Boyun Anatomisi-Lenfatik Sistem ve Boyun Diseksiyonları Boyun Bölgeleri 1. Anterior Boyun Bölgesi 2. Posterior Boyun Bölgesi olarak ikiye ayrılır. Anterior Servikal Üçgen: Aerodigestive (Solunum-sindirim) sisteminin servikal bölümlerini içerir. Mandibuladan torasik girişe kadar uzanır. Larenks, trakea, hipofarenks, ösefagus, tiroid ve paratiroid glandlar, karotid kılıf, suprahyoid ve infrahyoid kaslar ve ilgili nörovasküler yapılar vardır. Submandibüler üçgen: Mandibülanın alt kenarı ile digastrik-stilohyoid-mylohyoid kas kompleksi meydana getirir. Bu bölgede submandibüler gland, fasya, lenfatik yapılar,anterior fasyal ven ve arter ve parçaları, marjinal mandibüler sinir yer alır. Omohyoid kas bu anterior bölgenin lateralini iki üçgene ayırır: 1. Karotid üçgen: Karotid kılıf içeriği 2. Müsküler üçgen: İnfrahyoid strap kaslar, aerodigestif sistem ve tiroid gland kompleksi Posterior Servikal Üçgen:Bu bölge aynı zamanda lateral üçgen olarak da tanımlanır. Fibroadipöz lenfatik doku, 11. kranyal sinir, servikal pleksusun Yüzeyel-kutanöz dalları, transvers servikal damarlar yer alır. Kanlı göl adını alır. Omohyoid ile subklavian üçgen ortaya çıkar. Kasların, servikal organların ve vasküler yapıların çevresini zarf şeklinde saran gevşek areoler bağ dokusudur:1. Süperfisyel 2. Derin fasya * Anterior ve lateral boynun süperfisyel fasyası platisma kasını içerir * Boyun cerrahisinde iki tür flep kaldırılır: 1. Platismaya yüzeyel 2. Subplatismal Derin fasyanın yüzeyel, orta ve derin tabakası vardır. Derin fasyanın yüzeyel fasyası, oksiput, mastoid, mandibula, hyoid klaviküla, sternuma ve servikal spinlere tutunur: Submandibüler glandı, omohyoid, SKM, strap ve trapezius kaslarını sarar. Derin servikal fasyanın orta tabakası pretrakeal fasya adını alır. Bu tabaka, tirohyoid kas, trakea ve tiroidi sarar. Karotid kılıfı derin servikal fasyanın iki kılıfı arasına yerleşiktir (Karotis, İJV, Vagus ve Ansa servikalis). Derin servikal fasyanın en derin tabakası prevertebral kasları sarar ve prevertebral fasya adını alır. Bu fasyanın altında servikal ve brankial pleksus, sempatik trunkus ve frenik sinir yer alır Süperfisyel Lenfatikler: * Baş boyundaki cilt lenf damarları yoluyla eksternal ve anterior Juguler venler boyunca yerleşik lenf nodlarına direne olurlar. Submental, Submandibular, Fasyal, Eksternal/Anterior juguler, Oksipital, Mastoid, ve Parotid gland lenf nodları bu grubu oluşturur. Derin Lenfatikler: * Üst aerodigestive trakt mukozası, tiroid ve larenksin lenf akışını direne ederler. İnternal juguler, Spinal aksesuar, Transvers servikal, Retromandibuler ve Derin anterior lenf nodları, Juguler zincir, transvers servikal trunkus ve subklavian trakt, sağ lenfatik duktusa açılır, skalen kasın medial sınırı boyunca ilerler ve sağ İJV-Subklavian bileşkesinde venöz sisteme döner Solda abdomende başlayan duktus torasikus direnajı sağlar. Sloan-Kettering-Memorial Grubu Servikal Lenf Nod Sınıflaması Karotid bifurkasyonu: Hyoid kemik Omohyoid X İnt juguler v Krikotiroid membran Boyun Diseksiyonu: Boynun çeşitli kompartmanlarında lenf nodlarının çevrelerindeki fibro-adipöz dokularla birlikte sistematik olarak çıkarılmasıdır. Boynun rejyonel lenf nodlarına kanser metastazının eradikasyonu işlemidir. Üst aerodijestif sistem mukozasını tutan primer lezyonlardan kaynaklanan metastazlar içindir. Palpabl lenf nodu varsa veya radyolojik olarak görüntüleniyorsa tedavi amacıyla yapılan diseksiyona Terapötik Diseksiyon denir. Palpabl lenf nodu yoksa ve okult lenf nodu için yapılıyorsa Elektif Boyun Diseksiyonu adını alır (N0). Boyun Diseksiyonları Tipleri: 1. Radikal boyun diseksiyonu 2. Modifiye radikal boyun diseksiyonu 3. Selektif boyun diseksiyonu Supraomohyoid Lateral Posterolateral Anterior 4. Genişletilmiş radikal boyun diseksiyonu Boyun Diseksiyonu Sekelleri: Spinal aksesuar sinir diseksiyonu İnternal juguler ven Sternokleidomastoid kas Boyun Diseksiyon Komplikasyonları: 1. Direnler hava kaçağı, fleplerin havalanması 2. Kanama 3. Şilöz fistül 4. Fasyal/Serebral ödem 5. Körlük 6. Karotid arter rüptürü 7. Flep nekrozu-yara açılması 8. Enfeksiyon 9. Kanama 10. Rx ve Kx / Yara iyileşmesi 11. Lingual sinir 12. Marjinal mandibüler sinir 13. Vagus siniri 14. Hipoglossal sinir Parafarengeal Bölge: Lateralde mandibula ramusu, medilade farenks tabanı kafa tabanında apeksi hyoid kemikte olan ters duran bir piramiddir. Stiloid çıkıntıdan tensor veli palatini kasına uzanan bir fasya ile iki ayrı bölgeye ayrılır: Anteromedial bölge (Prestiloid) Posterolateral bölge (Poststiloid) Prestiloid bölge parotis bezi retromandibuler derin lobu ve yağ dokusu, V. Kafa çiftinin mandibuler dalını içerir:Tükrük bezi tümörleri, lipom, nörojenik tümör ve LAP Poststiloid bölge A.carotis interna, V.Jugularis interna, 9,10,11 ve 12. kafa çiftleri, sempatik zincir ve lenf nodları Parafarengeal tümörlerin %40-50’si tükrük gland tümörleridir. %70-80 benigndir; %20 nörojenik, %15-20’si LAP. Klinikte bu bölge patolojileri seste değişiklik, trismus, kranial sinir çifti paralizileri, östaki obstrüksiyonu semptomları oluşturur.