28.12.2015 Lineer Cebir ve Müh. Uyg. İç Çarpım Doç.Dr. M. Kemal Güllü İç Çarpım • Bu konuda – Rn’de uzunluk, açı, mesafe ve dikgenlik kavramlarının genel vektör uzaylarında genelleştirilmesi – Bu kavramların farklı uygulamaları ele alınacaktır. 1 28.12.2015 İç Çarpım • Tanım: – V gerçek uzayındaki bir iç çarpım, bileşenleri V uzayında vektörler olan <u,v> gerçek sayısı ile ilişkili ve aşağıdaki aksiyomları sağlayan bir fonksiyondur: – İç çarpımlı bir gerçek vektör uzayı, gerçek çarpım uzayı (real product space) olarak da adlandırılır. İç Çarpım • Rn’de u ve v vektörlerinin iç çarpımı: «Rn’de Öklid iç çarpımı (standart iç çarpım)» • Tanım: Eğer V gerçek iç çarpım uzayı ise, vektör uzunluğu (norm) ve uzaklık: 2 28.12.2015 İç Çarpım İç Çarpım • Her ne kadar Öklid iç çarpım Rn’de en önemli iç çarpım olsa da, bazı uygulamalarda çarpımın her bir elemanının ayrı ağırlıklandırılması istenmektedir (Ağırlıklandırılmış Öklid İç Çarpımı). 3 28.12.2015 İç Çarpım İç Çarpım 4 28.12.2015 İç Çarpım • Örnek: Aritmetik Ortalama – Fiziksel bir deneyin olası çıktıları: – Deneyin m kez tekrarı bu değerlerin farklı frekanslarda oluşmasını sağlar (fi). – Gözlemlenen değerlerin aritmetik ortalaması: İç Çarpım 5 28.12.2015 İç Çarpım • İç Çarpım Uzayında Birim Çemberler ve Küreler: İç Çarpım 6 28.12.2015 İç Çarpım İç Çarpım • Matrislerle Üretilen İç Çarpımlar: – Öklid ve ağırlıklandırılmış Öklid iç çarpımları, matris iç çarpımı olarak da bilinir ve Rn’de iç çarpımların bir genel sınıfının özel bir durumudur. – Bu sınıftaki iç çarpımları tanımlamak için Rn’de tanımlı u ve v sütun vektörleri ile tersi alınabilir bir Anxn matrisi tanımlayalım. – Eğer u∙v Rn’de Öklid iç çarpımı ise ifadesi de bir iç çarpım tanımlar. «Rn’de A ile üretilmiş iç çarpım» 7 28.12.2015 İç Çarpım İç Çarpım 8