HAFTALIK BÜLTEN 10 ŞUBAT – 14 ŞUBAT 2014 HAFTANIN ÖZETİ Geçtiğimiz hafta küresel piyasalarda olumlu bir hava hakimdi. ABD hisseleri, Mayıs 2009’dan bu yana en sert düşüşü kaydeden sanayi üretimine rağmen beklentinin üzerinde gelen bilançolar ve ekonomiye olan güvenin devam USD/TL 2,4 2,3 2,2 2,1 2 1,9 1,8 1,7 etmesiyle yükseldi. Standard & Poor's 500 Endeksi tüm zamanların en yüksek seviyesinin 10 puan altında kapandı. Piyasadaki güvenin iyileşmesi ve gelişmekte olan ülkelere fon girişinin artmasıyla Asya'daki pek çok para birimi de değer kazandı. Dolar ABD'den gelen zayıf verilerin, Fed'in teşvikleri azaltım hızını azaltmaya itip itmeyeceği EUR/TL 3,2 3,1 3 2,9 2,8 2,7 2,6 2,5 2,4 2,3 2,2 endişeleriyle önemli para birimlerinin çoğu karşısında değer kaybetti. Avrupa piyasaları Euro Bölgesi 4. Çeyrek büyüme rakamlarının beklenenden iyi gelmesiyle haftayı primli kapattı. Altın ABD'deki ekonomik büyümeye dair kaygılar ve dolardaki düşüşün ardından yükseldi. RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI EUR/USD 1,39 1,38 1,37 1,36 1,35 1,34 1,33 1,32 1,31 1,3 1,29 1,28 HAFTALIK BÜLTEN Yurtiçi piyasalarda ise ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Janet Yellen'ın 90.000,00 açıklamalarının olumlu algılanması ve 80.000,00 ABD'de verilerin 70.000,00 beklentilerin altında kalmasının Fed'in 60.000,00 varlık 50.000,00 açıklanan alımlarını verebileceği son azaltmaya beklentilerini ara BIST 100 gündeme getirmesi Borsa İstanbul'da alım ağırlıklı seyir izlenmesine neden oldu. ALTIN 1.450 1.400 TCMB FAİZ ORAN (%) Borç Alma Borç Verme GECELİK(O/N) 8.00 12.00 GEÇ LİKİDİTE 0.00 15.00 1 HAFTA REPO - 10.00 1.350 1.300 1.250 1.200 1.150 1.100 KAPANIŞ VERİLERİ (14 ŞUBAT 2013) BİST-100 64.882,91 USD/TRY 2,1839 USD/JPY 101,80 EUR/TL 2,9911 EUR/USD 1,3693 ALTIN ($/ONS) 1.318,77 GÖSTERGE TAHVİL BİLEŞİK FAİZ ( TRT071015T12) 10,73 RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI HAFTALIK BÜLTEN İÇ PİYASALARDA ÖNEMLİ GÖSTERGELER TARİH GÖSTERGE DÖNEM TAHMİN ÖNCEKİ AÇIKLANAN 10.02.2014 Sanayi üretimi Aralık %5.3 %4.6 %6.9 13.02.2014 Cari denge Aralık -$7.40 mlyr -$3.94 mlyr -$8.32 mlyr 14.02.2014 TCMB beklenti anketi (TÜFE) Şubat --- %7.44 %7.92 ÖNCEKİ AÇIKLANAN DIŞ PİYASALARDA ÖNEMLİ GÖSTERGELER TARİH GÖSTERGE DÖNEM TAHMİN 12.02.2014 Euro bölgesi sanayi üretimi Aralık -%0.3 %1.6 -%0.7 13.02.2014 Almanya TÜFE, nihai Ocak %1.3 %1.3 %1.3 13.02.2014 ABD işsizlik maaş başvuruları Ocak 330,000 331,000 339,000 13.02.2014 ABD perakende satışlar Ocak %0.0 %0.1 -%0.4 14.02.2014 Fransa GSYH, öncü Q4 %0.2 %0.0 %0.3 14.02.2014 Almanya GSYH, öncü Q4 %0.3 %0.3 %0.4 14.02.2014 Euro bölgesi GSYH, öncü Q4 %0.2 %0.1 %0.3 14.02.2014 ABD Sanayi Üretimi Ocak %0.3 %0.3 -%0.3 14.02.2014 ABD Kapasite Kullanım Oranı Ocak %79.3 %78.9 %78.5 14.02.2014 ABD Mich. tük. güven end., öncü Şubat 80.7 81.2 81.2 RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI HAFTALIK BÜLTEN İÇ PİYASALARDA MAKROEKONOMİK GELİŞMELER araçları etkin bir şekilde kullanacağını S&P Türkiye’de 1/3 olasılıkla sert iniş açıkladı. Başçı, cari işlemler açığında öngörüyor 2014 yılında kayda değer bir iyileşme Standard & Poor's analisti Frank Gill, Türkiye’de büyümede 1/3 olasılıkla sert iniş öngördüklerini açıkladı. Türkiye'nin büyüme hızının kademeli azaldığını söyleyen büyümenin ortalama Gill, 2.2'nin altında olacağına dikkat çekti. Gill, cari açığa bağlı kırılganlıkların devam ettiğini ve Türkiye'nin cari açık düzeyinin hala çok yüksek olduğunu Gill Türkiye'nin koruduklarını, BB+ sadece halkının aşırı tedbirlerin cari belirtirken, hane borçlanmasıyla ilgili işlemler açığındaki iyileşmeyi destekleyeceğini söyledi. olarak Frank yüzde gözlenebileceğini açıkladı. notunu görünümünü negatife çevirdiklerini vurguladı. Gill önümüzdeki yıl öngördükleri sert iniş olursa not indirimine gidebileceklerini kaydetti. Dış ticaret endeksleri açıklandı Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2013'ün Aralık ayına ilişkin Dış Ticaret Endeksleri verilerini açıkladı. Buna göre, ithalat birim değer endeksi, geçen yılın Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 2,3 azaldı. Endeks, geçen yılın 4. çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine oranla yüzde 2,2, yıllık bazda ise yüzde 1,6 azaldı. Bankaların faiz dışı gelirleri 33 milyar Başçı: “TCMB enflasyonu 2015'te %5'e liraya ulaştı indirmek için elindeki tüm araçları Bankacılık sektörünün faiz dışı gelirleri kullanacak" geçen yıl, bir önceki yıla göre yüzde 30 TCMB Başkanı Erdem Başçı TBMM Plan artarak ve yaptığı Toplam faiz dışı gelirlerin 17 milyar sunumda Merkez Bankası’nın enflasyonu liraya karşılık gelen yüzde 51'lik bölümü kontrol altına alarak 2015 yılında yüzde bankacılık hizmetlerinden 5 düzeyine indirmek için elindeki bütün Bankacılık hizmetleri gelirleri 1 yılda Bütçe Komisyonu'nda yüzde RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI 33,4 20 milyar artış liraya ulaştı. sağlandı. gösterdi. HAFTALIK BÜLTEN Bankaların kullandırdığı krediler üzerinden aldığı ücret ve komisyon gelirleri de son bir yılda yüzde 30 artarak 5,5 milyar liraya kredilerden yükseldi. alınan Nakdi ücret göstermeyerek 19 milyar 615 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti. Türkiye'nin altın rezervi 10 yılda 4'e katlandı ve Türkiye’nin altın rezervi son 10 yılda 4 komisyonlardan elde edilen gelir ise 3,4 kattan fazla artarak 490,25 tona yükseldi. milyar lira olarak hesaplandı. Türkiye'nin altın rezervi 2004 yılının 3. Tarım ÜFE Ocak ayında % 2,78 arttı çeyreğinde Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) ilk bulunurken, söz konusu rakam 2011 kez açıkladığı Tarım Ürünleri Üretici yılının 3. çeyreğine kadar dikkate değer Fiyat Endeksi (Tarım ÜFE), 2014 yılı bir Ocak ayında 2013 yılı Aralık ayına göre tarihten itibaren altın rezervlerini ciddi yüzde 2,78, 2013 yılı Ocak ayına göre oranda artırdı ve bu rakam 1 yıl sonra yüzde 13,54 ve on iki aylık ortalamalara 302,35 tona kadar yükseldi. Ülkenin altın göre yüzde 0,36 artış gösterdi. rezervi bu tarihten itibaren artmaya Merkez Bankası'nın rezervleri düştü devam 116,10 değişim ederek, ton seviyesinde göstermedi. Türkiye bu 2013 yılının ilk çeyreğinde 408,86 tona, 2013 yılının 3. TCMB Haftalık Para ve Banka istatistiklerine göre, brüt döviz rezervleri 7 Şubat ile biten bir haftalık dönemde 2 çeyreğinde 490,25 tona ulaştı. TCMB müdahale miktarını açıkladı milyar 571 milyon dolar azalarak 104 TCMB'nin 23 Ocak'ta döviz piyasasına milyar 628 milyon dolardan 102 milyar yaptığı doğrudan müdahaleye ilişkin 57 düştü. tutar bankanın resmi internet sitesinde TCMB'nin, 7 Şubat itibariyle 124 milyar yayınlandı. Buna göre, TCMB 23 Ocak'ta 243 milyon dolar olan toplam rezervleri dövize yaptığı doğrudan müdahale ile 3 2 milyar 571 milyon dolarlık azalışla 121 milyar 151 milyon dolar sattığını bildirdi. milyar milyon 672 milyon dolara dolara geriledi. Altın rezervleri ise 7 Şubat haftasında bir önceki haftaya göre herhangi bir değişim RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI HAFTALIK BÜLTEN DIŞ PİYASALARDA MAKROEKONOMİK GELİŞMELER ABD Temsilciler Meclisi federal "tamamlanmaktan çok uzak" olduğunu ve borçlanma limitini uzattı ekonomideki genel iyileşme nedeniyle ABD Temsilciler Meclisi, federal hükümetin Fed'in tahvil alımlarını kademeli olarak borçlanma azaltmaya devam etmeyi öngördüğünü Başkan yetkisi Barack kullanma süresini Obama'nın isteği doğrultusunda herhangi bir ön koşul getirmeyerek bir yıl uzattı. söyledi. Endonezya MB politika faizini %7.5'te tuttu Fed: “Gelişmekte olan ülkeler kendi Endonezya Merkez Bankası politika faizini politikalarından zarar görüyor” beklendiği gibi yüzde 7.5'te tuttu. Faiz ABD Merkez Bankası (Fed), gelişmekte olan ülkelerdeki finansal piyasalarda satış dalgasına yol açmış olabileceğini kabul ederken, Türkiye, Brezilya ve Hindistan oranlarının izlenen sıkı para politikası ve 2014 ile 2015 enflasyon hedeflerine uygun olduğu belirtildi. Kazakistan devalüasyon yaptı gibi ülkelerin ise kendi uyguladıkları politikalar yüzünden dış şoklara karşı Kazakistan Merkez Bankası, Fed'in tahvil kırılgan duruma düştüklerini belirtti. Fed alımları azaltımının, fon çıkışına sebep Kongre'ye sunduğu raporda "Geçen yılın olmasından ötürü artık para biriminin ortasında doğan gerilimlerin önemli ölçüde önceki Merkez açıklayarak devalüasyon yaptı. Kazakistan Bankası'nın uygulamalarından kaynaklandığı anlaşılıyor" dedi. seviyelerini korumayacağını Merkez Bankası, para birimi olan tengenin, dolar karşısında her iki tarafta da yüzde Yellen: “ABD'de istihdamdaki toparlanma "tamamlanmaktan uzak", tahvil alımlarının azaltılmasının sürmesi öngörülüyor” Janet Yellen, işsizlikteki düşüşe rağmen piyasasındaki görmesine toparlanmanın RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI izin vereceğini açıklayarak yüzde 19 oranında devalüasyon yapmış oldu. ABD Merkez Bankası'nın (Fed) Başkanı istihdam 3'lük bant içinde 185 düzeyinden işlem HAFTALIK BÜLTEN Çin’de dış ticaret beklentinin üstünde 290.4 milyar dolar olarak gerçekleşmişti. arttı Geçen ayın bütçe açığı 10.4 milyar dolar Çin’de ihracat ve ithalat Ocak’ta beklentinin üzerinde arttı. Çin Gümrük Birliği'nin olurken, 2013 yılının Ocak ayında 2.9 milyar dolar bütçe fazlası verilmişti. verilerine göre ihracat Ocak'ta yıllık bazda Almanya ve Fransa büyümeleri yüzde beklentilerin üstünde 10.6 arttı. İhracattaki büyüme hızının, sahte faturalardan ya da tatil döneminden ötürü yüzde 0.1 artış beklentisinden farklı gelmiş olabileceği düşünülüyor. Çin’de ithalat da yüzde 10 yükseldi ve ülke 31.9 milyar dolar ile 2009'dan bu yana en büyük Ocak ayı dış ticaret fazlasını verdi. Almanya ve Fransa büyümeleri, Euro Bölgesi'nin toparlanmasıyla beklentilerin üstünde geldi. Federal İstatistik Ofisi'nin açıklamasına göre, Almanya'da GSYİH bir önceki çeyreğe göre yüzde 0.4 artış kaydetti. Fransa'nın GSYİH'sı, üçüncü çeyrekte durakladıktan sonra yüzde 0.3 Hindistan'da enflasyon ve fabrika büyüdü. üretimi yavaşladı Hindistan Merkez Bankası’nın faiz artırımı kararının ardından Hindistan’da tüketici fiyatları Ocak’ta hız keserken, fabrika üretimi de Aralık'ta düşüş kaydetti. Rusya MB politika faizini %5.5'te sabit tuttu Rusya Merkez Bankası, politika faizini yüzde 5.5'te sabit tutarken, enflasyon beklentilerinin yükselmesi halinde para politikasını sıkılaştırmaya hazır olduğunu ABD'nin bütçe açığı azaldı belirtti. Rusya Merkez Bankası enflasyonun ABD bütçe açığı, giderlerin azalması ve yılsonunda yüzde 5'e inmesini beklediğini güçlenen ekonominin gelirleri artırmasıyla belirterek, gıda fiyatlarındaki geçen yılki mali yılın ilk 4 ayında bir önceki seneye yükseliş ve rubledeki değer kaybının kıyasla "tahmin yüzde 34 daraldı. Yapılan açıklamaya göre Ekim ayından Ocak ayına kadarki gider, gelirin 184 milyar dolar üstünde çıkarken, bir önceki yıl bu fark RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI üzerindeki başlıca kaynağı" olduğunu açıkladı. belirsizlik HAFTALIK BÜLTEN CARİ AÇIK TCMB verilerine göre cari açık, Aralık MİLYON USD ayında beklentilerin üzerinde 8.32 milyar 9000 dolar olurken, 2013 yılının tamamında ise 8000 7000 65 milyar dolar olarak gerçekleşti. Cari 6000 açığın Aralık ayında 7.6 milyar dolar olması 4000 bekleniyordu. Cari açık 2012 yılının Aralık 2000 ayında 4.86 milyar, yılın tamamında ise 48.5 milyar dolar CARİ AÇIK 5000 3000 1000 0 seviyesinde gerçekleşmişti. SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi değişmedi. bir önceki Sanayinin aya alt göre sektörleri (2010=100 temel yıllı) incelendiğinde, 2013 yılı Aralık ayında bir önceki aya göre madencilik ve taş ocakçılığı SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ 130 sektörü 125 endeksi %2,9 arttı, imalat sanayi sektörü 120 endeksi %0,6 azaldı. Elektrik, gaz, buhar ve 110 iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi Takvim ise %2,8 etkisinden arttı. arındırılmış sanayi üretimi bir önceki yılın aynı ayına göre %7,1 arttı. Sanayinin alt sektörleri (2010=100 temel yıllı) incelendiğinde, 2013 yılı Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksi %3,7, imalat sanayi sektörü endeksi %7,4, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi %6,5 arttı. RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI 115 105 100 95 90 HAFTALIK BÜLTEN BANKACILIK SEKTÖRÜ VERİLERİ Bankacılık Düzenleme Kurumu'nun (BDDK) ve Denetleme verilerine göre, Bankacılık Sektörü Kredileri 31 Ocak 2014 itibariyle 1.094.884 Milyon TL ile haftalık bazda %0,14 arttı. Bankacılık sektöründe 1.200.000 1.100.000 1.000.000 900.000 800.000 700.000 600.000 500.000 400.000 300.000 200.000 100.000 0 BANKACILIK SEKTÖRÜNDE TOPLAM KREDİLER kredi toplamı, son verinin yayımlandığı 24 Krediler - Sektör - TP Krediler - Sektör - YP Krediler - Sektör - Toplam Ocak 2014 tarihinde 1.093.310 Milyon TL seviyesinde gerçekleşmişti. KALKINMA VE YATIRIM BANKALARI TOPLAM KREDİLER Kalkınma ve Yatırım Bankalarında ise 60.000 31 Ocak 2014 itibariyle kredi toplamı 50.000 54.604 Milyon TL oldu. Bu tutarın toplam krediler içerisindeki payı ise %4,98’dir. 40.000 30.000 20.000 10.000 0 TOPLAM AKTİFLER 1.732.419 ÖZKAYNAKLAR TOPLAM MEVDUAT Krediler - KYB - TP Krediler - KYB - YP Krediler - KYB - Toplam 223.483 1.023.203 SERMAYE YETERLİLİK RASYOSU TOPLAM KREDİLER 1.094.884 MENKUL DEĞERLER 292.340 25 20 Kaynak: BDDK (31.01.2014 tarihli verilerdir.) 15 Sermaye (SYR) 10 BDDK’nın açıkladığı son veriye göre Aralık 5 2013 itibariyle %15,30 olarak gerçekleşti. 0 Yeterliliği Rasyosu Kasım 2013’de ise bu oran %15,64 oldu. Sektör Hedef Rasyo Yasal Sınır Sermaye Yeterlilik Rasyosu yasal sınırı %8, hedef rasyosu ise %12 olarak kabul ediliyor. RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Kaynak: BDDK HAFTALIK BÜLTEN SERMAYE YETERLİLİK RASYOSU 2007/12 2008/12 2009/12 2010/12 2011/12 2012/12 2013/12 BANKACILIK SEKTÖRÜ 18,94 17,99 20,62 18,97 16,55 17,88 15,30 Mevduat Bankaları 17,37 16,55 19,28 17,74 15,51 17,26 14,59 Katılım Bankaları 16,13 15,21 15,27 15,07 14,04 13,90 14,00 Kalkınma ve Yatırım Bankaları 64,74 59,38 60,27 58,66 48,17 34,27 32,69 17 ŞUBAT-21 ŞUBAT 2014 PİYASA GÜNDEMİ 17 ŞUBAT 18 ŞUBAT 19 ŞUBAT 20 ŞUBAT 21 ŞUBAT Kasım Ayı İşsizlik Ocak Ayı Bütçe Dengesi Ocak Ayı İngiltere TÜFE (Piyasa Beklentisi:%2.0) Şubat Ayı Almanya ZEW endeksi (Piyasa Beklentisi:61.7) Şubat Ayı ABD NY Fed imalat endeksi (Piyasa Beklentisi: 9.0) Şubat Ayı PPK kararı Ocak Ayı ABD ÜFE (Piyasa Beklentisi: %0.1) Ocak Ayı ABD Çekirdek ÜFE (Piyasa Beklentisi: %0.2) Ocak Ayı Merkezi yönetim borç stoku Şubat Ayı Almanya imalat PMI, öncü Şubat Ayı Euro bölgesi imalat PMI, öncü (Piyasa Beklentisi:54.0) Ocak Ayı ABD TÜFE (Piyasa Beklentisi:%0.1) Ocak Ayı ABD Çekirdek TÜFE ABD işsizlik maaş başvuruları Şubat Ayı ABD Philadelphia Fed endeksi (Piyasa Beklentisi:%0.1) (Piyasa Beklentisi:335,000) (Piyasa Beklentisi:8.0) Ocak Ayı ABD ikinci el konut satışları Ocak Ayı İngiltere perakende satışlar (Piyasa Beklentisi:56.3) (Piyasa Beklentisi:-%1.0) Bu rapor İLBANK A.Ş. Risk Yönetimi Dairesi Başkanlığı tarafından yalnızca bilgi edinilmesi amacıyla güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan yararlanılarak hazırlanmıştır. İLBANK A.Ş. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında garanti vermemekte ve kullanılan kaynaklardaki hata ve eksikliklerden dolayı sorumluluk kabul etmemektedir. RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI