SOSYOLOJİ BÖLÜMÜ LİSANS DERS İÇERİKLERİ FEL 100 FELSEFEYE GİRİŞ (3 0 5) “Felsefe Nedir?” sorusundan hareketle felsefenin ve felsefi düşünmenin ayırt edici niteliklerini incelemek felsefenin temel alt disiplinlerini tanıtmak ve bunlarla ilgili bilgi vermek. FEL 151 KLASİK MANTIK Klasik mantığın esasları, mantığın tarihçesi, temel ilkeleri ve kullanım şekilleri. (3 0 5) PSİ 151-152 PSİKOLOJİYE GİRİŞ I II (3 0 6) Psikolojinin konusu, alanları ve yöntemi; biyolojik bir varlık olarak insan: duyum ve algılama; bilinç ve farklı bilinç durumları; öğrenme ve bellek; düşünme ve dil.zeka. bireysel farklılıklar; güdülenme: duygular, heyecanlar, günlük yaşamda heyecanlar; yaşam boyu gelişim: kişilik; stres ve başa çıkma:davranış bozuklukları ve tedavisi. İnsan ve hayvan psikolojisinin bilimsel yöntemler kullanılarak nasıl incelendiği, öğrenme, bellek, düşünme ve dil, zeka, kişilik, stres, davranış bozuklukları ve psikoterapi başlıkları altında anlatılmaktadır. SOS 101-102 SOSYOLOJİYE GİRİŞ I-II (3 0 6) Sosyolojinin bir bilim olarak gelişimi; Sosyolojinin konusu ve kapsamı; Sosyolojik düşüncenin gelişimi: Sosyolojik bakış açısı ve sosyolojik düşünme; Sosyolojide temel yaklaşımlar: Sosyolojik araştırma; Sosyolojik araştırma yöntem ve ilkeleri; Toplumsal olay ve olguların nitelikleri; Toplum kavramı ve toplumsal yapı: Toplumsal değişme, neden ve sonuçları: Sosyalleşme ve gündelik hayat: Sosyal kontrol mekanizmaları: Kültür olgusu; Toplumsal tabakalaşma, sınıf ve sınıfsal eşitsizlik; Toplumsal kurumlar ve örgütlenmeler (Din, Aile, Modern toplumsal örgütlenmeler); Yoksulluk, toplumsal dışlanma; Küreselleşme; Kentleşme ve göç; Medya, iletişim ve kitle iletişimi; Irk ve etnisite. SOS 124 EKONOMİYE GİRİŞ (2 0 4) İktisat biliminin tanımı, kapsamı, içeriği; talep, arz ve piyasa mekanizması, İktisat biliminin doğuşu; iktisadi doktrinler, Klasik iktisat, Keynesyen iktisat, Modern iktisat, Piyasa ve fiyat oluşumu; tam rekabet, monopol ve diğer eksik rekabet piyasalarında fiyat oluşumu, İktisadi yaşamda paranın rolü ve teorisi, İktisat biliminde makro değişkenler; enflasyon, işsizlik, büyüme, dış ticaret. SOS 116 SOSYAL ANTROPOLOJİ (3 0 6) Antropolojinin amaç ve yöntemi, dallan, bilimler sınıflamasındaki konumu, diğer bilimlerle ilişkisi, sosyoloji için önemi, doğuşu; antropolojide etkili kuramsal yaklaşımlar; etnografya; kavram ve kuram olarak kültür, kültürel süreçler; kültürel evrim ve devrimler; tabakalaşmanın antropolojik kökenleri: ekonomik yapı; toplumsal kontrol ve siyaset; aile ve akrabalık sistemleri; estetik, uygulamalı anropoloji, antropolojinin geleceği. FEL 255- FELSEFE TARİHİ I Başlangıcından Yeniçağ felsefesine temel düşünce akımları ve düşünürler (3 0 4) FEL 256- FELSEFE TARİHİ II Modern felsefenin temel düşünce akımları ve düşünürler. (3 0 3) PSİ 251-GELİŞİM PSİKOLOJİSİ I (2 0 4) Temel kavramlar: Büyüme, gelişme, olgunlaşma: temel kuramsal yaklaşımlar: araştırma yöntemleri; doğum öncesi gelişim; bebeklik-çocukluk-ergenlikte bedensel, motor, duygusal, sosyal gelişim; dil edinme, zihin ve ahlak gelişimi; gelişimde çevrenin (aile-akran gruplan-okul) etkileri; yetişkinlik kurmaları; psikolojik olgunlaşma; genç yetişkinlik, oıta yetişkinlik ve geç yetişkinlik ve yaşlılıkta kişilik ve zihinsel işleyişteki değişimler; ölüm. PSİ 252- GELİŞİM PSİKOLOJİSİ II (2 0 3) Özellikle ergenlik dönemindeki bedensel, cinsel, bilişsel, kişilik gelişimi ve ergenlerin okul yaşamları ile meslek seçimleri üzerine odaklanılmaktadır. Bunun yanı sıra, yaşamın orta ve ileri yılları da gelişim psikolojisi perspektifinden ele alınmaktadır. SOS 201- SOSYOLOJİ TARİHİ I (3 0 4) Sosyolojik teorinin genel gelişimi; Sosyolojide erken dönem; Toplumsal sözleşme teorileri; Sosyolojide muhafazakar tepki; Saint-Simon; Auguste Comte; Seçkinler teorisi; Antonio Gramsci ve Hegemonya. SOS 202- SOSYOLOJİ TARİHİ II (3 0 3) Dersin genel bağlamı; sosyolojinin temel kurucuları; Marx, Durkheim, Weber ve Simmel’in sosyal teorisi; Dört temel kurucunun genel karşılaştırması SOS 235 SOSYAL BİLİMLERDE YÖNTEM (2 0 4) Ders, sosyolojide kullanılan araştırma yöntemlerini içermektedir. Dersin konuları arasında, bilim ve bilimsel bilginin niteliği, pozitivizm, hermeneutik ve eleştirel teorideki yöntem tartışmaları yer almaktadır. SOS 240 SOSYAL BİLİMLERDE ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ (2 0 2) Ders, sosyal bilimlerde kullanılan araştırma tekniklerini içermektedir. Dersin konuları arasında, , toplumsal araştırma türleri ve konu seçiminden başlayarak araştırma sürecinde izlenmesi gereken literatür taraması, örneklem seçimi, ölçüm ve veri toplama teknikleri gibi temel adımlar yer almaktadır. SOS 235- SOSYAL BİLİMLERDE YÖNTEM (2 0 4) Ders, sosyolojide kullanılan araştırma yöntemlerini içermektedir. Dersin konuları arasında, bilim ve bilimsel bilginin niteliği, pozitivizm, hermeneutik ve eleştirel teorideki yöntem tartışmaları yer almaktadır. SOS 232 AİLE SOSYOLOJİSİ (2 0 2) Aile Kuramları ve Eleştirel Aile Kuramı; Ataerkil İdeoloji, Cinsiyet Rollerinin Toplumsal İnşası ve Aile; Tarihsel Süreçte Aile, Sanayileşme ile Aile Yapısında Meydana Gelen Değişmeler; Evlilik ve Boşanma; Aile Araştırmalarında Kullanılan Yöntemler; Türkiye’de Kentsel Aile ve Kırsal Aile; Türkiye’de Aile Yapısında ve Oluşumundaki Değişmeler. SOS 234- HUKUK VE TOPLUM (3 0 3) Öğrencilerin sosyal olayların hukuksal boyutunu nesnel bir gözle değerlendirmelerine yardımcı olmak. SOS 301 ÇAĞDAŞ SOSYOLOJİ KURAMLARI I (3 0 4) 1930’lar sonrasında gelişen çağdaş sosyolojik teorilerin, tarihsel gelişimlerine göre ve belli başlı temsilcileri aracılığıyla karşılaştırmalı olarak tanıtılması. Bu ders özellikle topluma makro düzeyde bakan yapısalcılık, işlevselcilik, yapısal-işlevselcilik, çatışma teorisi gibi yaklaşımlara odaklanmaktır. SOS 327 TOPLUMSAL DEĞİŞME VE KÜRESELLEŞME (3 0 4) Toplumsal Değişmeyle İlgili Kavramlar; Toplumsal Değişmeyi Etkileyen Faktörler; Toplumsal Değişme Kuramları; Organizmacı Değişme Anlayışı; Evrimci Değişme Anlayışı; Diyalektik Değişme Anlayışı; Yapısal Fonksiyonel Değişme Anlayışı; Çatışmacı Değişme Anlayışı; Grupsal Değişme Anlayışı; Bireyci Değişme Anlayışı; Modernlik ve Modernleşme; Modernleşme Modelleri; Modernleşme Modellerinin Eleştirisi; Küreselleşmeye İlişkin Temel Yaklaşımlar; Küreselleşmeye İlişkin Farklı Tartışmalar; Küreselleşmenin Görünümleri. SOS 333 EKONOMİK DÖNÜŞÜMLER VE TOPLUM (3 0 3) Ekonomi ve Toplum İlişkisi, Temel Ekonomik Kavramlar ve Sosyolojik açıdan ekonomik faaliyetlerin irdelenmesi, Ekonomik sistemlerin incelenmesi ve iktisadi, sosyal ve siyasal açıdan etkilerinin değerlendirilmesi, liberalizm, kapitalizm, sosyalizm ve neo-liberal sistemler. SOS 335 SOSYAL BİLİMLERDE İSTATİSTİK (3 0 3) Ders, sosyal bilimlerde kullanılan temel istatistik kavramlara ve nicel veri analizlerinde kullanılan istatistiki teknik ve testlere odaklanmaktadır. Ders, betimsel ve çıkarımsal istatistiğe ilişkin teknikleri içermektedir. SOS 302 ÇAĞDAŞ SOSYOLOJİ KURAMLARI II (3 0 4) 1960’lar sonrasında gelişen çağdaş sosyolojik teorilerin, tarihsel gelişimlerine göre ve belli başlı temsilcileri aracılığıyla karşılaştırmalı olarak tanıtılması. Bu ders özellikle topluma mikro düzeyde bakan sembolik etkileşimcilik, fenomenolojik sosyoloji ve etnometodoloji gibi yaklaşımlara odaklanmaktadır. SOS 308 SİYASET SOSYOLOJİSİ (3 0 5) Bu derste siyasal yaşamın çeşitli sosyal boyutları ve ilişkileri incelenecektir. Öğrencilerin bu dersin sonunda siyasal sosyolojinin bir bilim dalı olarak ortaya çıkması, konusu ve kapsamı, siyasal sosyalleşme, siyasal katılım, katılımı etkileyen faktörler, katılımcı yurttaş ve demokrasi, siyasal kültür, siyasal değişme ve devrimler, kimlik ve siyaset, siyasal ve sosyal hareketler, ideoloji, güç, İslamcı hareketler, risk toplumu ve siyasal sonuçları gibi siyasal sosyolojinin önemli konularının güncel siyasal bir perspektifi de kullanarak kavramış olmaları, demokratik değerleri özümsemiş ve demokratik katılımcı birer yurttaş olarak mezun olmaları beklenmektedir. SOS 324 KENT SOSYOLOJİSİ (3 0 5) Batıda Kent Sosyolojisi; Türkiye’de Kent Sosyolojisi; Kent Kavramı; Kentlerin Genel Özelikleri; Kentlerin Tarihi; Tarihte İlk Kentler; Ortaçağ Kentleri; Sanayi Sonrası Kentler; Sosyolojide Kent ve Kentleşme Teorileri; Göç, Kentleşme, Kentlileşme; Kent, Kimlik ve Siyaset; Kentleşme-Modernleşme İlişkisi ve postmodernizm; Kent ve Çevre. SOS 449 DİN SOSYOLOJİSİ (3 0 4) Dersimiz sosyolojik bir perspektifle genel olarak ilkel dinlerden tek tanrılı dinlere geçişin gelişim çizgisini inceleyeceği gibi din inanış, totem, büyü, tabu gibi kavramları ele alıp inceleyecektir. Ayrıca dini köktenci hareketlerin dünyanın dürt bir yanında yükselişte olduğu günümüzde söz konusu dini hareketlerin yükselişinin sosyolojik sebeplerini incelemek, ortaya koymak önceliklerimiz arasında olacak. Bu genel çerçeve üzerine İslamcı fundamentalismin bugünkü durumu, yükseliş sebepleri ve olası sonuçlarını da ele alıp incelemeyi amaçlıyoruz. Dinin tekrardan canlanmasının birey, gruplar ve toplumsal yapı üzerindeki etkileri incelenirken sekülerleşme kavramı da tartışılacaktır. Türkiye’de laikleşme ve laiklik tartışmaları da değerlendirilecektir. SOS 451 ÖRGÜT SOSYOLOJİSİ (3 0 4) Örgüt nedir?; Örgütlenmenin toplumsal anlamı; Toplumsal yapı içinde örgütler; Örgüt ve Yönetim; Formal Örgüt-Doğal Örgüt; Örgüt türleri; Örgüt kuramları; Örgütlerde iletişim; Örgütlerde çatışma; Örgütsel değişme; Örgüt ve çevre; Örgüt kültürü; Örgüt ve liderlik. SOS 453 TÜRKİYE'DE SOSYOLOJİ Türkiye’de sosyolojinin tarihsel gelişimini ortaya koymak. (3 0 4) SOS 446 TÜRKİYE'NİN TOPLUMSAL YAPISI (3 0 6) Öğrencilerin bu derste Türkiye’nin toplumsal yapısı hakkında kapsamlı bir bilgi birikimine sahip olmaları, mezun olduktan sonra derste edindikleri bilgi, beceri ve metodolojiyi kullanarak gerektiğinde toplumsal yapı analizi yapabilmeleri hedeflenmektedir. SOS 448 TOPLUMSAL EŞİTSİZLİKLER VE SINIF (3 0 6) Klasik sınıf teorileri; 20. yy. sınıf yapısındaki değişimler (teknolojik, ekonomik, toplumsal ve kültürel faktörler); neo-liberalizm; küreselleşme süreçleri ve sınıf oluşumundaki dönüşümler; sınıf hareketlerinden yeni sosyal hareketlere; yoksulluğa bağlı toplumsal dışlanma; etnik kimlik; toplumsal cinsiyet ve dinsel inançlar. FEL 267 MODERN MANTIK I (3 0 4) Önermeler mantığı, niceleme mantığı, küme kuramı ve çok değerli mantık sistemleri; mantık problemleri çözme ve mantığın uygulama alanları. SOS 221 MESLEKİ YABANCI DİL I (2 0 4) İngilizce’nin küresel çapta yaygın olarak kullanılması ve bilimin dili olma konusundaki iddası dolayısıyla mesleki yabancı dil öğrencilerimize önemli bir fırsat sunmaktadır. Dersin içeriği basitten karmaşığa, bir iki paragraftan oluşan okuma parçalarından birkaç sayfaya uzanan okuma parçaları düzeylerine göre seçilerek öğrencilere aktif olarak sınıfta okutulacak ve öğrencilerin İngilizce metinlere aşina olmaları sağlanacaktır. Gramer aktif olarak öğretilmeyecek ancak okuma metinlerinde karşılaştıkça bu konuda açıklama yapılacaktır. SOS 223 UYGARLIK TARİHİ I (2 0 4) İlkel Toplulukların ekonomik, toplumsal ve düşünsel yapıları, Tarım Devrimi, Tarımdan Ticarete, Kent Devletleri, Uygar Toplumun Sosyo-ekonomik ve siyasal yapılanması. SOS 225 SOSYOLOJİDE METİN OKUMALARI (2 0 4) Sosyolojik Bakış açısı, Sosyolojik Düşünme ve Sosyolojik Araştırma; Sosyolojik Düşüncenin Gelişimi; Sosyolojik Düşünme Yöntemi; Eleştirel Bakış; Sosyolojik Metin Analizleri. SOS 227 İLETİŞİM VE TOPLUM (2 0 4) İletişim nedir, iletişimin temel öğeleri; İletişim süreci; İletişim yaklaşımları; İletişim biçimleri; İletişim kanalları; İletişim modelleri (kuramsal yaklaşımlar); Kişiler arası iletişim; Kitle iletişimi; İletişim çatışmaları; Empati; Beden Dili; Örgütlerde iletişim;Dil ve İletişim; Kültür ve İletişim SOS 233 SİYASET BİLİMİNDE TEMEL KAVRAMLAR (2 0 4) İncelenecek konuların başında siyasal/toplumsal güç kavramı gelmektedir. Siyasal güçten kastedilen, bir bireyin ya da gurubun biz buna X diyelim, gerektiğinde diğer bireylerin ve grupların yani Y nin çıkarlarına hatta muhalefetine rağmen bir eylem sürecini uygulaya bilme (karar almak, kara alma sürecini etkileme ve hatta uygulaya bilme) yeteneğidir. Siyaset bilimi işte bütün bu ilişkileri anlayıp açıklamaya çalışır FEL 268 MODERN MANTIK II (2 0 4) Önermeler mantığı, niceleme mantığı, küme kuramı ve çok değerli mantık sistemleri; mantık problemleri çözme ve mantığın uygulama alanları. SOS 222 EĞ İTİM SOSYOLOJİSİ (2 0 4) Eğitim sosyolojisi tanımı; Temel kavramlar; Tarihsel gelişim ve teorik yaklaşımlar: Eğitimin Toplumsal işlevleri ve toplumsal önemi; Eğitim-ekonomi ilişkileri. SOS 224 UYGARLIK TARİHİ II (2 0 4) Ortaçağ Avrupası ve Feodalizm, 14. ve 15.YY Feodalizmi, Rönesans, Reform, Devrimler Çağı, Aydınlanma, Kapitalist Düzene Geçiş. SOS 226 MESLEKİ YABANCI DİL II ( 2 0 4) İngilizce’nin küresel çapta yaygın olarak kullanılması ve bilimin dili olma konusundaki iddası dolayısıyla mesleki yabancı dil öğrencilerimize önemli bir fırsat sunmaktadır. Dersin içeriği basitten karmaşığa, bir iki paragraftan oluşan okuma parçalarından birkaç sayfaya uzanan okuma parçaları düzeylerine göre seçilerek öğrencilere aktif olarak sınıfta okutulacak ve öğrencilerin İngilizce metinlere aşina olmaları sağlanacaktır. Gramer aktif olarak öğretilmeyecek ancak okuma metinlerinde karşılaştıkça bu konuda açıklama yapılacaktır. SOS 228 ALAN ARAŞTIRMASI (2 0 4) Proje ön hazırlığı; sosyolojik bir araştırma konusu belirleme ve amaç yazma; örneklem tekniği kararının alınması; veri toplama tekniği kararının alınması; soru formu hazırlanması; soru formunun uygulanması; veri analizi (SPSS); verilerin yorumlanması ve proje raporunun hazırlanması. SOS 230 SOSYOLOJİDE METİN OKUMALARI II (2 0 4) Belirlenen makale, kitap, araştırma raporu ve tezlerin eleştirel sosyolojik bakış açısından tartışılması ve analizlerinin yapılması. SOS 236 NÜFUS VE TOPLUM (2 0 4) Bu ders, demografik kavramlar ve süreçlere ilişkin tartışmaları ve yaklaşımları incelemektedir. Dersin içerdiği konular arasında, demografide kullanılan temel ölçümler ve kavramlar, doğum, ölüm ve göç gibi temel demografik süreçler, demografik dönüşüm ve demografik dönüşümlerin toplumsal, ekonomik ve siyasal süreçlerle etkileşimi ele alınmaktadır. SOS 238 YÖNETİM YAKLAŞIMLARI (2 0 4) Yönetim nedir, yönetim biliminin konusu; Yönetim düşüncelerinin toplumsal anlamı; Yönetimin amacı; Yönetim düşüncelerinin tarihçesi; Tarihsel süreç içinde yönetim yaklaşımları. FEL 353 ETİK VE İNSAN HAKLARI (2 0 4) İnsan haklarının, eylem olanaklarını ele alan etikle bağlantısının gösterilmesi, böylece insan hakları bilincinin geliştirilmesi ve insan haklarının toplum ve kişi yaşamındaki öneminin görülebilmesi. PSI 351 SOSYAL PSİKOLOJİ I (3 0 4) Sosyal psikolojinin tutumlar, sosyal biliş, sosyal etki, atıflar, benlik, kimlik, kişilerarası çekim ve bağlanma konularını içerir. SOS 317 HUKUK SOSYOLOJİSİ (2 0 4) Hukukun farklı görüş açılarından incelenmesi; hukuk sosyolojisinin gerekliliği, konusu, bölümleri; hukuk ve değişme, değiştirici güç olarak hukuk: Türk Hukuk Devrimi; kuramsal hukuk sosyolojisi ve yaşayan hukuk, öncü düşünürlerin felsefe sistemlerinde hukuk; hukuksal düşüncenin evrenselliği; hukuk kuralının genel görünümü ve araştırılması; etik ve hukuk, hukuk sosyolojisinin gelişimi; yapısalcılık ve hukuk; hukuksal olgu tartışmaları. SOS 319- MESLEKİ YABANCI DİL III (2 0 4) Gramer, yapı ve çeviri konusunda temel bilgiler; sosyolojik metinlerin incelenmesi ve çeviri çalışmaları. SOS 325 TÜRKİYE EKONOMİSİNİN GÜNCEL SORUNLARI (2 0 4) Cumhuriyet tarihimiz boyunca ekonomik alanda da iniş ve çıkışlar yaşanmıştır. 1930’larda başlayan devletçi korumacı modelle birçok ulusal yatırım tamamlanmış böylece bağımsız bir ulus yaratma yolunda önemli bir aşama kat etmişti. Demokrat parti iktidarı yıllarında (1950-60) başlayan dışa açılma kısa sürede dışarıya bağımlılık olarak karşımıza çıkar. 1980den sonra uygulamaya konulan neo-liberal politikalar ekonomimizin küresel ekonomiye entegre olmasının yolunu açmış böylece de devletin öncülüğünde yürütülen kalkınma politikaları terk edilmiştir. SOS 331 YAŞLILIK VE TOPLUM (2 0 4) 1950’li ve 60’lı yıllarda doğan kuşaklar 40’lı yaşları emeklilik, hatta yaşlılık olarak tanımlayan bir sosyokültürel atmosferde dünyaya gelmişlerdi. Kırk yaş bir tür yetişkinlik -sonrası dönem gibi algılanmaktaydı. Hatta bu kuşaktan birçoğu kırklı yılarının hemen başında emekliliğe ayrılmışlardı. Oysa son birkaç on yıldır modern tıp ve ilaç sektöründeki gelişmeler, hastanelerin açılması, göreli olarak refah düzeyinin artması gibi faktörler yaşam kalitesini yükselttiği gibi yaşam beklentisini de uzatmıştır. SOS 337 KÖY VE KIRSAL DÖNÜŞÜM SOSYOLOJİSİ (2 0 4) Kır Sosyolojisi, Tanımı, Konusu ve Gelişimi; Kırda Toplumsal Yapı ve Örgütlenme; Kırda Toplumsal Yapı ve Örgütlenme; Kırda Sosyal Örgütlenme; Kırda Ekonomik Yapı ve Örgütlenme; Kırda Yerleşme Düzeni ve Köy; Köy ve Köy Altı Yerleşim Biçimleri; Sosyal Tabakalaşma(Mülkiyet ve Mülkiyet İlişkileri) ve Hareketlilik; Değişim ve Değişimin Dinamikleri; Modernleşme ve Kır; Kapitalizm, Kır ve Kırsal Dönüşüm; Neo-Liberal Küreselleşme ve Kır; Neo- Liberal Küreselleşme ve Türkiye’de Kır; Kırsal Yoksulluk. SOS 339 SUÇ VE SAPMA SOSYOLOJİSİ (2 0 4) Sapma kavramı, bazı sapma biçimlerinin olumlu karakteri, sapma davranışı ve toplumsal tepki; suç sosyolojisi, kriminoloji ve ilgili diğer alanlar; kı iminolojik araştırma; suçluluk kuramları (öncü görüşler, biyolojik, fiziki, antropolojik yaklaşımlar, sosyolojik, sosyal psikolojik kuramlar); suç fenolojisi; farklı değişkenler ve suç; suç türleri, suçun tahmini ve önlenmesi. SOS 341 TOPLUMSAL CİNSİYET (2 0 4) Cinsiyet ve Toplumsal Cinsiyet Kavramlaştırması; Kadınlığın ve Erkekliğin Toplumsal İnşası; Toplumsallaşma Süreci ve Toplumsal Cinsiyetin İnşası; Dilde ve Edebiyatta Toplumsal Cinsiyet; Bilimin Erilliği, Sosyal Teorilerin Erilliği Tartışmaları; Güç, Erkekliğin İnşası ve Şiddet; Toplumsal Cinsiyet, Sınıf, Irk ve Etnisite; Toplumsal Cinsiyet Eşitsizlikleri. FEL 354 ÇAĞDAŞ TARİH FELSEFESİ (2 0 4) Tarih Felsefesinin tarihsel gelişimi; tarih ve sosyal bilimler arasındaki bağlantıları; tarih felsefesinin temel sorunları. PSI 352 SOSYAL PSİKOLOJİ II (3 0 4) İletişim, dil, grup yapısı, önyargı, ayrımcılık, gruplar arası ilişkiler, kolektif davranış, düşmanlık, saldırganlık, yardım etme davranışı ve uygulamalı sosyal psikoloji konularını içerir. SOS 316 DİL SOSYOLOJİSİ (2 0 4) Dil sosyolojisinin gerekliliği, dilbilim-dil sosyolojisi ilişkisi; dilin doğuşuna ilişkin görüşler, dil çalışmalarının tarihçesi; genel olarak iletişim, beden dili, dil dışı göstergeler ve dil göstergesi, dil göstergesinin özellikleri, dilsel iletişimin temel öğeleri; düşünce-dil ilişkisi, dil ve dünya görüşü; yapısal dilbilim; Amerikan yapısalcılığı; sözcelem kuramları; dil sosyolojisi kuramları; farklı açılardan dil: dil ve cinsiyet, ikidillilik, konuşucuların tutumları, dil politikası; dil olguları tartışmaları: geçer dil. ilişki dilleri (kreol. pidgin) girişim: dilbilim ve söylem; göstergebilim. SOS 320 SAĞLIK SOSYOLOJİSİ (2 0 4) Sağlık sosyolojisinin konu ve alanı; sağlık sosyolojisinin tarihçesi: tıpta sosyolojiden tıp sosyolojisine geçiş; sosyal teoride temel sorunlar ve tıp sosyolojisi; hastalığın doğasındaki değişmeler; ataerkil yapı ve kadınların şikayetleri; yaşlanma, ölme ve ölüm; tıbbın toplumsal organizasyonu; tıbbi bürokrasiler: hastane, klinik ve modem toplum; kapitalizm, sınıfsal yapı ve hastalık; sağlık sistemlerinin karşılaştırılması. SOS 322- MESLEKİ YABANCI DİL IV (2 0 4) Bu ders, İngilizce sosyolojik metinleri okuma, anlama ve çeviri yapma becerisi kazandırmayı amaçlamaktadır. Derste metin okumalarının yanı sıra, kısa sunumlar aracılığı ile sözlü iletişime dönük çalışmaları da içermektedir. SOS 328 GELİŞME VE AZGELİŞMİŞLİK SOSYOLOJİSİ (2 0 4) Gelişme İktisadı, Gelişme Sosyolojisi, Evrimci gelişme teorisi, Modernleşmeci gelişme teorisi: kapitalizm ve modernlik, ilerleme ve disiplin, disiplinli toplum ve gelişmenin mitleştirilmesi. Neo-liberal/Küresel gelişme teorisi. Gelişme Yazını ve Perspektifine yönelik eleştiriler: Bağımlılık Okulu, Marksist Gelişme perspektifi ve azgelişmişlik eleştirisi. Azgelişmişlik ve toplumsal boyutları. Yeni Gelişme Anlayışları: Ekolojik gelişme ve sürdürülebilir kalkınma, insan hakları ve demokratik gelişme, kadın özgürleşmesi ve gelişme. SOS 330 ÇEVRE SOSYOLOJİ (2 0 4) Çevre bizi çevreleyen canlı ve cansız varlıkların karşılıklı etkileşimlerinin bir bütünü olarak tanımlana bilir. Bu bütünü canlı (biyotik) öğeleri nüfus türleri, yani insanlar, bitki örtüsü, hayvan topluluğu ve mikroorganizmalardan oluştuğunu söyleye biliriz. Cansız (abiyotik) öğeler ise iklim, hava, su ve gezegenimizin yapısıdır (Keleş ve Hamamcı 2002). Aydınlanma düşüncesiyle ortaya çıkan ‘doğanın güçlerinin kontrol altına alınması’ fikri sanayi kapitalizmiyle birleşince ortaya yıkıcı birtakım sonuçlar çıkmıştır. Yirminci yüzyıl boyunca sanayileşmenin ulaşmış olduğu düzey denizleri, gölleri, ozon tabakasını ve ormanları kirletip tahrip edecek düzeye ulaşmıştır. Son on yıllardır çevre hakkındaki algılamalarımızda da önemli değişiklikler ortaya çıkmıştır. SOS 332 DİN VE SEKÜLERLEŞME (2 0 4) Dersin Özet İçeriği Bu ders, din ve siyaset sosyolojisinin önemli tartışmalarından biri olan sekülerleşme sürecini klasik ve modern yaklaşımlar çerçevesinde ele almaktadır. Klasik sosyal kuramların işaret ettiği sekülerleşme sürecinde bir gerileme mi yaşandığı, yoksa sekülerleşme sürecinde derinleşme eğilimi mi yaşandığı temel tartışma temalarından birini oluşturmaktadır. Bu bağlamda, farklı ülkelerde din, siyaset ve toplum arasındaki etkileşim dersin temel izlek noktasını oluşturmaktadır. SOS 334 SUÇ FENOLOJİSİ (2 0 4) Öğrencilerin evrensel bir olgu olan ve tarihsel süreçte sıklıkla ciddi bir toplumsal probleme dönüştüğü gözlemlenen suç olgusuna bilimsel bir bakış açısıyla yaklaşabilmelerini sağlamak. SOS 336 ÇALIŞMA SOSYOLOJİSİ (2 0 4) Çalışmaya sosyolojik bakış, iş ve çalışmanın toplumsal hayattaki yeri ve önemi, küreselleşme ve esnek üretim-esnek çalışma bağlamında yeni çalışma modelleri, günümüz emek gücünün değişen karakteri. FEL 461 BİLİM FELSEFESİ (3 0 4) Yöntem sorunu, bilimsel yöntem anlayışları, tümevarım sorunu, doğrulama, yanlışlama, bilimsel açıklama ve anlama gibi problemlere getirilen çözüm önerileri. SOS 417- MESLEKİ YABANCI DİL V (2 0 4) Gramer, yapı ve çeviri konusunda temel bilgiler: sosyolojik metinlerin incelenmesi ve çeviri çalışmaları. SOS 425 KADIN ÇALIŞMALARI VE ARAŞTIRMALARI (2 0 4) Kadınların toplumsal konumunu belirleyen faktörler hakkında bilgi sahibi olmak, yorumlayabilmek. SOS 427 YENİ SOSYAL HAREKETLER (2 0 4) 1970’li yılların hemen başında ABD ve Avrupa’nın birçok ülkesinde ortaya çıkan öğrenci hareketleri dünyayı etkilemiştir. O günlerde sadece geleneksel siyasal otoriteler değil, sosyologlarda bu hareketlerin gelip geçici olduklarını düşünüyorlardı. Ancak kısa sürede yanılmış olduklarını gördüler. Yine bu dönemde ülkemiz siyasal tarihine damgasını vurmuş olan ünlü 68 kuşağı önemli bir toplumsal hareketliliği başarmış, üniversiteler başta olmak üzere toplumun çeşitli kesimleri örgütlenerek siyasal arenada etkili olmuşlardı. Yeni sosyal hareketler özellikle 1980 askeri darbesinden sonra kadın hareketi de çok önemli bir gelişim gösterdi. SOS 435 TEKNOLOJİK DÖNÜŞÜMLER VE TOPLUM (2 0 4) Aydınlanma-Sanayi Devrimi döneminden günümüze temel teknolojik dönüşümler, Yeni bilgi/üretim ve iletişim teknolojilerinin toplumsal yansımaları, Teknoloji-ideoloji ilişkileri. SOS 437 İSTATİSTİK UYGULAMALARI VE VERİ ANALİZ (1 2 4) Bu ders sosyal bilimlerde kullanılan istatistiki teknik ve uygulamalarını kapsamaktadır. Ders, SPSS uygulamaları üzerinden veri girişi, verileri düzenleme, frekans dağılımı, grafikleme, temel betimsel istatistiki teknikleri ve çapraz tablolama, korelasyon ve basit regresyon uygulamalarını içermektedir. SOS 439 SOSYOLOJİDE GÜNCEL TARTIŞMALAR Olgu ve olayları sosyolojik olarak analiz etmek. (2 0 4) SOS 447 TÜRKİYE'DE KENTLEŞME (2 0 4) Türkiye 1950’lerden başlayarak hızlı bir kalkınma ve endüstrileşme dönemi yaşamıştır. Bu süreç özgün kentleşme ve kentlileşme dinamiklerini de beraberinde getirmiştir. Bu ders farklı dönemlerde yaşanan kentleşme ve kentlileşme dinamiklerini tarihsel bir perspektiften ve farklı kuramsal tartışmalar ışığında ele alacaktır. SOS 485 BİTİRME ÇALIŞMASI I (0 4 4) Çalışmanın niteliğinin belirlenmesi, planlanması, çalışma takviminin oluşturulması; Bireysel Görüşmeler. SOS 412 EDEBİYAT SOSYOLOJİSİ Edebiyat sosyolojisi alanı tanıtmak, bu yöndeki çalışmalara ilgi uyandırmak. (2 0 4) SOS 418 TÜRKİYE'DE AİLE YAPISI ARAŞTIRMALARI (2 0 4) Toplumsal bir kurum olarak ailenin anlam ve önemi; Tarihsel süreçte Türk ailesi; Toplumsal değişme bağlamında Türkiye’de aile yapısında meydana gelen değişmeler; Aileye yaklaşımlar; Boşanma; Aile ve Medya; Günümüzde aile ve çocuk eğitimi; Türkiye’de yapılmış Aile araştırmalarından örnekler. SOS 422 GÖÇ SOSYOLOJİSİ (2 04) Göç kavramı; göç çeşitleri ve nedenleri; tarihsel süreçte göç hareketleri; sanayileşme, göç, kentleşme; göç ve küreselleşme. SOS 426 TÜRKİYE'NİN GÜNCEL SORUNLARI (2 0 4) Hukukun ilkeleri, anayasa hukuku, 1924 tarihli Teşkilâtı Esasîye Kanunu’nun temel prensipleri; temel prensipler ve uluslar arası ilişkiler; bütünlüğümüzün korunması ve terör sorunu; kalkınma, bölgeler arası farklılıklar ve sonuçları; farklı kavramsallaştırmalar, doğu sorunu ve çözüm önerileri; Ermeni meselesinin kökenleri ve günümüzdeki durumu; Kıbrıs meselesi; küreselleşme ve ulus devlet; Türkiye ve Avrupa Birliği; ‘hayır’ diyebilmek. SOS 428 GÜNÜMÜZDE KENTLER VE KENTSEL SORUNLAR (2 0 4) Hızlı Kentleşme ve Nüfus Artışı; Gecekondulaşma ve Kentsel Dönüşüm; Gettolaşma ve Sosyal Risk; Kent Yoksulluğu; Kentler ve Kentsel Çevre; Günlük Yaşam Kentler ve Kentsel Mekânlar; Kent İşsizliği ve İşgücü Piyasası; Kamusal Alanın Dönüşümü, Kent ve İktidar İlişkileri. SOS 434 BİLGİ SOSYOLOJİSİ (2 0 4) Bilgi, bilgi türleri, farklı bilgi anlayışları. Bilgi ve toplum ilişkisi, farklı düşünürler ve sosyal bilimcilerin bilgi ve toplum ilişkisi konusundaki görüşler. İdeoloji kavramı, doğuşu. İdeolojiye farklı yaklaşımlar. Bilginin ve ideolojinin çağdaş toplumlardaki önemi. SOS 436 ORTADOĞU'DA DİN VE SİYASET (2 0 4) Bu ders, Ortadoğu toplumlarında siyaset, toplum ve din arasındaki karşılıklı etkileşimi analiz etmektedir. Modern Ortadoğu’nun ortaya çıkmasından günümüze kadar olan gelişmeler üzerine tartışmaları içeren bu ders, İslam, demokrasi, devlet ve modern milliyetçilik temaları üzerine eleştirel bir okuma yapmayı hedeflemektedir. SOS 438 RİSK TOPLUMU VE BELİRSİZLİKLER (2 0 4) Dersin hedefleri arasında her şeyden önce risk toplumu tartışmalarının lisans öğrenimi çerçevesinde ve bu düzeyde tartışılması olacaktır. Risk toplumu diğer disiplinlerce de ele alınıp incelenmektedir Ancak sosyolojik araştırmaların ağırlıklı olarak risk toplumu perspektifince geliştirildiğini göz önünde bulundurarak U. Beck ve A. Giddens, S. Lash ‘ın çalışmaları temel alınacak, hedefler bu doğrultuda belirlenecektir. Tarihsel perspektiften modernite, postmodernite, postmodern felsefenin aydınlanma temelli bilim ve teknoloji üzerindeki yıkıcı etkileri incelendikten sonra risk toplumu ve belirsizlikler konuları güncel risk tartışmalarını da içine alacak bir şekilde yürütülecektir. Risk toplumu teorik açılımları incelendikten sonra riskin sağlık, gıdalar, kullandığımız ilaçlar ya da teknolojik araçların yaydığı tehlikeler gibi alanlardaki yansımaları sosyolojik perspektifle incelenerek öğrencilerin çağdaş sosyolojik gelişmelerden haberdar olmaları hedeflenilmektedir. SOS 486 BİTİRME ÇALIŞMASI II Bireysel Görüşmeler (0 4 4)