cinsel gelişim bozukluklarına genetik yaklaşım: panel

CİNSEL GELİŞİM BOZUKLUKLARINA GENETİK
YAKLAŞIM: PANEL
27.02.2015 ve 26.03.2015
Doç. Dr. Birsen KARAMAN / Prof. Z. Oya UYGUNER
Tıbbı Genetik Anabilim Dalı
ve
Prof. Dr. Firdevs BAŞ / Prof. Dr. Feyza DARENDELİLER
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı
İstanbul Tıp Fakültesi
Doç. Dr. Birsen KARAMAN
A. Tarihçe
-1940 Gonadların rolü
(Jost)
-1960 Y kromozomunun keşfi
(Welshons and Russel)
-1989 SRY nin keşfi
(Lovell-Badge)
B. Genel Bilgiler
Cinsiyetin belirlenmesindeki faktörler
-Karyotipik ( genetik) seks:
Y kromozomunun varlığı testiküler gelişmeyi sağlar
-Gonadal Seks:
Over ya da testiküler tokunun tarlığı
-Duktal Seks:
Dişilerde Müllerian, erkeklerde Wolf kanallarının varlığı
-Fenotipik ( genital ) Seks:
Genital yapının dış görünüşü
Cinsiyet Gelişimi
WT1, LHX1, NR5A1
bipotansiyel gonad
XY karyotip
XX karyotip
SRY, DAX1(NR0B1), SOX9, DMRT 1 & 2
Testis
Leydig hücreleri
Over
MIS
yokluğu
STAR, p450scc (CYP11A1), p450c17 (CYP17A1),
3βHSD (HSDB3), 17 βHSD(HSD18B3)
Sertoli hücreleri
Testosteron
Wolffian kanalı
MIS
Muller kanal
dejenerasyonu
Vas deferans
Epididim
Seminel vezikülü
SRD5A2
DHT
AR
Estradiol
Mulller Kanalı
Genital tüberkül
Urogenital Sinus
Labioskrotal fold
Penis
Penis şaftı
Skrotum
Rafe
Prostat
Uretra Penili
Major labium
Minör labium
Vajinanın
alt 2/3 kısmı
Uretra
Uterus
Fallop tüpleri
Vajinanın üst
1/3 kısmı
Uretra
Fetal yaşamın 7. haftasına
kadar gonadlar bipotansiyel
Y kromozomun varlığı fetusun
cinsel gelişiminin erkek
yönünde olmasına yol açar
Daha doğru bir tanımla Y
kromozomu p kolunda lokalize
SRY geni cinsiyeti belirler
SRY (Sex-determining region Y protein)
Cinsiyet gelişiminde önemli genler ve fonksiyonları
SRY testis gelişiminden sorumlu
NR5A1 (SF1) steroidogenez regülasyonundan sorumlu
WT1 primitif gonadların formasyonunda rol oynar
DAX1, SRY , SOX9 genlerini inhibe eder
SOX9, AMH nın ekspresyonunu aktive eder
RSPO1, SOX9 genini inhibe eder
WNT4 cinsiyetin dişi yönünde gelişimini düzenler
AMH Müllerian kanalın regresyonunu indükler
SRY
Yp11.3
SF1
9q33
WT1
11p13
DAX1
Xp21.3
SOX 9
17q24
RSPO1
1p34
WNT 4a 1p35
AMH
19p13.3
2.Anormal cinsiyet farklılaşması
Yenidoğanda 0.1% - 0.2% oranında kuşkulu genitalya görülür
Fakat birçok cinsiyet gelişim anomalisi pubertede ortaya çıkar,
hatta infertilite problemi ile ortaya çıkar
Bu durumlar “Cinsiyet Gelişim Bozuklukları” olarak adlandırılır
Disorders of Sex Development (DSD)
12
Kromozomal Cinsiyet
Kromozomal cinsiyet:
Y kromozomun varlığı/yokluğu
Gonadların cinsiyeti (primer cinsiyet):
Y kromozomu üzerinde yer alan SRY geni varsa testis, yoksa over
gelişir.
Fenotipik cinsiyet (sekonder cinsiyet)
Gonadlardan sentezlenen hormonlara bağlı olarak tüm iç ve dış
genital yapının erkek yada dişi yönünde gelişimi:
İç kanallar ve dış genital yapı
Prenatal ve puberte evreleri
46 YY ve 45 Y karyotipine sahip olanlar letal
Yaşam için en az bir X kromozomun varlığı gereklidir.
A. SAYISAL KROMOZOM
ANOMALİLERİ
Turner Sendromu (45 X, monozomi X)
•Kistik higroma ve hidrops fetalis
•Konjenital kalp hastalıkları özellikle aort
koartasyonu
•Kısa boy
•Dişi hipogonadizmlerin en yaygın nedenidir
•Sekonder seks karekterlerinin gelişiminde
gerilik
•Atrofik streak overler
•Primer amenore
> Infertilite
•Tek X kromozomu bulunması nedeniyle X
inaktivasyonu olmaz ve Bar Body görülmez
45,X Turner Sendromu
Canlı dişilerde 1/2500 sıklıkla görülür
Prenatal evre: İlk trimester spontan abortlarının % 10’ununu oluşturur.
İkinci trimesterde , kistik higroma, sıvı birikimi, hidropsa neden olur.
Preduktal koartasyon ve atnalı böbrek sıklıkla gözlenir. Fetusların çoğu ölü
doğar.
Sütçocukluğu : Normal bulgular ya da yele boyun, kalkan gögüs,
koartasyon, el ve ayaklarda ödem gözlenir.
Çocukluk : Kısa boy, kalpte üfürüm ile başvururlar. Pubertede primer /
sekonder seks karakterlerinin oluşmaması strik overlere bağlıdır. Mentalleri
normaldir. Sadece şekil, boyut, algılama sorunları gözlenebilir.
Erişkin : Fertil olan olguların kromozom anomalili çocuk için riskleri
artmıştır.
Embriyonik letal ;
45,X nonmozaik olgularda,
kistik higroma ve nonimmün
hidropsa sekonder gelişir
Turner Sendromu
SHOX
Boy kısalığı
A-Kısa, yele boyun
B-Kubitus valgus
C-Lenfödem
45,X (Turner Sendromu)
Sitogenetik Bulgular
1. Sayısal anomaliler: 45,X (olguların
%50 si) ve mozaikler
45,X/46,XX, 45,X/47,XXX,
45,X/46,XX/47,XXX
2. Yapısal anomaliler:46,X,i(Xq),
46,X,r(X), 46,Xp- ve mozaikler
Turner Sendromu’nun sitogenetik tipleri
45,X
( % 53 )
45,X/46,XX mozaikleri
( % 15 )
46,X i(Xq)
( % 10 )
45,X/46,X,i(Xq)
(%8 )
Xq ve Xp delesyonları
(%6 )
45,X/ diğerleri
(%8 )
Patogenez
Ayrışamama (non-disjunction) veya anafazda kromozom
gecikmesi (anafaz lag) ile oluşur.
Tekrar riski : Postzigotik bir bölünme hatası olduğundan artmış risk
yoktur.
3 aylık kız
Başvuru nedeni : Lenf ödem, yele boyun
Karyotip : 45,X
13 yaşında kız
Başvuru nedeni : Boy kısalığı, minör
anomaliler + (çoliak )
Karyotip :
Periferik kan : 45,X/46,XX/47,XXX (52/2/1)
Deri : 45,X/46,XX (25/5)
47, XXX
Sıklık: 1/1200
Maternal mayoz 1 hatası ile oluşur.
Major anomali tanımlanmamış.
Minör anomaliler özgün değil.
Bulgular: emosyonel instabilite, sosyal problemler,
öğrenme güçlüğü, psikoz
Endokrin sorunlar: geç menarş, oligomenore, erken menapoz
Dişi genellikle asemptomatik,
ekstra X kromozomları inaktive olur
Ancak X sayısı artınca X inaktivasyonundan
kaçan genlerin dozaj artışına bağlı hafif/orta
MR görülebilir
48, XXXX ve Varyantları
Sıklık: ?? Nadir; 40 olgu tanımlanmış.
Fenotip özgün değil.
Minör anomaliler: Orta hat hipoplazisi, hafif hipertelorizm,
epikantus, mikrognati, klinodaktili, radiyoulnar sinostoz
Trizomi 21’e benzeyen fenotip
Endokrin bulgular: hipoplastik göğüsler, seyrek aksiller ve
pubik kıllanma, siklus anomalileri (%50)
- 47, XYY sendromu
Özel bir fenotipe sahip değil
Normal zeka
Dismorfik bulgular yok
Normal fertilite
> Hiperaktivite,
1/2000 canlı doğanda
Klinefelter Sendromu ve Varyantları
Sıklık: 2/1000
47,XXY (% 80); mozaik (%10); varyantlar (%10)
Mental kapasitede düşüklük
Sekonder seks karakterlerinin gelişiminde gerilik
Konjenital anomaliler: %20 (yarık damak, kriptorşidizm,
unilateral renal aplazi, mikrosefali, aort stenozu, mitral
valv prolapsusu, omfalosel, skolyoz)
Otoimmün hastalıklara yatkınlık artar.
Erişkin XXY olgularda diyabet sıklığı % 8
Erkek meme kanseri olgularının %3.3’ü Klinefelter’dir.
- Klinefelter sendromu (47,XXY)
& Klinefelter varyantları
(48,XXXY 49,XXXXY,vs)
•Mayotik non-discunktion
•Hipogonadizm
•Testiküler atrofi
•Azospermiye bağlı infertilite
•Dişi tipi kıllanma
•Dar omuzlar, uzun kol boyu
•Jinekomasti
1/2000 yeni doğan
28
Fasiyal dismorfizm, kuşkulu genitalya, PSMG
Karyotip: 49, XXXXY
Ayrıca, X ve Y Kromozomlarındaki anomaliler (delesyon,
duplikasyon, translokasyon ve nokta mutasyonları) de seks
reversal sendromların ortaya çıkmasına ve/veya gonadal
disgeneziye yol açarlar
Cinsiyet Kromozomu Yapısal Anomalileri


X kromozomu yapısal anomalisi taşıyanlar normalden
kuşkulu genitalyaya kadar değişen yelpazede genital
bulgular gösterirler.
Bu olgularda dismorfizm ek anomaliler ve mental
retardasyon gibi bulguların varlığı ise seçici X inaktivasyonu
ile açıklanabilir.
X inaktivasyonu


Erken embriyogenezdeki “rastgele” inaktivasyon, X
kromozomu yapısal anomalilerinde “seçici” hale
dönüşmektedir
Yapısal X kromozomu, normal X kromozomu lehine
inaktifleşir

Burada en önemli koşul yapısal X kromozomunun XIST genini
kaybetmemiş olmasıdır

Ring(X) olgularında özellikle önemlidir
X inaktivasyonu

X/Otozom translokasyonlarında da seçici inaktivasyon
görülür;

2 şekilde gerçekleşir


Translokasyon dengeli ise normal X inaktive olur ve otozomda yer alan
genler korunur
Dengesiz translokasyonlarda ise transloke X XIST genini taşıyorsa bu
kromozom inaktive olur

X/Otozom translokasyonu taşıyan bireylerin klinik olarak daha az etkilenme
nedeni


X/Y kromozomlarının yapısal anomalileri kırık noktalarından
yola çıkılarak bir çok X e bağlı tek gen hastalığında genin
kromozomal lokalizasyonu belirlenmiş ve ilişkili genlerin
klonlanması mümkün olmuştur.
Bu genlerin araştırılmasında, X yapısal anomalisi taşıyan
olgular ve bunların kırık noktaları ile fenotipik bulgularının
karşılaştırılması önemlidir.
X kromozomu kısa kol delesyonları




Kısa kol delesyonlarında Turner sendromu ile aynı klinik
tablo oluşur.
Delesyonun olduğu yere bağlı olarak klinik tablo değişkenlik
gösterebilir.
* p11.2-11.4 adet görebilir ancak adetleri düzenli değildir.
* p21-pter delesyonları ise over fonksiyonu gösterirler
ancak prematür over yetmezliği gözlenebilir.
X kromozomu uzun kol delesyonları


q13 delesyonları primer amenore ile seyreder. Komplet
ovarian yetmezlik ve meme gelişiminde gerilik.
q 25 delesyonları sadece prematür over yetmezliği ile
seyreder.
Y Kromozomu yapısal anomalileri



45,X ile (mikst gonadal disgenezi) Y derivatif kromozomu
mozaisizminde, derivatif kromozomunun kökeni
belirlenmelidir.
Cinsel kimliğin belirlenmesinde
Gonadoblastom riski açısından izlenmesi önemlidir.
Mikst Gonadal Disgenezi
Gonadların embriyonel evrede hatalı gelişimi ve
primordial germ hücrelerinin progresiv kaybı “gonadal
disgenezi” olarak adlandırılır.
Gonadal disgenezide, fibröz dokuya dönüşen
gonadlar, hipoplazik ve fonksiyonsuzdur ve “streak
gonad” olarak adlandırılır.
Histopatolojik olarak aynı bir gonad içinde primordial
folikül içeren over ile seminifer tübüller içeren testis
dokusu aynı bir gonadda bulunuyorsa “ovotestis” terimi
kullanılır.
Ayırıcı Tanı
-
Gerçek hermafroditizm ?
-
Mikst Gonadal Disgenezi ?
“Gerçek Hermafroditizm”
- Aynı bireyde testis ve over
dokusunun bulunması ile
karakterizedir.
- Over ve testis farklı gonadlarda
- Ya da aynı gonadda (ovotestis)
bulunabilir.
- İç genital organlar gonada uygun
farklılaşır.
- Sitogenetik olarak;
- Çoğunlukla 46,XX
- 46,XX/46,XY kimerizmi
- 45,X/46,XY
- Nadiren 46,XY
“Asimetrik Gonadal Disgenezi”
Gonadlardan birinin iyi gelişmiş testis daha ender
olarak over diğer gonadın ise streak olması
durumudur.
“Mikst Gonadal Disgenezi” Tanım 1
-
histopatolojik olarak; bir tarafta disgenetik testis diğer
tarafta streak gonad varlığı,
sitogenetik olarak; 45,X ve 46,XY veya Y derivatifi içeren, en
az 2 hücre dizisinin oluşturduğu mosaisizm ile karakterizedir.
Her iki tarafta farklı derecelerde testiküler farklılaşma
gösteren asimetrik gonadal disgenezi (bilateral streak testis
veya disgenetik testis) olarak tanımlanıyor.
Mikst Gonadal Disgenezi Fenotipi
- % 90 normal erkek (tıbbi inceleme yapılmaz)
- % 10 kuşkulu genital yapı veya Turner sendromu fenotipi
gösterir
Turner sendromu -> Kuşkulu genitalya -> Erkek
Fenotipi etkileyen faktörler
- Mozaisizmin oranı
- Y/Y derivativ kromozomunun kaybolma zamanı
etkindir
45,X -› streak gonad, Turner fenotipi
46,XY -› disgenetik testis
GH ve MGD nin Ayırıcı Tanısının Önemi 1
Y veya Y derivatifi içeren mozaisizm saptanan MGD
olgularında yüksek gonadoblastoma (1/3) riski nedeniyle en
kısa zamanda bilateral gonadotektomi önerilir.
Gonadotektomi, kız olmasına karar verilen olgularda
virilizasyonu önlemek için de önemlidir.
Erkek olmasına karar verilen olgularda gonadektomi için
yakın takip ile puberteye kadar beklenebilir.
GH ve MGD nin Ayırıcı Tanısının Önemi 2
Cinsiyete karar verilmesi için önemlidir.
GH olgularda başka bir gelişimsel malformasyon yoktur ve karar
verilen cinsiyete uygun doku bırakılır diğeri uzaklaştırılırsa normal
cinsel gelişim sağlanır.
46,XX karyotipli GH olgularda ovotestisten testiküler dokunun
uzaklaştırılması sonrasında olguların %38 inde 14 yaşa kadar
menstrüasyon görülüyor, %50 sinde ovulasyon olduğu ve çocuk
doğurabildiği de bildirilmektedir.
GH ve MGD nin Ayırıcı Tanısının Önemi 3
MGD olgularında, immünoglobulin yetersizliği, iç kulaktaki
kemiklerde hatalı gelişim, kardiovasküler ve renal anomaliler daha
sıktır. Bu nedenle MGD olgularının tıbbi olarak yakın takibi gerekir.
B. Normal karyotipe sahip cinsiyet gelişim bozuklukları
49
46,XY Female
- SRY delesyonu / mutasyonu (Swyer Syndrome)
- WNT4 duplikasyon
- DAX1duplikasyon
- SOX9 delesyon (campomelic dysplasia)
- WT1 mutasyon (Frasier & Denys-Drash Syndrome)
46 ,XX male
- SRY translokasyon
- SOX9 duplikasyon
- RSPO1 mutasyon
XX male ve XY female oluşum mekanizması
50
Sporadik ve/veya environmental syndromes
* Mayer Rokitansky Kuster Hauser Syndrome (MRKH)
Vajinal agenezi veya inkomplet vajina
* MURCS asosiasyonu
Mullerian kanalların hipo veya aplazisi
Renal agenezi
Servikal Somit displazisi görülür
51
Campomelic dysplasia
SOX9 genindeki mutasyon
- Dismorfik yüz görünümü
- Uzun kemiklerde boving
- ekstremite anomalileri
- Sex Reversal
- Gonadal Disgenezi
10 dakika ara
Prof. Dr. Firdevs BAŞ
Cinsel gelişme bozuklukları

Kliteromegali

Mikropenis

Hipospadias

Tek testisin ele gelmeyişi

İki testisin ele gelmeyişi

Tek/iki taraflı inguinal testis

Dişide inguinal herni
KUŞKULU GENİTAL YAPIYI DÜŞÜNDÜRÜR
Önemli sorunlar




Adrenal yetersizlik: Acil tanı ve tedavi
 Yaşamı tehdit eder
Cinsel kimlik belirlenmesi
Konjenital adrenal hiperplazi vakalarında
 Erişkin boy kısalığı (kemik olgunlaşması androjenlerin artışı
nedeniyle ileri)
Tümör riski
 Disgenetik ya da batın içindeki gonaddan gonadoblastom
çıkabilir
Cinsel kimliği belirleyici unsurlar
Kromozomlar
 Gonadların yapısı
 Androjenler ve androjen duyarlılığı
 Fenotip
 Beyin androjenizasyonu
 Pübertede virilizasyon
 Aile-Çocuk isteği
 Çevresel (sosyokültürel) faktörler


Erken tanı
Yaşam, psikolojik gelişim ve genetik danışma açısından
önemlidir

Kuşkulu genital yapı yenidoğanın acil sorunudur,ancak
gerekli incelemeler yapılmadan cinsiyet kararı
verilmemelidir
46,XX cinsiyet gelişme bozuklukları




Fetal androjenlere bağlı
 Konjenital Adrenal hiperplazi
 Plasental aromataz eksikliği
Maternal androjenlere bağlı
 Iyatrojenik
 Virilizan gebelik luteoması
 Virilizan over/adrenal tümörleri
Gelişimsel kusurlar
Gonad gelişim kusurları
-Testiküler,ovotestiküler
Konjenital adrenal hiperplazi

En sık 21 OH eksikliği görülür


11 OH eksikliği ikinci sık


2/3’ü tuz kaybı ile
hipertansiyon ile gider
StAR, 3 ßHSD, POR eksikliği nadirdir (tuz kaybı ile giderler)
Kuşkulu genital yapısı olan, testisleri ele gelmeyen ve skrotal
pigmentasyonu olan her yenidoğanda acil tetkik yapılmalıdır
Adrenal
steroidogenez
yolağı
Adrenal
steroidogenez
yolağı
Nature Reviews Endocrinology 10, 115–124 (2014)
7 1/12 yaşında kız çocuk,
•Kuşkulu genital yapı
Virilizasyon
•Büyüme hızlanması
•Kemik yaşı:10 yaş

Kuşkulu genital yapı







Prader evre 4
Pelvik USG: Uterus (+)
Karyotip: 46, XX
Adrenal prekürsörler yüksek
PRA ve Aldosteron:N
Moleküler analiz: Intron 2 mutasyonu (homozigot)
Tanı: 21OHE
CYP21A2 (21 hidroksilaz) geninde genotip-fenotip korelasyonu
Enzim Aktivitesi
%0
Fenotip
En sık görülen CYP21A2 mutasyonları
Klasik form
Tuz Kaybettiren
Minimal rezidüel aktivite
(% 1)
% 2 - % 11
 %20 - % 50
ve
Basit Virilizan
Orta (non-klasik)
Gen delesyonu
Gen konversiyonu
p.Gly111ValfsTer21
p.(Ile237Asn; Val238Glu; Met240Lys)
p.Leu308PhefsTer6
p.Gln319Ter
p.Arg357Trp
c.293-13A>G veya c.293C>G
p.Ile173Asn
p.Pro31Leu
p.Val282Leu
p.Pro454Ser
1 haftalık
Gonad palpe edilmiyor
Hiperpigmentasyon (+)
Kliteromegali ve füzyon (+)
USG : Uterus (+)
Tuz kaybı
17OHP :
Karyotip: 46,XX
Moleküler analiz: Hom. Q418X
21 OHE
Vaka : 3 günlük bebek




Şüpheli genitalya
TA: normal
Karyotip : 46,XX
Laboratuvar :






Elektrolitler : N
17 OH PG
Androstenedion
11 –DOC
PRA
USG:Uterus ve overler(+)
İlk tanı : 11-ß hidroksilaz eksikliği
Tedavi : Hidrokortizon yerine koyma tedavisi
49 günlük iken


Ateş, kusma
Tuz kaybı (Na ,K )
Moleküler analiz sonucu :
 CYP21A2 geninde mutasyon
(2.intronda-splice mutasyon-homozigot)
 CYP11B2 geninde mutasyon yok
Son tanı : 21 hidroksilaz eksikliği
Tedavi : Hidrokortizon + Mineralokortikoid
Gebelik testi
pozitif
PRENATAL TANI
ve TEDAVİ
KAH için yüksek
riskli gebelikler:
Anne ve babanın
mutasyon taşıması
Dekzametazon başlanır (9. gebelik haftasından önce)
(20 mcg/kg/gün-3 dozda)
Koryonik villus
örneklemesi
(yüksek risk)
9-11. haftada
veya
Amniyosentez
(düşük risk)
15-18.haftada
KAH için düşük
riskli gebelikler:
USG de şüpheli
genital yapı
/adrenal
anormallikler
Karyotip / SRY
46,XY /SRY (+)
Tedavi kesilir
Nimkarn S, New MI. Ann NY Acad Sci, 2010;
1192:5-11
46,XX / SRY negatif
CYP21A2 genotip analizi
Sağlam
Tedavi kesilir
Hasta
Tedaviye devam edilir

M (2 yaş, E)
Şikayet : Bilateral testislerin ele gelmeyişi
Batın US testis görülemedi,hCG tedavisine yanıt
yok, cerrahi girişimde testis bulunamadı.
Tanı: Bilateral anorşi

Son başvuru (10 yaş)
Şikayet :Cinsel organda büyüme, kıllanma artışı
Boy 139cm, kemik yaşı 17 yaş
Pelvis USG
OHP yüksek
Uterus (+), karyotip
46,XX
serum 17
Tanı : Konjenital Adrenal Hiperplazi
21-OH eksikliği (erkek kimliğinde)
Ahmet(10y)
Şikayet: Baş ağrısı,kusma
Muayene: TA : 170/100 mmHg
Testisler ele gelmiyor.
Boy : 139 cm
Kemik yaşı: 15 yaş
Pelvis US: Uterus mevcut.
Karyotip: 46,XX
Tanı : KAH -11  OHE
(erkek kimliğinde)
S.Ç (11y)
Testisler ele gelmiyor
Prader evre 5
TA : 150/90
Kemik yaşı: 17 yaş
Pelvis US: Uterus (+)
Karyotip 46, XX
Tanı : KAH
11 OHE
(Moleküler analizi: Hom. p.L299P)
Semra ( 8 aylık);
Şikayet : Kliteromegali (2cm)
Üretra ve vajen açıklığı var
Uterus, vajen (+)
Serum hormon düzeyleri (N)
Karyotip 46, XX
Ovotestiküler CGB ?
Semra (devam)


13 aylık → Kliteroplasti
12 yaş:



Gonad patolojisi:



Sol over malign germ hücreli tm
Sol salpingoooferektomi + Kemoterapi
Over dokusu ve Sertoli hücresi mevcut
Tanı: 46,XX ovotestiküler CGB
16 yaş: Puberte (N), adetler düzenli
46,XY cinsel gelişim bozuklukları

Androjen yapım/etki kusurları
LH reseptör kusuru
Androjen sentez kusuru
Androjen duyarsızlığı
5-alfa redüktaz eksikliği


AMH yapım/etki kusurları
Gonad gelişim kusurları
testiküler,ovotestiküler
MM (5,6 yaş)
İnguinalde ele gelen kitle
Pelvis US : Uterus (-)
hCG ye Testosteron yanıtı yok.
Karyotip: 46,XY
Tanı : LH duyarsızlığı
G (15y)
Şikayet: Adet görmeme
Boy 170cm,meme gelişimi (N),
kıllanma yok
Öykü: 22 günlükte ilki olmak üzere 4
kez inguinal herni operasyonu
geçiriyor.
LH,FSH,T artmış
Pelvis US: Uterus yok
Karyotip: 46,XY
Moleküler analiz: AR geninde
mutasyon
TANI: Tam androjen duyarsızlığı
L (14,5y)
 Şikayet: Ses kalınlaşması,kıllanma,
meme gelişimi olmayışı
Fallus:2.5 cm,Pelvis US:uterus(-)
labiyoskrotal yapıda testisler:6/6ml
LH,FSH,Testosteron ↑ ,DHT ↓
Karyotip: 46,XY
Moleküler analiz: SRD5A2 geninde mutasyon (+)
Tanı: 5 α redüktaz eksikliği
46, XY
Gonadal disgenezi
(Gonadoblastoma)
(Wilm’s tümörü)
Miks gonadal disgenezi
AD (3 yaş)
Şikayet : Sağ testisin ele gelmeyişi
Cerrahi girişim Uterus(+)
Karyotip: 45,X/46,XY
Tanı : Miks gonadal disgenezi
H (14.5y)
Şikayet : Boy kısalığı
Bir testisin olmayışı
Pelvis US : Uterus (+)
EKO: Biküspit Aort
Böbrek US: Atnalı böbrek
Tanı : 45,X/46, XY MGD
Kaynaklar


Pediyatri Kitabı (eds. Olcay Neyzi, Türkan Ertuğrul),
Endokrin Sistem ve Hastalıkları, 4. Baskı, 2.cilt, Nobel
Tıp Kitabevleri, 2010
Çoçuk Endokrinolojisi (eds P Cinaz, F Darendeliler, A
Akıncı, B Özkan, B Dündar, A Abacı, T Akçay, 2. Baskı,
Nobel Tıp Kitabevleri, 2014