladığını
belirtir.
1.3
Bir yayı geren veya sıkıştıran kuvvetin
artması durumunda yayın uyguladığı kuvvetin de
arttığını fark eder.
(BSB–1)
1.4
Bir yayın esneklik özelliğini
kaybedebileceğini keşfeder.
(BSB–16,18)
1.5
Yayların özelliklerini kullanarak bir
dinamometre
tasarlar ve yapar.
(BSB–16,22,23,24,27, FTTÇ–9; TD–3)
2.
Kuvvet, iş ve enerji ile ilgili olarak öğrenciler;
2.1
Kuvvet, iş ve enerji arasındaki ilişkiyi araştırır.
2.2
Fiziksel anlamda işi tanımlar ve
birimini
belirtir.
2.3
Bir cisme hareket doğrultusuna dik olarak etki
eden kuvvetin, fiziksel anlamda iş yapmadığını ifade eder.
2.4
Enerjiyi iş yapabilme yeteneği olarak tanımlar.
Kitap setindeki etkinlikler
öğretmen klavuz kitabında
verilen sırayla yapılır. İhtiyaç
halinde ilave etkinlikler
düzenlenebilir.
2.5
Hareketli cisimlerin kinetik enerjiye sahip
olduğunu fark eder.
(BSB–1,3,8)
2.6
Kinetik enerjinin sürat ve kütle ile olan
ilişkisini keşfeder.(BSB–16,19,20,27,32)
2.7
Cisimlerin konumları nedeniyle çekim
potansiyel enerjisine sahip olduğunu belirtir.
2.8
Çekim potansiyel enerjisinin cismin ağırlığına ve
yüksekliğine bağlı olduğunu keşfeder. (BSB–16,19,20,27,32)
2.9
Bazı cisimlerin esneklik özelliği nedeni
ile esneklik potansiyel enerjisine sahip
olabileceğini belirtir.
2.10
Sıkıştırılmış veya gerilmiş bir yayın
esneklik
potansiyel enerjisine sahip olduğunu fark eder.(BSB–
16,19,20,27,32)
2.11
Yayın esneklik potansiyel enerjisinin yayın sıkışma
(veya gerilme) miktarı ve yayın esneklik özelliğine bağlı
olduğunu keşfeder.
(BSB–16,19,20,27,32)
2.12
Potansiyel ve kinetik enerjilerin
birbirine
dönüşebileceğini örneklerle açıklar. (BSB–25)
2.13
Enerji dönüşümlerinden hareketle, enerjinin
korunduğu sonucunu çıkarır.
2.14Çeşitli enerji türlerini araştırır ve bunlar
arasındaki
dönüşümlere örnekler verir (FTTÇ–7,30,33,34; TD–3)
Kitap setindeki etkinlikler
öğretmen klavuz kitabında
verilen sırayla yapılır. İhtiyaç
halinde ilave etkinlikler
düzenlenebilir.
[!]Öğrenciler sıkıştırılan veya gerilen yayların eski
hâllerine geri dönerken kendileri ve çevredekiler
için tehlike oluşturacak tarzda hareket
edebilecekleri konusunda uyarılmalıdır.
1.4 Yayların esneklik özelliklerinin farklı
olabileceği vurgulanmalı; fakat yay sabiti ve geri
çağırıcı kuvvet kavramları kullanılmamalı ve
bunlarla ilgili matematiksel bağıntılara
girilmemelidir.
[!] İş birimi joule (jul) olarak verilir.
2.2 İşin fiziksel olarak ne anlama geldiği
tanımsal düzeyde verilmeli ve bir cisme etki eden
kuvvetin hangi durumda iş yaptığı örneklerle
sezdirilmeli, iş ile ilgili hesaplamalara (W=F.x)
girilmemelidir.
 2.3 Hangi kuvvetlerin fiziksel
anlamda iş
yapacağı konusunda, sadece
hareket
doğrultusuna dik olarak etki
eden
kuvvetin, fiziksel anlamda iş
yapmadığı ve
bu özel durumun dışında
kalan
kuvvetlerin iş yapacağı vurgulanmalı, açı yapan
kuvvetlerin bileşenleri ile ilgili hesaplamalar
yapılmamalıdır.
[!] 2.4
Öğrenciler iş ve enerji kavramları
arasındaki farkı ve ilişkiyi fark
edebilmelidir.
 2.5 Sadece hareketli cisimlerin kinetik
enerjiye sahip olacağından bahsedilmeli, bununla
ilgili matematiksel bağıntılara girilmemelidir.
 2.7 Burada konumla ilgili olarak öğrenciler bir
cismin yerden yüksekliğini
dikkate
almalıdır.
2.8“Potansiyel enerji” kavramı öğrencilere
sezdirilmeli; bununla ilgili matematiksel bağıntılar
verilmemelidir.

2.9 Öğrenciler kütle (m) ve yer çekimi
ivmesinin (g) çekim potansiyel enerjisine etkisini,
ayrı ayrı değil onlara tanıdık gelen ve kütle ile yer
çekimi ivmesinin çarpımlarının yerine geçen ağırlık
olarak incelemelidir. Çünkü öğrenciler yer çekimi
ivmesi ile ilgili bilgileri almadan bir cismin ağırlığını
dinamometre ile belirleme becerisini 6.sınıfta
kazanmıştır.
 2.7 Dünya-Ay ve Dünya-Güneş arasındaki
çekim potansiyel enerjisine değinilmez.
[!]2.9 Bazı cisimlere örnek olarak balon, lastik,
cetvel verilebilir.
[!]Enerjinin, harcanması, tüketilmesi ve
kullanılması günlük dilde sıkça geçer. Böyle
durumlarda enerjinin yok olmadığı, genellikle
başka bir enerjiye dönüştüğü vurgulanmalıdır.
Açık Uçlu Soru
Çoktan Seçmeli Soru
Kavram Haritası
Performans Ödevi
Yapılandırılmış Grid
Kavram Eşleştirme
Problem Çözme
Açık Uçlu Soru
Çoktan Seçmeli Soru
Kavram Haritası
Performans Ödevi
Yapılandırılmış Grid
Kavram Eşleştirme
Problem Çözme
I.DÖNEM
II.YAZILI

2.14 kazanımı,
Türkçe dersi
“Okuma” dil becerisi
amaç
6 ile ilişkilendirilir.
SAAT
HAFTA
AY
ÖĞRENME ALANI: FİZİKSEL OLAYLAR
2.ÜNİTE: KUVVET VE HAREKET
KAZANIMLAR
ETKİNLİKLER
4 SAAT
1.HAFTA
ARALIK
3.
3.1
Basit makineler ile ilgili olarak
öğrenciler;
Bir kuvvetin yönünün nasıl
değiştirilebileceği hakkında tahminlerde
bulunur ve tahminlerini test eder.
(BSB–1,9,16)
3.2
Bir kuvvetin yönünü ve/veya
büyüklüğünü
değiştirmek için
kullanılan araçları basit makineler
olarak isimlendirir.
3.3
Basit makine kullanarak uygulanan “giriş”
kuvvetinden daha büyük bir
“çıkış” kuvveti elde
edilebileceğini fark
eder.
(BSB–1,16,22,23,24,32)
3.4
Bir işi yaparken basit makine
kullanmanın
enerji tasarrufu
sağlamayacağını, sadece iş yapma
kolaylığı sağlayacağını belirtir.
3.5
Belirli bir giriş kuvvetini, en az üç basit
makineden oluşan bir bileşik makineye
uygulayarak çıkış kuvvetinin
büyüklüğünü
artıracak bir tasarım yapar
(BSB–16,22,23,24,27;
FTTÇ–8,9).
3.6
Farklı basit makine çeşitlerini
araştırarak
basit makinelerin geçmişte
ve günümüzde insanlığa
sunduğu
yararları değerlendirir.
(FTTÇ–7,30,33,34; TD–3)
3.7
Tasarladığı bileşik makinenin uzun süre
kullanıldığında, en çok hangi
kısımlarının
ne şekilde aşınacağını tahmin eder.
(BSB–9; FTTÇ–10)
4.1
gösterir.
4.2
4 SAAT
2.HAFTA
ARALIK
4.
Sürtünme kuvvetinin enerji kaybına yol açması ile
ilgili olarak öğrenciler;
Sürtünen yüzeylerin ısındığını
deneylerle
(BSB–16)
Sürtünme kuvvetinin, kinetik enerjide
bir azalmaya sebep olacağını fark eder.
(BSB–15,16,17,18,19,20)
Kinetik enerjideki azalmayı enerji
dönüşümüyle
4.3
açıklar.
4.4
Hava ve su direncinin de kinetik
azalmaya neden olacağı genellemesini yapar.
4.5
Sürtünme kuvvetinin az veya çok
gerekli olduğu yerleri
araştırır ve sunar.
Kitap setindeki etkinlikler
öğretmen klavuz kitabında
verilen sırayla yapılır. İhtiyaç
halinde ilave etkinlikler
düzenlenebilir.
Kitap setindeki etkinlikler
öğretmen klavuz kitabında
verilen sırayla yapılır. İhtiyaç
halinde ilave etkinlikler
düzenlenebilir.
AÇIKLAMALAR
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
3.2 Basit makine çeşitleri olarak eğik düzlem,
kaldıraç, makara ve dişliler verilir.
[!]
3.3
Basit makinelerden
bahsederken
“giriş kuvvetleri” ve “çıkış
kuvvetleri” terimleri bir sistemi ifade etmesi
nedeniyle tercih edilir. Ancak uygun
yerlerde “uygulanan kuvvet” ve
“doğan
kuvvet” terimleri de kullanılabilir.
[!]
Basit makinelerle ilgili matematiksel
bağıntılara girilmeden öğrencilerin
basit
makineleri tanımaları ve bunların
sağladığı kolaylıkları fark etmeleri
sağlanmalıdır.
[!]
3.6
Öğrencilerin, araştırma
yoluyla
vida, çıkrık, keski, tekerlek vb. basit
makineleri tanımaları sağlanır.
[!]
3.6
Müzeler (Teknoloji,
arkeoloji, etnografya ve bilim müzeleri, sanal
müzeler, özel kurum ve kuruluşlara ait
müzeler) ziyaret edilerek
geçmişten günümüze basit makineler
incelenebilir.
[!]
Basit makinelerin bize fazladan bir
enerji sağlamadığı, yani enerji
üretmedikleri, aksine sürtünmeden
dolayı enerji kaybına yol açtığı
vurgulanmalıdır.
[!]
Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u
fethederken gemilerin Haliç’e nasıl
indirildiği ve Arşimet’in basit
makinelerle ilgili çalışmalarından söz
edilebilir.

Sürtünme kuvveti ile ilgili
matematiksel
bağıntılara girilmemelidir.

ve 6.
4.3 Sürtünmenin etkisiyle kinetik
enerjinin ısı, ses ve ışık enerjilerine
dönüşümünden bahsedilir.
Çoktan Seçmeli Soru

4.3
7.sınıf
Canlılar ve Hayat öğrenme
alanı,
Vücudumuzdaki
Sistemler ünitesinin gözün
yapısı
konusu ile
ilişkilendirilir.
Kavram Haritası
[!]
Atmosfere giren meteorların
yeryüzüne düşerken kütlelerinin neden
değiştiğinden söz edilebilir
[!]
3.6
Atatürk’ün bilim ve
teknoloji
konusundaki
sözlerine
örnekler
(‘ Ben,
manevî miras olarak
hiç bir
âyet, hiçbir dogma,
hiçbir
donmuş ve
kalıplaşmı
ş kural
bırakmıyo
rum. Benim manevî
mirasım ilim ve
akıldır.’gib
i) verilmelidir.
ük ile ilgili

Performans Ödevi
Yapılandırılmış Grid
enerjide bir
becerisi
dil
Problem Çözme
olmasının
(BSB–32)
Işığın madde ile
etkileşimiyle ilgili 5
sınıfta öğrenilenler
hatırlatılmalıdır.
ARA
DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
[!]
Açık Uçlu Soru

DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME
ile
4.5
kazanımı, Türkçe
dersi “Okuma” dil
amaç 6, “Konuşma”
becerisi, “Yazma” dil
becerisi amaç 1,2,3
ilişkilendirilir.
Atatürkçül
konular.
( 3.6 -1)
ÖĞRENME ALANI: FİZİKSEL OLAYLAR
3.ÜNİTE: YAŞAMIMIZDAKİ ELEKTRİK
4 SAAT
4 SAAT
3.HAFTA
4.HAFTA
ARALIK
ARALIK
1.
Elektriklenme ve çeşitleri ile ilgili
öğrenciler;
olarak
1.1
Bazı maddelerin veya cisimlerin
birbirlerine
temas ettirildiğinde
elektriklenebileceğini fark eder.
1.2
Aynı yolla elektriklendikten sonra aynı
cins iki maddenin birbirlerini
dokunmadan
ittiğini, farklı cins iki
maddenin ise birbirlerini dokunmadan
çektiğini deneyerek keşfeder.
(BSB-8, 9, 30, 31).
1.3
Deneysel sonuçlara dayanarak iki cins
elektrik yükü olduğu sonucuna varır.
(BSB-31).
1.4
Elektrik yüklerinin pozitif (+) ve
negatif (-)
olarak adlandırıldığını belirtir.
1.5
Aynı elektrik yüklerinin birbirini
ittiğini, farklı
elektrik yüklerinin ise
birbirini çektiğini ifade eder.
1.6
Negatif ve pozitif yüklerin birbirine eşit
olduğu cisimleri, nötr cisim olarak
adlandırır.
1.7
Yüklü bir cismin başka bir cisme
dokundurulunca onu aynı tür yükle
yükleyebileceğini ve bu cisimlerin daha
sonra birbirini itebileceğini deneyerek
keşfeder.
(BSB–8, 9, 30, 31)
1.8
Elektriklenme olaylarında cisimlerin negatif yük
alış-verişi yaptığını ve
cisimler üzerinde pozitif veya negatif
yük fazlalığı (yük dengesizliği)
oluştuğunu
ifade eder.
1.9
Elektroskopun ne işe yaradığını,
tasarladığı bir
araç üzerinde gösterir.(BSB–18, FTTÇ–5)
1.10
Yüklü cisimlerden toprağa, topraktan yüklü
cisimlere negatif yük akışını
“topraklama” olarak
adlandırır.
1.11
Cisimlerin birbirine dokundurulmadan
etki ile elektriklenerek zıt yükle
yüklenebileceğini deneyerek keşfeder.
(BSB–8, 9, 30, 31)
1.12
Elektriklenmenin teknolojideki ve bazı
doğa olaylarındaki uygulamaları
hakkında
örnekler vererek tartışır.(FTTÇ–5)
2. Elektrik devrelerindeki akım, gerilim
ve direnç
ilişkisi ile ilgili olarak
öğrenciler;
2.1
Elektrik akımının bir çeşit enerji
aktarımı
olduğunun farkına varır.
2.2
Elektrik enerjisi kaynaklarının, devreye
elektrik akımı sağladığını ifade eder.
2.3
Elektrik devrelerinde akımın oluşması
için kapalı bir devre olması gerektiğini
fark eder.
2.4
Bir elektrik devresindeki akımın
yönünün
üretecin pozitif kutbundan,
negatif kutbuna doğru
kabul edildiğini
ifade eder ve devre şeması üzerinde
çizerek gösterir
Kitap setindeki etkinlikler
öğretmen klavuz kitabında
verilen sırayla yapılır. İhtiyaç
halinde ilave etkinlikler
düzenlenebilir.
???
Sürtünme, elektriklenmeyi
kolaylaştırıcı
(etkileşme yüzeyini
artıran) bir etkendir.
Burada önemli olan
temas yüzeyidir. Bu
nedenle öğrenciler
“Elektriklenme
sürtünme ile oluşur.”
kavram yanılgısına
düşmemelidir.
Boşluk Doldurma
Kavramlar Arası İlişki Ağı
[!] Elektriklenme ile ilgili etkinlikler nemli
ortamlarda sonuç vermediğinden kuru
bir ortam tercih edilmelidir.
Kitap setindeki etkinlikler
öğretmen klavuz kitabında
verilen sırayla yapılır. İhtiyaç
halinde ilave etkinlikler
düzenlenebilir.
[!]
1.8 Negatif yüklerin elektronlar, pozitif
yüklerin ise protonlar olduğu 4. Ünite
olan “Maddenin Yapısı ve Özellikleri”
ünitesinde verilecektir.
[!]
Elektriklenme konusundaki (+), (-)
sembolleri matematikteki toplama ve
çıkarma işlemleri ile karıştırılmamalıdır
[!]
aslında
1.10
Toprağın yani yerkürenin
çok büyük bir nötr cisim olduğu
hatırlatılmalıdır.
1.11
Cisimleri etki ile yüklemek
topraklama yapılması gerektiği
vurgulanmalıdır.
Öğretmen su tesisatı modelinin
bir benzetme olduğunu ve eksiklerinin
bulunduğunu vurgulamalıdır
Öğrencilere, konunun tarihsel gelişimi
ile ilgili bir okuma metni verilerek
akımın yönünün negatif yüklerin akış
yönünün tersi olarak kabul edildiği
verilmelidir.
[!]
için
[!]
sadece
[!]
[!]
boyunca
2.1. Öğrencilere, bir devrede elektrik
enerjisi kaynağı nedeniyle yüklerin
kinetik enerjilerini birbirlerine
aktarmaları sonucu elektrik akımının
oluştuğu, yüklerin kapalı devre
iletkenin bir ucundan diğer ucuna
gitmediği vurgulanmalıdır.
Boşluk Doldurma
Grafik Çizme
 Afetten Korunma
ve Güvenli Yaşam
(1.12–9 )
SAAT
4 SAAT
4 SAAT
HAFTA
1.HAFTA
2.HAFTA
OCAK
OCAK
AY
ÖĞRENME ALANI: FİZİKSEL OLAYLAR
3.ÜNİTE: YAŞAMIMIZDAKİ ELEKTRİK
KAZANIMLAR
2.5
Ampermetrenin devreye nasıl
bağlanacağını
devreyi kurarak gösterir (BSB–17, 18)
2.6
Basit elektrik devrelerindeki elektrik akımını
ölçmek için ampermetre kullanır ve akım biriminin amper
olarak adlandırıldığını ifade eder.
(BSB–17)
2.7
Gerilimi, bir iletkenin iki ucu arasında
akım oluşmasına neden olabilecek enerji
farkının bir göstergesi olarak ifade eder.
2.8
Voltmetrenin devreye nasıl bağlanacağını devreyi
kurarak gösterir.(BSB–17, 18)
2.9
Pillerin, akülerin vb. elektrik enerjisi kaynaklarının
kutupları arasındaki
gerilimi, voltmetre kullanarak ölçer ve
gerilim biriminin volt olarak adlandırıldığını ifade eder. (BSB–17)
2.10
Bir devre elemanının uçları arasındaki gerilim ile
üzerinden geçen akım arasındaki ilişkiyi deneyerek keşfeder.
(BSB–8, 9, 30, 31)
2.11Bir devre elemanının uçları arasındaki
gerilimin,
üzerinden geçen akıma oranının devre elemanının direnci
olarak adlandırıldığını ifade eder.
2.12
Volt/Amper değerini, direnç birimi Ohm’un eş
değeri olarak ifade eder.
3.
Ampullerin (dirençlerin) bağlanma şekilleri ile
ilgili olarak öğrenciler;
3.1
Ampullerin seri ve paralel bağlandığı durumları
devre kurarak gösterir.
(BSB 17)
3.2
Ampullerin seri ve paralel bağlanması
durumunda devredeki farklılıkları
deneyerek
keşfeder.
(BSB–8,9,30,31)
3.3
Seri ve paralel bağlı ampullerden
oluşan bir
devrenin şemasını çizer.
3.4
Ampullerin paralel bağlanmasından oluşan
devrelerin avantajlarını ve
dezavantajlarını fark eder.
3.5
Seri bağlı devre elemanlarının hepsinin
üzerinden aynı akımın geçtiğini fark eder.
3.6
Paralel bağlı devre elemanlarının
üzerinden
geçen akımların toplamının,
ana koldan geçen akıma
eşit olduğunu
fark eder.
3.7
Ampullerin seri-paralel bağlandığı
durumlardaki
parlaklığın farklılığının sebebini direnç ile ilişkilendirir.
3.8
Devrede direnci küçük olan koldan yüksek;
direnci büyük olan koldan daha
düşük akımın geçeceğinin
farkına varır
ETKİNLİKLER
Kitap setindeki etkinlikler
öğretmen klavuz kitabında
verilen sırayla yapılır. İhtiyaç
halinde ilave etkinlikler
düzenlenebilir.
Kitap setindeki etkinlikler
öğretmen klavuz kitabında
verilen sırayla yapılır. İhtiyaç
halinde ilave etkinlikler
düzenlenebilir.
AÇIKLAMALAR
[!]
2.6–2.8 Voltmetrenin iki uç arasındaki
gerilimi, ampermetrenin ise iletkenin
üzerinden geçen akımı ölçtüğünden
farklı bağlandığı vurgulanmalıdır.
[!]
Şehir geriliminin ölçümünün tehlikeli
olacağı vurgulanmalıdır.
[!]
3.1 Etkinlikler ampuller yerine direnç
(reosta vb.), pil yerine güç kaynağı
kullanılarak yapılabilir.

3.2 Pillerin paralel bağlanması
konusuna bu düzeyde girilmeyecektir.
[!] 3.6 Voltmetrenin iki ucu arasındaki gerilimi,
ampermetrenin ise iletkenin üzerinden geçen
akımı ölçtüğünden farklı bağlandığı
vurgulanmalıdır.

3.7 Seri bağlanan dirençlerin eş değer
direncinin arttığı, paralel bağlı
dirençlerde ise azaldığı, formüllere
girilmeden verilecektir.
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
Boşluk Doldurma
Boşluk Doldurma
I.DÖNEM
III.YAZILI
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME
ARA
DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
SAAT
HAFTA
AY
ÖĞRENME ALANI: MADDE VE DEĞİŞİM
4.ÜNİTE: MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ
KAZANIMLAR
4 SAAT
3.HAFTA
OCAK
1.
Element ve elementlerin sembolleri ile ilgili
olarak öğrenciler;
1.1
Model üzerinde, bir elementin bütün
atomlarının aynı olduğunu fark eder.
(BSB- 28)
1.2
Model ve şekilleri kullanarak farklı elementlerin
atomlarının farklı
olduğunu sezer.
(BSB–5,6)
1.3
Periyodik sistemdeki ilk 20 elementi ve
günlük hayatta karşılaştığı yaygın
element
isimlerini listeler.
1.4
Elementleri sembollerle göstermenin
bilimsel iletişimi kolaylaştırdığını fark eder.(FTTÇ4)
1.5
İlk 20 elementin ve yaygın elementlerin
sembolleri verildiğinde isimlerini,
isimleri
verildiğinde sembollerini
belirtir.
ETKİNLİKLER
Kitap setindeki etkinlikler
öğretmen klavuz kitabında
verilen sırayla yapılır. İhtiyaç
halinde ilave etkinlikler
düzenlenebilir.
AÇIKLAMALAR

1.1
Element kavramının ilk
tanıtımının, küresel modeller üzerinde
ve
atomların özdeşliği temelinde
sezdirilmesi amaçlanmıştır. Bu
kavramın tanımı, fiziksel ve kimyasal olayların
tanıtımından sonra “kendinden daha
basit maddelere ayrışmama” esasına
göre verilecektir.
[!]
1.3
Demir, bakır, altın, gümüş,
çinko,
kalay, kurşun, cıva, iyot ve krom yaygın
elementlerin başlıcalarıdır.
[!]
1.3
Elementlerin
numaralandırılması,
atom numarası kavramına
bir hazırlıktır.
[!]
1.3
Yaygın kullanılan
elementlerin
isimlerinden
sembollerinin türetilmesine
örnekler
verilir.
[!]
1.3
Periyodik cetvel üzerinde
ilk 20
element ve en yaygın 10 element
gösterilir.
[!]
1.3
Burada amaç;
elementlerin
isimleri ile sembolleri
arasında ilişki
kurmaktır. Element
özellikleri ve keşfi
ile ilgili bilgiler asli bilgiler
gibi
düşünülmemelidir.
[!]
1.4; 1.5 Element sembollerinin
bellekte
yerleşimi için bu dönem öğrencilerinin
yaşı uygundur. “İsim, şehir, bulmaca”
benzeri oyunlar, bu bağlamda çok
yararlıdır.
[!]
1.4; 1.5 Sembol ve formül kavramları
arasındaki fark vurgulanmalıdır.
[!]
1.4; 1.5 Rusça, Çince, Japonca vb.
metinlerde element sembollerin aynı
olduğu metin örnekleriyle gösterilir.
Farklı alfabeleri kullananların neden
aynı sembolleri seçtiği irdelenir
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME
Akran Değerlendirme
Formu

element,
Öğrenci Gözlem Formu
sınıfta
kazanım,
Kavram Haritası
Yapılandırılmış Grid
1.1 Atom, molekül,
bileşik, saf madde ve
karışım kavramları 6.
edinilmiş olup bu
bir hatırlatma olarak
düşünülmelidir.
ARA
DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
2.
4 SAAT
4. HAFTA
OCAK
2.1
Atomun yapısı ile ilgili olarak
öğrenciler;
Birbiri ile temas halinde olan atomları
“bağlı atomlar” şeklinde niteler.
2.2
Sürtme ile elektriklenme olayına
dayanarak
atomun kendinden daha basit
öğelerden oluştuğu
çıkarımını yapar
(BSB–8)
2.3
Atomun çekirdeğini, çekirdeğin temel
parçacıklarını ve elektronları temsilî resimler
üzerinde gösterir.
2.4
Elektronu, protonu ve nötronu kütle ve
yük açısından karşılaştırır.
2.5
Nötr atomlarda, proton ve elektron sayıları
arasında ilişki kurar.
(BSB- 7; TD–1)
2.6
Aynı elementin atomlarında, proton sayısının
(atom numarası) hep sabit
olduğunu, nötron
sayısının az da olsa
değişebileceğini belirtir.
Kitap setindeki etkinlikler
öğretmen klavuz kitabında
verilen sırayla yapılır. İhtiyaç
halinde ilave etkinlikler
düzenlenebilir.
[!]
negatif
da
[!]
Sadece
proton
2.2 Sürtme ile elektriklenmeden
hareketle atomdan küçük temel
parçacıklar bulunması gerektiği
çıkarımına varmak, dolaylı ve
öğrencinin çok da tanımadığı bir akıl
yürütme süreci gerektirir. Ayrıca
yük, pozitif yük, nötral gibi kavramlar
7. sınıf “Elektrik” ünitesinde verilmiş
olmakla birlikte, henüz tam
anlaşılmamış olabilir. Bu konuda sabırlı
ve ısrarlı olmak esastır.
2.3; 2.4
Proton, elektron ve
nötronun kütlesi verilmeyecektir.
“Proton ve nötronun kütleleri birbirine
çok yakındır.”; “Proton ve nötron
tartılamayacak kadar küçük
taneciklerdir.”; “Elektron kütlesi,
kütlesinin yaklaşık 1/2000’ i kadardır
”ifadeleri yeterlidir.
[!]
yaklaşık
toplamı
2.4
Atomun kütlesinin,
olarak proton ve nötron kütleleri
olduğu vurgulanır.
[!]
2.4; 2.5 Artı yüklü protonların
çekirdekte yan yana nasıl durabildiği,
bazı öğrencilerde merak oluşturabilir.
“Çekirdekteki parçacıklar arasında,
başka yerde görmediğimiz özel çekim
kuvvetleri vardır.” doğru ve bu düzey
için uygun bir açıklama olacaktır.

2.6 “Kütle numarası” kavramı bu
düzeyde gerekli değildir.
[!]
2.3; 2.8 Katman kavramı, yörünge
kavramına tercih edilmelidir.
SAAT
HAFTA
AY
ÖĞRENME ALANI: MADDE VE DEĞİŞİM
4.ÜNİTE: MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ
KAZANIMLAR
4 SAAT
2.HAFTA
Aynı atomda, elektronların çekirdekten
farklı uzaklıklarda olabileceğini belirtir.
2.8
Çizilmiş atom modelleri üzerinde
elektron
katmanlarını gösterir,
katmanlardaki elektron sayılarını içten
dışa doğru sayar.
2.9
Proton sayısı bilinen hafif atomların (Z≤20)
elektron dizilim modelini çizer.
(FTTÇ- 4)
2.10
Atom modellerinin tarihsel gelişimini kavrar;
elektron bulutu modelinin en
gerçekçi algılama
olacağını fark eder.
(FTTÇ–3)
2.11
Bilimsel modellerin, gözlenen olguları
açıkladığı sürece ve açıkladığı ölçekte
geçerli olacağını, modellerin gerçeğe birebir uyma
iddiası ve gereği
olmadığını fark eder.
(FTTÇ- 4)
ŞUBAT
2.7
ETKİNLİKLER
Kitap setindeki etkinlikler
öğretmen klavuz kitabında
verilen sırayla yapılır. İhtiyaç
halinde ilave etkinlikler
düzenlenebilir.
AÇIKLAMALAR
[!]
2.6–2.9
Atomun gerçekte üç
boyutlu olduğu, resim-modellerin
aslında bir küreyi gösterdiği, ilgi duyan
çocuklar
için ek bilgi olarak
verilebilir. Bazı öğrenciler, bu durumda
katmanların bir çember değil; bir küre
yüzeyi olacağı çıkarımını yapabilir.
Eğitici filmler veya internet ortamı
kullanılarak dinamik (hareketli) atom
modelleri göstermek, bu bağlamda
yararlıdır.
[!]
2.7 -2.9
Güneş sistemiyle atom
modeli arasında ilişki kurmak, atomun
iki boyutlu olduğunu çağrıştırması
bakımından iyi bir benzetme değildir.
Ayrıca öğrencilerde henüz yerleşik bir
“Güneş sistemi” kavramı olduğu da
kesin değildir.

2.9 İzotop kavramı ve “Atomun
özelliklerini belirleyici olan proton
sayısıdır.” bilgisi bu düzey için erkendir.
[!]
2.9 Bu seviyede; s, p,d, f orbitallarine
girilmeyecektir. Elektronlar; 2, 8, 8, 18
düzeninde katmanlara
yerleştirilecektir.
[!]
2.10; 2.11 Eski atom modellerinin
bugün
terk edilmiş olması, o modelleri
geliştiren bilim adamlarının iyi
düşünmediği anlamına gelmez. Doğru
olan, bildiklerinin bugünküne göre çok
az olmasıdır. Dalton’ un zamanında
bilinenler hesaba katılınca, o modeli
geliştirmenin, “Bohr Modeli” nden
daha
basit olmayacağı açıktır. İnsan
bilgisinin zamanla genişlediği ve derinleştiği,
bugün geçerli bazı modellerin
gelecekte terk edilebileceği, ama bugünkü
modelin
günümüzdeki problemleri çözebildiği
sezgi yoluyla da olsa verilmelidir.
[!]
2.10 Elektron bulutu modeline
dayandırarak atomla ilgili bu düzeyde
verilebilir fazla bir olgu yoktur. Ancak
gerçeğe daha yakın olduğu düşünülen
bir
modelin varlığının bilinmesi yararlıdır
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
Akran Değerlendirme
Formu
Öğrenci Gözlem Formu
Kavram Haritası
Yapılandırılmış Grid
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME
ARA
DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
3.
Katman – elektron dizilimi ile
kimyasal
özellikleri ilişkilendirmek
bakımından öğrenciler;
4 SAAT
3.HAFTA
ŞUBAT
3.1
Dış katmanında 8 elektron bulunduran
atomların elektron alıp-vermeye yatkın
olmadığını (kararlı olduğunu) belirtir.
3.2
Elektron almaya veya vermeye yatkın
atomları belirler.
3.3
Bir atomun, katman-elektron
diziliminden
çıkarak kaç elektron
vereceğini veya alacağını tahmin eder.
(BSB- 9)
3.4
Atomların elektron verdiğinde pozitif (+), elektron
aldığında ise negatif (-) yük ile yüklendiği çıkarımını yapar.
3.5
Yüklü atomları “iyon” olarak
adlandırır.
3.6
Pozitif yüklü iyonları “katyon”, negatif
yüklü iyonları ise “anyon” olarak
adlandırır.
3.7
Çok atomlu yaygın iyonların ad ve
formüllerini
bilir.
4.
Kimyasal bağ ile ilgili olarak
öğrenciler;
4 SAAT
4.HAFTA
ŞUBAT
4.1
Atomlar arası yakınlık ile kimyasal bağ
kavramını ilişkilendirir.
4.2
İyonlar arası çekme/itme kuvvetlerini
tahmin eder, çekim kuvvetlerini “iyonik
bağ” olarak adlandırır.
4.3
Elektron ortaklaşma yolu ile yapılan bağı
“kovalent bağ” olarak adlandırır.
4.4
Asal gazların neden bağ yapmadığını açıklar.
4.5
Elektron ortaklaşma yoluyla oluşan H2,
O2, N2 moleküllerinin modelini çizer.
4.6
Molekül yapılı katı element kristal
modeli veya
modelin resmi üzerinde molekülü ve atomu gösterir.
(BSB–28)
4.7
Kovalent bağlar ile moleküller arasında
ilişki kurar.
(TD–1)
Kitap setindeki etkinlikler
öğretmen klavuz kitabında
verilen sırayla yapılır. İhtiyaç
halinde ilave etkinlikler
düzenlenebilir.

3.1–3.6
Oktet, dublet, iyon, anyon
ve katyon kavramları birbiri ile ilişkili
olarak verilecektir.
[!]
neden
3.1
Her atomun dış katmanını
8’e tamamlamak istediği sorusunu
burada ele almak gerekmez. Ancak
atomların elektron dizilimlerini soy
gazlara benzetme eğiliminden
bahsedilebilir. “Oktet kuralı” aslında
kural değil, istisnası var olan bir
düzenliliktir. Bu seviyede istisnalardan
söz etmek gereksizdir.
Öğrenci Gözlem Formu
bir

karbonat,
Kitap setindeki etkinlikler
öğretmen klavuz kitabında
verilen sırayla yapılır. İhtiyaç
halinde ilave etkinlikler
düzenlenebilir.
Akran Değerlendirme
Formu
[!]
basit
3.7
Çok atomlu iyonlardan
nitrat, sülfat, fosfat, hidroksit ve
amonyum iyonları tanıtılacak, diğer
iyonlardan söz edilmeyecektir.
4.1 Kimyasal bağ kavramının
ilişkilendirilebileceği görsel öğe,
“birbirine yakın duran atomlar” dır. İki
atom, teğet veya kısmen iç içe çizilmiş
ise arada bir bağ olacağı fikri hem
oluşu hem de gerçeği yansıtması
bakımından uygundur.
Kavram Haritası
Yapılandırılmış Grid
Akran Değerlendirme
Formu
Öğrenci Gözlem Formu
Kavram Haritası
Yapılandırılmış Grid
[!]
4.2; 4.3 Elektron alış-verişinin hangi
hâllerde ve hangi yönde olacağı
tartışılırken oktet ve dublet kurallarına
sık sık gönderme yapmak yararlıdır.
[!]
4.2 Ünitenin bu bölümünde sadece
iyonik bağ tanıtılacak, iyonik bileşikler
“Bileşikler ve Formülleri” başlığı
incelenirken burada verilenler
pekiştirilecektir.
altında

bağları
[!]
elektron ile
çekim
düzeyde,
kolay

bağları
4.3 Kovalent bağların polarlık
sınıflandırması ve koordinasyon
burada verilmeyecektir
4.4
Kovalent bağ, bir çift
iki ayrı atom çekirdeği arasındaki
olarak da sunulabilir. Fakat bu
elektron ortaklaşma kavramı daha
anlaşılır.
4.6 Kovalent bağların polarlık
sınıflandırması ve koordinasyon
burada verilmeyecektir.
SAAT
HAFTA
AY
ÖĞRENME ALANI: MADDE VE DEĞİŞİM
4.ÜNİTE: MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ
KAZANIMLAR
5.
olarak;
5.1
4 SAAT
1.HAFTA
MART
5.2
fark eder.
5.3
Öğrenciler, bileşikler ve formülleri ile ilgili
Farklı atomların bir araya gelerek yeni
maddeler oluşturabileceğini fark eder.
(BSB- 5)
Her bileşikte en az iki element
bulunduğunu
6.
Karışımlar ile ilgili olarak öğrenciler;
6.1
Karışımlarda birden çok element veya
bileşik bulunduğunu fark eder.
(BSB- 2, 4)
4 SAAT
2.HAFTA
6.3
AÇIKLAMALAR
[!] 5.1–5.4 Laboratuar ortamında, demir ve
kükürt elementlerinden hareketle bir bileşik elde
etmek, öğrenciler için güzel bir deneyim olabilir.
Ancak bu deneyi kendisi yapsa bile öğrenci, bileşik
ve element kavramları ile ilgili kalıcı bir sezgi
edinememektedir. Modeller, kavramsal sezgiler için
daha uygun görsel malzemeler olarak
düşünülmüştür.
[!] 5.4 Molekül modelleri ile çalışılırken, her atomu
farklı renklerde ve/veya farklı boylarda seçmek ve
küreler üzerine element sembollerini okunabilir
şekilde yazmak faydalıdır.
[!] 5.5 NaCl, CaO gibi basit iyonik ve H2O, CO2,
SO2, NH3, C6H12O6 gibi kovalent bileşiklerin
formülleri üzerinde durulur.
[!] 5.6 “Elementler atomlardan, bileşikler
moleküllerden oluşmuştur.” genellemesinden
kaçınılmalıdır. Çünkü bu kuralın geçerli olduğu
durumlar kadar istisnaları da vardır.
 Polimerler, proteinler, karbonhidratlar gibi çok
büyük moleküllere bu düzeyde girilmeyecektir.
Akran Değerlendirme
Formu
Kitap setindeki etkinlikler
öğretmen klavuz kitabında
verilen sırayla yapılır. İhtiyaç
halinde ilave etkinlikler
düzenlenebilir.

6.1 Kolloid, emülsiyon, süspansiyon,
dispersiyon kavramlarına
girilmeyecektir.
Akran Değerlendirme
Formu
[!]
6.4 Kimi öğrenciler, NaCl’ deki iyonik
bağın su tarafından nasıl koparıldığını
sorgulayabilir. Böyle durumlarda,
çekim kuvvetlerinin ortam değişince
zayıflayabileceği ve özellikle su
ortamında çok zayıfladığı gerçeği,
verilebilir en basit açıklamadır.
Öğrenci Gözlem Formu
Öğrenci Gözlem Formu
iyonik
Katı, sıvı ve gaz maddelerin sıvılardaki
çözeltilerine örnekler verir.
6.4
Çözeltilerde, çözücü molekülleri ile çözünen
maddenin iyon veya
molekülleri arasındaki etkileşimlerini
açıklar.
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
Kitap setindeki etkinlikler
öğretmen klavuz kitabında
verilen sırayla yapılır. İhtiyaç
halinde ilave etkinlikler
düzenlenebilir.
Molekül yapılı bileşiklerin model veya
resmi üzerinde atomları ve molekülleri
gösterir.(BSB–28)
5.4
Moleküllerde; her elementin atom
sayısının,
örgü yapılarda; elementlerin
atom sayılarının oranını
belirler.
5.5
Günlük hayatta sıkça karşılaştığı basit
iyonik ve bazı kovalent bileşiklerin formüllerini
yazar.
(FTTÇ- 4)
5.6
Element ve bileşiklerin hangilerinin
moleküllerden oluştuğuna örnekler verir.
6.2
Heterojen karışım (adi karışım) ile
homojen
karışım (çözelti) arasındaki
farkı açıklar
MART
ETKİNLİKLER
[!]
demek

6.4 Su ve alkol gibi sıvıların
karışımlarının da bir çözelti olduğu
özellikle vurgulanmalıdır. Böyle
çözeltilerde, miktarı çok olan sıvıya
çözücü, miktarı az olana çözünen
uygundur. Ancak., sulu homojen
karışımlarda, miktarı az bile olsa , suyu
“çözücü” kabul etmek yanlış olmaz.
6.4 Çözünme olayının molekül-iyon
temelinde açıklanırken, hidratasyon,
solvatasyon, dissosiyasyon,
assosiyasyon
gibi terimlere ve bağ
oluşumuna girilmeyecektir.
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME
ARA
DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
6.5
fark eder.
Sıcaklık yükseldikçe çözünmenin
hızlandığını
6.6
Çözünenin tane boyutu küçüldükçe çözünme
hızının artacağını keşfeder.
6.7
Çözeltileri derişik ve seyreltik şeklinde
sınıflandırır.
(BSB–5, 7)
4 SAAT
3.HAFTA
6.8
Çözeltilerin nasıl seyreltileceğini
deriştirileceğini deneyle gösterir.
(BSB–15, 16, 17, 18; TD–3)
MART
Kitap setindeki etkinlikler
öğretmen klavuz kitabında
verilen sırayla yapılır. İhtiyaç
halinde ilave etkinlikler
düzenlenebilir.
ve/veya
6.9
Bazı çözeltilerin elektrik enerjisini
ilettiğini
deneyle gösterir; elektrolit
olan ve elektrolit olmayan
maddeler arasındaki farkı açıklar.
(BSB- 2, 5, 7)
6.10
Yağmur ve yüzey sularının kısmen
iletken
olmasının sebebini ve doğurabileceği tehlikeleri açıklar.
(FTTÇ- 26, 28, 29)
[!] 6.7 Derişimin sayısal ifadesi burada kapsam
dışıdır.
[!] Derişik ve seyreltik kavramlarının göreceli
anlamlar taşıdığı, aynı çözeltinin, ikinci çözeltiye
göre seyreltik, üçüncü çözeltiye göre de derişik
olabileceği vurgulanır.
[!] 6.7 Piyasadaki tüketim mallarının etiketleri
üzerinde, derişik yerine konsantre terimi
kullanılmaktadır. Öğrenciye bu terim tanıtılacak,
fakat derişik sözcüğü tercih edilecektir.
6.9 Kullanılan güç kaynağının ve ampulün
tipine ve daldırılmış elektrotlar arasındaki
mesafeye bağlı olarak, saf su ve şeker çözeltisiyle
yapılan deneylerde ampul, çok sönük de olsa
yanabilir. Böyle durumlarda, suyun ve şeker
çözeltisini “kötü iletken” tuz çözeltisini de “iyi
iletken” şeklinde nitelemek, saf suda az da olsa
iyonlar bulunduğu konusuna girmemek uygundur.
 6.9 Burada esas olan, bazı maddelerin suda
iyonlaştığı, bazılarının da molekül halinde
çözündüğü fikridir. Elektrolit kavramının
çağrıştıracağı elektroliz ve zayıf elektrolit, kuvvetli
elektrolit gibi kavramlar bu ünitenin tamamen
dışında düşünülmelidir.
 6.9 HCl, H2SO4 gibi aslında molekül yapılı bazı
maddelerin de suda tamamen iyonlaşabileceği göz
önüne alınarak “Molekül yapılı maddeler suda
iyonlaşmaz.” şeklinde bir genellemeye gitmemek
gerekir.
[!] 6.10 Yüzey sularının iyonik maddeler çözmüş
olabileceği fikrinin yerleşmesi için, toprağın
oluşumu ve yapısı hakkında özet bir bilgi gereklidir.
Akran Değerlendirme
Formu
Öğrenci Gözlem Formu
II.DÖNEM
I.YAZILI
SAAT
4 SAAT
HAFTA
4.HAFTA
MART
AY
ÖĞRENME ALANI: FİZİKSEL OLAYLAR
5.ÜNİTE: IŞIK
KAZANIMLAR
1.Işığın soğurulması ile ilgili olarak öğrenciler;
1.1Işığın madde ile etkileşimi sonucunda soğurulabileceğini fark
eder.
1.2Işıkla etkileşen maddelerin ısındığını gözlemler.
1.3Yaptığı gözlemlere dayanarak maddelerin ışığı soğurduğu
çıkarımını yapar.(BSB–8)
1.4Koyu renkli cisimlerin ışığı, açık renkli cisimlere göre daha
çok soğurduğunu keşfeder.(BSB–2, 6)
1.5Teknolojik tasarım döngüsünü
kullanarak ışığı soğuran
maddelerin ısınmasıyla ilgili projeler üretir.(FTTÇ–9)
1.6Işığın bir enerji türü olduğunu ifade eder.(TD–3)
1.7Işık enerjisinin başka bir enerjiye dönüşebileceğini ifade
eder.(TD–1, 2)
1.8Güneş enerjisinden yararlanma yollarına örnekler verir.
(FTTÇ- 28)
ETKİNLİKLER
Kitap setindeki etkinlikler
öğretmen klavuz kitabında
verilen sırayla yapılır. İhtiyaç
halinde ilave etkinlikler
düzenlenebilir.
AÇIKLAMALAR
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME
Açık Uçlu Sorular

Çoktan Seçmeli Sorular
yayılması
Kavram Haritası
5. sınıfın “Işık ve Ses”
ünitesinde ışığın
ve ışığın maddeyle
karşılaşması ile ilgili
öğrenilenler
hatırlatılmalıdır.
Performans Ödevi

Bulmaca
5N–1K Çalışması
Proje Ödevi
1.1–1.5 Işığı soğuran
maddelerin ısınması,
5.sınıf
“Madde ve Değişim”
öğrenme alanı
“Maddenin Değişimi ve
Tanınması” ünitesindeki “ısısıcaklık”
konusu ile
ilişkilendirilmelidir.
ARA
DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
SAAT
4 SAAT
4 SAAT
HAFTA
1.HAFTA
2.HAFTA
NİSAN
NİSAN
AY
ÖĞRENME ALANI: FİZİKSEL OLAYLAR
5.ÜNİTE: IŞIK
KAZANIMLAR
2.Cisimlerin renkli görünmesiyle ilgili olarak öğrenciler;
2.1Beyaz ışığın tüm renkleri içerdiğini fark eder.(BSB–1)
2.2İnsan gözünün fark edemeyeceği ışınların da olduğunu
ifade eder.
2.3Cisimlerin siyah, beyaz veya renkli görünmelerini, ışığın
yansıması ve soğurulmasıyla açıklar.(BSB–8)
2.4Cisimlerin beyaz ışıkta ve renkli ışıklarda neden farklı
renklerde göründüklerini açıklar.(BSB–25)
2.5Gökyüzünün renkli görünmesini ışığın
atmosferde
soğurulması ve saçılması ile
açıklar.
3.
Işığın saydam bir ortamdan başka bir saydam
ortama geçmesi ile ilgili olarak öğrenciler;
3.1Işığın belirli bir yayılma hızının olduğunu ifade eder.
3.2Işığın hızının saydam bir ortamdan başka bir saydam ortama
geçerken değiştiğini ifade eder.
3.3Işığın saydam bir ortamdan başka bir saydam ortama
geçerken doğrultu değiştirdiğini keşfeder.(BSB–2, 11,17, 23, 26)
3.4Işık demetlerinin az kırıcı (az yoğun) saydam bir ortamdan
çok kırıcı (çok yoğun) saydam bir ortama geçerken normale
yaklaştığı, çok kırıcı (çok yoğun) saydam bir ortamdan az kırıcı
(az yoğun) saydam bir ortama geçerken ise normalden
uzaklaştığı sonucunu çıkarır.(BSB–31)
3.5Işığın hem kırıldığı hem de yansıdığı durumlara örnekler
verir.(BSB–2; TD–1)
3.6Çeşitli ortamlarda kırılma olayını açıklamak için basit ışın
diyagramları çizer.(BSB–28)
3.7İki ortam arasında doğrultu değiştiren ışık demetlerini
gözlemleyerek ortamların yoğunluklarını karşılaştırır.(BSB–6, 8)
3.8Işığın her zaman çok kırıcı (çok yoğun) ortamdan az kırıcı (az
yoğun) ortama geçemediğini deneyerek keşfeder.(BSB–8,
9,30,31)
3.9Işığın kırılmasıyla açıklanabilecek olaylara örnekler verir.
(BSB–2; TD–1)
3.10Işığın prizmada kırılarak renklere ayrılabileceğini keşfeder.
(BSB–2, 17, 25)
ETKİNLİKLER
Kitap setindeki etkinlikler
öğretmen klavuz kitabında
verilen sırayla yapılır. İhtiyaç
halinde ilave etkinlikler
düzenlenebilir.
Kitap setindeki etkinlikler
öğretmen klavuz kitabında
verilen sırayla yapılır. İhtiyaç
halinde ilave etkinlikler
düzenlenebilir.
AÇIKLAMALAR
??? 2.1 Bazı öğrenciler ışığın tüm renkleri
birleştirildiğinde siyah renk elde edileceğini
düşünebilir.
 2.2 Renk-dalga boyu ilişkisi, ışığın dalga
karakteri bu ünitenin kapsamı dışındadır. Işınların
dalga boylarından söz edilmeyecektir.
[!] 2.2 5. sınıfın “Işık ve Ses” ünitesinde ışın
kavramı, ışığın izlediği yolu çizimle göstermede
kullanılan geometrik şeklin adı, burada ise ışık türü
olarak kullanılmıştır.
[!] 2.2 Dalga boyu kavramına girilmeden, mor ötesi
ışık, kızıl ötesi ışık, X-ışını gibi ışın türlerinin bilim ve
teknolojideki kullanım alanlarından söz edilmelidir.
??? 2.5 Bazı öğrenciler gökyüzünün mavi
görünmesinin, denizlerin mavi olmasından
kaynaklandığını düşünebilir.
??? 3.1 Bazı öğrenciler ışığın hızının asla
değişmeyeceğini düşünebilir.
[!] Öğrenciler oyuncak lazerin kesinlikle göze
tutulmaması konusunda uyarılmalıdır.
[!] 3.2Yüzeyin Normalinin; ortam değiştiren
ışınların gelme ve kırılma açılarını ölçmede
referans alınan, ortamları ayıran, sınıra dik, sanal
bir doğru parçası olduğu belirtilmeli ve çiziminde
öğrencilere yardım edilmelidir.
 3.4 “ Snell Yasası” verilmeyecektir.
[!] 3.8 Sınır açısından bağıntı verilmeden söz
edilmelidir.
[!]3.8 Genellikle yoğun maddelerin daha kırıcı
oldukları belirtilir.
[!]3.9 Tam yansıma olayı ve fiber optik kabloların
çalışma prensibinden söz edilebilir.
[!] 3.10 Renk tayfında yediden çok daha fazla renk
vardır.
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
Açık Uçlu Soru
Çoktan Seçmeli Soru
Kavram Haritası
Performans Ödevi
Bulmaca
5N–1K Çalışması
Açık Uçlu Soru
Çoktan Seçmeli Soru
Kavram Haritası
Performans Ödevi
Bulmaca
5N–1K Çalışması
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME
ARA
DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
4.
4.1
Merceklerle ilgili olarak öğrenciler;
Işığın ince ve kalın kenarlı merceklerde
nasıl kırıldığını keşfeder.
(BSB–2, 11, 17)
Kitap setindeki etkinlikler
öğretmen klavuz kitabında
verilen sırayla yapılır. İhtiyaç
halinde ilave etkinlikler
düzenlenebilir.
4.2
Paralel ışık demetleri ile ince ve kalın kenarlı
merceklerin odak noktalarını
bulur.
(BSB–1)
[!]
4.1
İnce ve kalın kenarlı
merceklerin
çeşitli şekiller olabileceği
vurgulanmalıdır.
Açık Uçlu Sorular

ve
alanı,
Çoktan Seçmeli Sorular

4.1
merceklerde,
uzaklıklar için
yer ve büyüklüğü
verilmeyecektir.
İnce ve kalın kenarlı
cismin bulunduğu çeşitli
görüntünün bulunacağı
ile ilgili bağıntılar
gözün
Kavram Haritası
4.3 7. sınıf “Canlılar
Hayat” öğrenme
“Vücudumuzdaki
Sistemler” ünitesinin
yapısı konusu ile
ilişkilendirilir.
Performans Ödevi
4 SAAT
3.HAFTA
NİSAN
Bulmaca
4.3
verir.
Merceklerin kullanım alanlarına

örnekler
(BSB–1; TD–2)
4.4
Ormanlık alanlara bırakılan cam
atıkların
güneşli havalarda yangın riski
oluşturabileceğini fark
eder.
(FTTÇ–22, 23, 26, 27, 29, 33; TD–5)
4.5
Mercekler kullanarak gözlem araçları tasarlar.
(BSB–1, 3, 11, 17; FTTÇ–8, 9, 17)
4.6
Işığın yansıması ve kırılması olaylarının
benzerlik ve farklılıklarını karşılaştırır.
(BSB–1, 5)
[!]
4.1;4.5
Görüntü çizimleri ve
merceklerle ilgili geometrik optik
konuları üst sınıflarda ele alınacaktır.
5N–1K Çalışması
4.5
Öğrenciler; çıplak gözle,
merceklerle veya mercek sistemleriyle
kesinlikle Güneş’e bakmamaları
konusunda uyarılmalıdır.
SAAT
HAFTA
AY
ÖĞRENME ALANI: CANLILAR VE HAYAT
6.ÜNİTE: İNSAN VE ÇEVRE
KAZANIMLAR
1.
Organizmaların yaşadıkları alanlar ve bu
alanlara insan etkisi ile ilgili
olarak öğrenciler;
4 SAAT
4.HAFTA
NİSAN
1.1
1.2
Tür, habitat, popülasyon ve ekosistem
kavramlarını örneklerle açıklar.
Bir ekosistemdeki canlı organizmaların
birbirleriyle ve cansız faktörlerle
ilişkilerini
açıklar.
ETKİNLİKLER
Kitap setindeki etkinlikler
öğretmen klavuz kitabında
verilen sırayla yapılır. İhtiyaç
halinde ilave etkinlikler
düzenlenebilir.
AÇIKLAMALAR
[!]
1.2 Canlıların birbiri ile ilişkilerinde
besin zincirleri ve besin ağları verilir.
[!]
1.3 Göl, deniz, orman vb. ekosistemler
verilir.
[!]
İlköğretim 4 ve 5. sınıfta kullanılan “
yaşam alanı” yerine “habitat” kavramı
kullanılacaktır
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
II.DÖNEM
II.YAZILI
Açık Uçlu Soru
Çoktan Seçmeli Soru
Kavramlar Arası İlişkileri
Bulma
Tanılayıcı Dallanmış Ağaç
1.3
Farklı ekosistemlerde bulunabilecek canlılar
hakkında tahminler yapar.
(BSB – 9)
Yapılandırılmış Grid
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME

enerji
madde
Besin ağlarındaki
akışı ve ekosistemde
döngüleri 8. sınıfta
verilecektir.
ARA
DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
SAAT
HAFTA
AY
ÖĞRENME ALANI: CANLILAR VE HAYAT
6.ÜNİTE: İNSAN VE ÇEVRE
KAZANIMLAR
4 SAAT
1.HAFTA
1.5Ekosistemdeki biyolojik çeşitliliği fark eder ve bunun
önemini vurgular.
1.6Ülkemizde ve dünyada nesli tükenme tehlikesiyle karşı
karşıya olan bitki ve hayvanlara örnekler verir.
(BSB -25; FTTÇ – 22, 23, 26)
1.7Ülkemizde ve dünyada nesli tükenme tehlikesinde olan bitki
ve hayvanların nasıl korunabileceğine ilişkin öneriler sunar.
(BSB–32; FTTÇ – 21, 22, 23, 24, 27)
1.8Çevresinde bulunan bitki ve hayvanlara
sevgiyle
davranır.(FTTÇ – 27, TD- 5)
1.9Ülkemizdeki ve dünyadaki çevre sorunlarından bir tanesi
hakkında bilgi toplar, sunar ve sonuçlarını tartışır.
(BSB 25, 32; FTTÇ – 18, 20, 21, 26, 27, 29)
2.HAFTA
MAYIS
MAYIS
1.4
Ekosistemleri canlı çeşitliliği ve iklim özellikleri
açısından karşılaştırır.
(BSB – 5, 6).
4 SAAT
3.HAFTA
1.12
Atatürk’ ün çevre sevgisi ile ilgili
uygulamalarına örnekler verir.
(FTTÇ – 23, 27; TD – 4)
AÇIKLAMALAR
Kitap setindeki etkinlikler
öğretmen klavuz kitabında
verilen sırayla yapılır. İhtiyaç
halinde ilave etkinlikler
düzenlenebilir.
[!]
Ülkemizin biyolojik çeşitliliği ile ilgili okuma
metni verilebilir.
Kitap setindeki etkinlikler
öğretmen klavuz kitabında
verilen sırayla yapılır. İhtiyaç
halinde ilave etkinlikler
düzenlenebilir.
[!]
1.10Dünyadaki bir çevre probleminin ülkemizi nasıl
etkileyebileceğine ilişkin çıkarımlarda bulunur.
(BSB, 8; FTTÇ – 18, 20, 21, 28).
1.11
Ülkemizdeki ve dünyadaki çevre
sorunlarına
yönelik iş birliğine dayalı çözümler önerir ve faaliyetlere katılır.
(FTTÇ – 20, 21, 22, 23, 24, 26, 27; TD – 4)
MAYIS
ETKİNLİKLER
Kitap setindeki etkinlikler
öğretmen klavuz kitabında
verilen sırayla yapılır. İhtiyaç
halinde ilave etkinlikler
düzenlenebilir.
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİR
ME
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME
ARA DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
Açık Uçlu Sorular
Okuma Metni
1.9
Ülkemiz çevre sorunlarına örnek
olarak orman tahribatı, hava, su ve toprak
kirliliği, heyelan, sel vb. verilebilir.
[!]
1.9; 1.10 Biyolojik silahlar konusu ile ilgili
okuma metni verilebilir.
[!]
1.9
Erozyon ve deprem konusu
‘Dünya ve Evren’ ünitesinde
verilecektir.
[!]
1.9-1.11 Dünyadaki çevre problemleri
için ozon tabakasının delinmesi, sera etkisi,
deniz kirliliği, nükleer kirlilik
(Çernobil örneği) vb.
verilebilir.
Problem Çözme
Altı Şapka
Okuma Metni
Açık Uçlu Sorular
[!]
1.9; 1.10 Biyolojik silahlar konusu ile ilgili
okuma metni verilebilir.
Problem Çözme
[!]
Balık Kılçığı
1.9 – 1.11 Dünyadaki çevre problemleri
için ozon tabakasının delinmesi, sera etkisi,
deniz kirliliği, nükleer kirlilik
(Çernobil örneği) vb.
verilebilir.
 1.9 kazanımı, Türkçe
dersi “Okuma”
“Konuşma” ve “Yazma”
temel dil becerisi ile
ilişkilendirilir.
Açık Uçlu Sorular
 1.9, 1.10 ve 1.11
kazanımları, Sosyal Bilgiler
dersi “Küresel ağlantılar”
öğrenme alanı, “Ülkeler
Arası Köprüler” ünitesi
kazanım 2 ve 3 ile
ilişkilendirilir.
Afetten Korunma ve
Güvenli Yaşam (1.6,
1.7,19,1.10,1.11– 1, 2, 3, 4, 8,
10, 11, 12,13,14,15, 16 )
 İnsan Hakları ve
Vatandaşlık ( 1.10, 1.11, 1.12
– 18 )
Afetten Korunma ve
Güvenli Yaşam (1.6, 1.7,19,
1.10,1.11– 1, 2, 3, 4, 8, 10, 11,
12,13,14,15, 16 )
 İnsan Hakları veVatandaşlık
( 1.10, 1.11, 1.12 – 18 )
[!]1.12 Atatürk’ün çevreyle
ilgili yaptığı uygulamalar
Örneğin, Atatürk Orman
Çiftliği, Ankara çayı projesi
gibi) araştırma ödevi olarak
verilir.
[!] Atatürkçülük ile ilgili
konular.(1.12–2)
 Kariyer Bilinci Geliştirme:
Biyolog, zoolog, botanikçi,
çevre mühendisi ve
veterinerlik verilebilir.
SAAT
HAFTA
AY
ÖĞRENME ALANI: DÜNYA VE EVREN
7.ÜNİTE: GÜNEŞ SİSTEMİ VE ÖTESİ: UZAY BİLMECESİ
KAZANIMLAR
1.
Uzayda bulunan gök cisimleri ile
öğrenciler;
4 SAAT
4.HAFTA
MAYIS
1.1
4 SAAT
5.HAFTA
Gök cisimlerini çıplak gözle gözleyerek
özelliklerini belirler.
(BSB–1, 2, 4, 5, 6, 7)
AÇIKLAMALAR
Kitap setindeki etkinlikler
öğretmen klavuz kitabında
verilen sırayla yapılır. İhtiyaç
halinde ilave etkinlikler
düzenlenebilir.
[!] 1.1 Gökyüzü gözlemleri dışarıda yapılacaksa, bu
gözlemin mümkünse
şehir ışıklarından uzakta, bir
büyüğün eşliğinde, hava şartlarına uygun kıyafetlerle, en
az 20 dakikalık bir sürede yapılması gerektiği belirtilir.
 1.2 Uzayda bulunan gök cisimleri ile ilgili olarak nicel
ayrıntılara (çap değeri, ortalama sıcaklık vb.)
girilmeyecektir.
[!] 1.2 Gezegenlerin ışık kaynağı olmadığı, yıldızların bir
ömrü olduğu; ömrü tükenmemiş yıldızların belirli yaşlarda
ısı ve ışık yaydıkları belirtilir.
??? 1.3; 1.4 “Yıldız” denince akla genelde bayrağımızda yer
alan şekil gelmektedir. Oysa yıldızların genelde küresel
şekilde olduğu belirtilir.
[!] 1.3 Takımyıldızı oluşturan yıldızların, ortak özellik veya
ilişkileri nedeniyle değil; Dünya’dan bakıldığında birlikte
sergiledikleri görünüm nedeniyle ortak bir adla anıldığı
belirtilir.
[!] Kutup Yıldızı’nın geceleyin yön
bulmakta kullanıldığı
ve bulunduğu yönün kuzeyi gösterdiği belirtilir.
[!] 1.4 Kuyruklu Yıldızlar, yıldız adıyla adlandırılmakla
birlikte yıldızlardan
farklıdır.
 1.6 Güneş’in tabakalarının özellikleri, sıcaklık değeri,
çapı vb. ayrıntılara girilmez.
??? 1.7 Işık yılı’nın bir zaman birimi olmadığı; “ışığın bir
yılda aldığı yol” olarak ifade edilen bir uzaklık ölçüsü birimi
olduğu belirtilir.
[!] 1.8 Gök taşları, gezegenlerin arasında hareket eden ve
tümüyle gaz durumuna geçmeden, atmosfere girerek
yeryüzüne ulaşabilen meteorlardır. Ayrıca akan yıldız adı
verilen doğa olayına, halk arasında yıldız kayması denildiği
ve
buna da atmosfere yüksek hızla girip yanan
bir meteorun sebep olabileceği belirtilir
[!]1.8Meteorlar, düştükleri yerlerde ciddî hasarlara yol
açabilir, çukurlar oluşturabilir. Oluşan çukurlara meteor
çukuru denir; ancak Dünya yüzeyi
üzerindeki bir
çukurdan söz ediliyorsa buna gök taşı çukuru adı verilir.
[!] 2.1.–2.5. Uluslararası Astronomi Birliği (International
Astronomical Union; IAU), 24 Ağustos 2006 tarihinde
Prag'da yaptığı toplantıda Plüton'u gezegen sınıfından
çıkararak "Cüce Gezegen" sınıfına dahil etmiştir. İlgili
kazanımlar bu değişim doğrultusunda işlenmelidir.
[!] 2.2 Bir astronomi biriminin (AB) Güneş ile Dünya
arasındaki uzaklığa eşit olduğu belirtilir.
 2.4 Güneş sistemindeki gezegenler, birbirlerine göre
nitel özellikleriyle (göreli boyut, etrafında halka olup
olmaması, uydu sayısı, yüzey şekilleri) ele alınır; nicel
ayrıntılara (çapının büyüklüğü, yoğunluğu vb.) girilmez.
[!] 2.6 Gel-Git Olayı’nın, Ay ile Dünya arasındaki hareket
ilişkisinden kaynaklanan doğa olayı olduğu bir okuma
metniyle verilir.
1.2
Uzayda, çıplak gözle
gözleyebildiğimizden çok
daha fazla gök cismi olduğunu fark eder.
(BSB–8, 25; FTTÇ–1, 3, 16)
1.3
1.4
MAYIS
ilgili olarak
ETKİNLİKLER
Bilinen takımyıldızlara örnekler verir.
Kuyruklu yıldızlara örnekler verir.
1.5Gözlem yaparken, yıldızlarla
gezegenleri birbirinden
ayırt eder.(BSB–1, 2, 4–7)
1.6Güneş’in de bir yıldız olduğunu ifade eder.(BSB–2)
1.7Yıldızlar arasındaki çok uzak
mesafelerin “ışık yılı” adı
verilen bir uzaklık ölçüsü birimiyle ifade edildiğini belirtir.
1.8Meteor ile gök taşı arasındaki farkı
açıklar.
2.Güneş sistemi ve uzayla ilgili olarak öğrenciler;
2.1Güneş sistemindeki gezegenleri Güneş’e yakınlıklarına
göre sıralar. (BSB–4)
2.2Güneş sistemindeki gezegenlerin Güneş’e olan
uzaklıklarının “astronomi birimi” (AB) adı verilen bir uzaklık
ölçüsü birimiyle ifade edildiğini belirtir.
2.3.Güneş sistemindeki gezegenlerin belirli yörüngelerde
hareket ettiklerini kavrar.
2.4.Güneş sistemindeki gezegenleri, belirgin özelliklerine
(birbirlerine göre büyüklükleri, doğal uydu sayıları, etraflarında
halka olup olmaması) göre karşılaştırır.(BSB–4, 5)
2.5Güneş sistemini temsil eden bir model oluşturur ve sunar.
(BSB–28, 30, 32; FTTÇ–4, 8)
Kitap setindeki etkinlikler
öğretmen klavuz kitabında
verilen sırayla yapılır. İhtiyaç
halinde ilave etkinlikler
düzenlenebilir.
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİR
ME
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME
Açık Uçlu Sorular
II.DÖNEM
III.YAZILI
Boşlukları
Tamamlama
Eşleştirme
Açık Uçlu Sorular
Karşılaştırma
 1.6 Güneş ile ilgili
olarak 5. sınıfta
öğrenilenler hatırlatılır.
 2.5 Ay ile ilgili olarak
5. sınıfta öğrenilenler
hatırlatılır.
 2.5 ve 2.6 kazanımları,
Türkçe dersi “Konuşma”
temel dil becerisi ile
ilişkilendirilir.
ARA DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
SAAT
HAFTA
AY
ÖĞRENME ALANI: DÜNYA VE EVREN
7.ÜNİTE: GÜNEŞ SİSTEMİ VE ÖTESİ: UZAY BİLMECESİ
KAZANIMLAR
2.6
2.7
kavrar.
ETKİNLİKLER
Ay’ın, Dünya’nın uydusu olduğunu
gösteren bir model oluşturur ve sunar.
(BSB–28, 30, 32; FTTÇ–4, 8)
Gök adalara örnekler vererek
özelliklerini
Kitap setindeki etkinlikler
öğretmen klavuz kitabında
verilen sırayla yapılır. İhtiyaç
halinde ilave etkinlikler
düzenlenebilir.
AÇIKLAMALAR
[!]
bir
(BSB–5)
Dünya dışındaki evren parçasını “uzay”
olarak tanımlar ve Dünya’mızın uzaydaki
yerini belirtir.
3.
Uzay araştırmaları ile ilgili olarak
öğrenciler;
Eski medeniyetlerin gök biliminde nasıl
veri topladıkları, kaydettikleri, bunları
ne amaçla ve nasıl kullandıkları hakkında
bilgi toplayarak bir görüş
oluşturur ve sunar.
(BSB–25, 32; FTTÇ–1, 2, 3, 34, 35)
4 SAAT
1.HAFTA
HAZİRAN
3.1
3.2
Gök bilimcilerin; teleskoplar
yardımıyla
gök cisimlerinin
hareketlerini ve yapısını inceleyen
bilim
insanları olduklarını belirtir.
(FTTÇ–11, 12, 34, 35; TD–2, 3)
3.3
3.4
Ünlü Türk gök bilimciler ve çalışmaları
hakkında örnekler verir.
(FTTÇ–15; TD–3)
Teleskopların uzay gözlemi yapmadaki
önemini fark eder.
(BSB–3, 17)
3.5
Basit bir teleskop yapmak için
tasarım yapar, model oluşturur ve sunar.
(BSB–28, 30, 32; FTTÇ–4, 8, 9)
teknolojik
Problem Çözme
Okuma Parçası
Yapılandırılmış Grid
[!]
2.8
2.6 Gel-Git Olayı’nın, Ay ile Dünya
arasındaki hareket ilişkisinden
kaynaklanan doğa olayı olduğu
okuma metniyle verilir.
ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
2.7 Galaksi yerine gök ada terimi
kullanılır.
[!]
2.8 Evren kelimesinin; “aradaki
boşluklarla birlikte gök
cisimlerinin
tümü” anlamında
kullanıldığı belirtilir. “Dünya’mızın uzaydaki
yeri”nden kastedilen; bulunduğu gök
ada/sistem ve
Güneş’e yakınlıkta
kaçıncı sırada
bulunduğudur.
[!]
3.1 “Gök” denilince, içinde gök
cisimlerinin hareket ettiği sonsuz
boşluk
veya uzay anlaşılır.
[!]
bilimi;
terimi
3.1; 3.2 Astronomi yerine gök
astronom yerine gök bilimci
kullanılabilir.
[!]
3.2 Ünlü gök bilimcilerin hayat
hikâyeleri verilebilir.
[!]
3.4 Gözlem evlerinin; ışık
kirliliğinin gökyüzü gözlemi yapmadaki
olumsuz etkileri nedeniyle, şehir dışındaki
tenha
yerlerde bulunduğu belirtilir.
Olanaklar elverdiği ölçüde yakın çevrede
bulunan (varsa) bir gözlem evine gezi
düzenlenir
DERS İÇİ VE DİĞER
DERSLERLE
İLİŞKİLENDİRME

3.1 kazanımı,
Türkçe dersi
“Okuma”,
“Konuşma” ve
“Yazma” temel dil
becerisi ile ilişkilendirilir.
Açık Uçlu Sorular
Hikaye Yazma

3.3 kazanımı,
Sosyal
Bilgiler dersi
“Bilim
Teknoloji ve
Toplum” öğrenme alanı,
“Zaman İçinde Bilim”
ünitesi
kazanım 3 ile
ilişkilendirilir.

3.2, 3.4, 3.6
kazanımı, Sosyal Bilgiler
dersi “Bilim
Teknoloji ve
Toplum” öğrenme alanı,
“Zaman İçinde Bilim”
ünitesi
kazanım 4 ve5 ile
ilişkilendirilir

“Fiziksel
alanı
ünitesi
ile
3.4; 3.5 7. sınıf
Olaylar” öğrenme
“Işık ve Ses”
Mercekler konusu
ilişkilendirilir.

3.4 Işık kirliliği ile
ilgili
olarak 4. sınıfta
öğrenilenler
hatırlatılır.

3.5 kazanımı,
Türkçe dersi
“Konuşma” temel
dil
becerisi ile
ilişkilendirilir.
ARA
DİSİPLİNLER
ATATÜRKÇÜLÜK
3.6
4 SAAT
2.HAFTA
HAZİRAN
3.7
Teknolojinin uzay araştırmalarına, uzay
araştırmalarının da teknolojiye katkısını
örneklerle açıklar.
(FTTÇ–3, 16, 17, 31, 32, 36)
Astronotların uzayda pek çok alanda
(fizik, kimya, biyoloji, tarım, eczacılık,
balistik vb.) incelemeler yapan bilim
insanı olduklarını belirtir.
(FTTÇ–11, 12, 34, 35; TD–2, 3)
3.8
Ay’a atılan ilk adımın, uzak
gezegenlere
gidebilme ve uzay
araştırmaları bakımından önemini
kavrar.
3.9
Evrenin, uçsuz bucaksız olması nedeniyle
uzay hakkında bilinen
gerçeklerin sınırlı ve
yeni araştırmalarla değişebilir olduğunu örneklerle
açıklar.
(FTTÇ–1, 3)
3.10
Uzay çalışmalarına dayanarak ve hayal
gücünü kullanarak geleceğe yönelik
tahminler yürütür.
(BSB–8, 9; FTTÇ–1, 3, 31)
3.11
Uzay kirliliğinin sebeplerini ifade
ederek bu kirliliğin yol açabileceği olası
sonuçları tahmin eder.
(BSB–8; FTTÇ–18, 21, 26, 28, 29, 32)
Kitap setindeki etkinlikler
öğretmen klavuz kitabında
verilen sırayla yapılır. İhtiyaç
halinde ilave etkinlikler
düzenlenebilir.
[!]
3.6 Uzay teknolojisi sayesinde
geçmişten günümüze kadar
geliştirilen araçlara örnek olarak uzay
mekikleri, yapay uydular, uzay istasyonları,
özel
tasarlanmış giysiler vb. örnek
verilebilir.
[!]
3.7 Bazı ülkelerde astronot yerine
“kozmonot” terimi kullanıldığı
belirtilir.
[!]
almış
3.7 Uzay çalışmalarında görev
ünlü astronotlar ile ilgili çeşitli
anekdotlar verilir.
[!]
3.8 “Ay’a atılan ilk adım” ile ilgili
olarak okuma metni verilir.
Altı Şapka Düşünme
Tekniği
Bulmaca
Açık Uçlu Sorular
Doğru Yanlış
Çoktan Seçmeli
Sorular
…………………………………….
Fen Bilimleri Dersi Öğretmeni
Uygundur
…………/……../2012
………………………
Okul Müdürü

3.9, 3.10
kazanımları,
Sosyal
Bilgiler dersi 6. sınıf “Bilim
Teknoloji ve
Toplum” öğrenme
alanı,
“Elektronik Yüzyıl”
ünitesi
kazanım 2 ile
ilişkilendirilir