YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ LABORATUVARI Çevre Mikrobiyolojisi II Dersi Colilert-18 Metodu ile Koliform ve E.Coli grubu bakteri tespiti 1. GİRİŞ Suyun mikrobiyolojik açıdan kalite analizi yapılırken, tanımlanması gereken 4 farklı bakteri grubu vardır; I. Fekal kontaminasyonun kanıtı olarak E.coli ve bağırsak enterokokları. II. Dezenfeksiyon işlemindeki etkinliğin göstergesi olarak bağırsak enterokokları. III. Biyosid işlemlerinde duyarlılık göstergesi olarak sülfit – indirgeyici (Clostridium) anaerob mikroorganizmaların sporları. IV. 20 ve 36°C’de üreyebilen toplam aerobik mezofilik bakteri (TAMB) sayısı (bu bakteriler kendi başlarına mikrobiyolojik bir riskin göstergesi değildir, sadece sayılarındaki değişiklik dağıtımdaki suyun mikrobiyolojik kalitesindeki azalmayı gösterebilirler.) Bu gruplardan en önemlisi ve tüm ülkelerce kabul edilen standartlarda dikkate alınan bakteri grubu koliform bakterilerdir. Koliform bakterilerin asıl kaynağı sıcakkanlı canlıların dışkıları olduğu için, özellikle kanalizasyon suları ile kontamine olan kıyısal sular önemli koliform kaynaklarıdır. Koliformların sayımı ve araştırılmasında, alınan kaynağa bağlı olarak farklı yöntemler kullanılmaktadır. Bu organizmalar genellikle patojen olmayıp, suda fekal kirlenmeyi ve buna bağlı olarak potansiyel patojenlerin varlığına ait tehlike indikatörüdürler. 2. KOLİFORM GRUBU BAKTERİLER Koliform grubunu oluşturan bakteriler; tamamı aerobik veya fakültatif aerobik olan, gram negatif, spor oluşturmayan, çubuk şeklinde, laktozdan 35ºC’ de 48 saat içerisinde gaz ve asit oluşturan bakteriler olarak tarif edilirler. Genellikle içme suyu arıtma tesislerinin verimliliğini belirlemede ve dağıtım şebekelerinin kontrolün de kullanılırlar. Aynı zamanda yakın zamanda gerçekleşen fekal kirlenmeyi belirlemede kullanılan önemli bir parametredir. Bu sebeplerden ötürü içme sularındaki koliform sayısı ve koliform sayısını belirleme yöntemleri Çevre Mühendisliği açısından oldukça önemlidir. Bu organizmalar patojen olmayıp suda mevcut olmaları dışkı ile bir kirlenmeyi ve buna bağlı olarak potansiyel bir tehlikeyi işaret eder. Tifo, dizanteri, kolera gibi hastalıklar bir bağırsak enfeksiyonu olduğundan, koliform bakterilerinin herhangi bir suda bulunması, yukarıdaki hastalıkların amili olan bakterilerin o suda var olacağı ihtimalini gösterir. Yani bu bakteriler böylesi bir tehlikenin indikatörüdürler. Bu sebepten bunların suda olmayışları patojen bakterilerin olmayışının bir göstergesidir. Dışkının 1 gramında 105-106 civarında bakteri mevcuttur ve bunların % 95 'i koliform grubu bakteriler teşkil etmektedir. Sularda koliform bakterilerinin aranmasının sebebi; bunların patojen olan bakterilere oranla daha kolay daha ucuz ve daha kısa sürede tespit edilebilmeleridir. YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ LABORATUVARI Çevre Mikrobiyolojisi II Dersi Colilert-18 Metodu ile Koliform ve E.Coli grubu bakteri tespiti Koliform grubu bakterilerin önemli bir türü olan Escherichia coli, 2-4 μm boyunda 0,4- 0,7 μm eninde, düz, uçları yuvarlak çomak biçiminde bakterilerdir. Haraketleri tifo basiline (Salmonella typhi ) göre daha yavaştır. Escheria coli fakültatif anaeroptur. Optimal üremesi 35oC’ dir. Normal besiyerinde kolay ve bol ürerler. Sıvı besiyerinde homojen olarak ürerler ve kültürleri feçes (dışkı) kokusundadır. Koliform bakterilerin asıl kaynağını insan ve hayvanların (sıcakkanlı hayvanların) dışkıları oluşturmaktadır. Dolayısıyla, yerleşim merkezlerindeki; kanalizasyon suları ile bunlarla kirletilmiş olan sıvı atıklar ve katı atık sızıntı suları önemli koliform kaynaklarıdır. COLİLERT-18 METODU Deney için Gerekli Malzemeler Colilert-18 toz besi yeri Colilert plakları Kullan-at steril 100 ml lık plastik şişe 35 0 C ± 0.5 lik inkübatör Quanti-Tray colilert plak sabitleyicisi E-coli bakterilerin tespiti için UV lamba Anti-foam köpük giderici(gerekirse) Deneyin Yapılışı Çalışılacak numuneden 100 ml, kullan-at şişeye konulur. Üzerine toz besi yeri(Colilert-18) ilave edilir. Karıştırılarak çözülmesi sağlanır. Anti-foam köpük giderici ile oluşan köpüğün giderimi sağlanır veya köpük gidene kadar beklenir. Colilert plağının içine bu numune boşaltılır. Quanti-Tray Sealer den plak geçirilir ve hücrelere eşit olarak dağılım sağlanır. 350 lik inkübatörde 24 saat bekletilir. 24 saat sonunda plak üzerindeki sarı renkli hücreler, koliform grubu bakterilerin olduğunu işaret eder. UV lamba altında bakıldığında mavi-mor renk ise E-coli grubu bakterileri işaret eder. İlgili tablolardan görülen sarı ve mavi-mor renkli hücre sayısının karşılıkları okunarak 100 ml deki toplam coli ve E-coli sayısı belirlenmiş olur. Eger Colilert plakalarının hepsinde sarı renkli hücre gözlenirse numunede seyreltme yapılarak, en az bir adet renksiz hücre görülene kadar deney tekrarlanır. Tablodan plakalardaki sayılara göre koliform mikroorganizma sayısı belirlenir. Sonuçlar : EMS adet/100 ml olarak verilir; Örnek: EMS, 55 adet/ 100 ml gibi YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ LABORATUVARI Çevre Mikrobiyolojisi II Dersi Colilert-18 Metodu ile Koliform ve E.Coli grubu bakteri tespiti