I. Mehmed - WordPress.com

I. Mehmed
I. Mehmed veya Çelebi Mehmed (Osmanlı Türkçesi: 1.2 Fetret Devri
‫ محمد چلبى‬- Mehmed Çelebi; 1389, Edirne - 26 Mayıs
1421, Edirne), beşinci Osmanlı padişahı. Babası I. Ba- Ana madde:Fetret Devri
yezid, annesi Germiyanoğulları Beyliği'nden Devlet Ha1402'de Ankara Savaşı sonucu babası Yıldırım Bayezid,
tun'dur.
Timur'a yenik ve esir düştükten sonra Osmanlı Devleti 11
Doğum tarihini 1379, 1382, 1386, 1389, 1390, 1391 yıl süren bir Fetret Dönemi geçirdi. Bu devirde Yıldırım
gösteren kaynaklar da bulunmaktadır; ama tarihçiler do- Bayezid'in oğulları Emir Süleyman, İsa Çelebi, Musa Çeğumu için kesin kaynakla tarih bulunmadığını kabul lebi ve Çelebi Mehmet taht savaşlarına giriştiler. Çelebi
ederler.[1] Arap ve Bizans tarihlerinde Kirişci veya Ki- Mehmet 1403 ile 1413 arasında Timur egemenliği altında
rî olarak lakap verilmiştir. Bunların çeşitli kaynaklarda Amasya da, Amasya-Tokat-Sivas bölgesi (Rumiye-i Suğdeğişik açıklamaları bulunur. Yay yapma özellikle yayın ra) emirliğini yaptı.
tutturulduğu ve çekildiği sert ipten kiriş yapma sanatını
Kardeşler arasında çeşitli savaşlardan sonra en nihayet
öğrenmiş olması, gençliğinde güreşçilik yapması, genç1413 de Çelebi Mehmet kardeşi Musa Çelebi'yi Vize Saliğinde kendinin öldürülmesinden korkup bir kirisçinin
vaşı ve Çamurlu Derbent Savaşı'nda yenerek tek başına
yanında çıraklık yapması, gençliğinde yay kirişi ile boOsmanlı Devleti idaresini alarak Fetret Devri'ni kapattı.
ğulmak istenmesi şeklinde açıklamalar yapılmıştır.[1]
Kardeşi Musa Çelebi ile savaşırken Karamanoğlu Mehmet Bey Bursa'yı kuşatmış, Bursa şehri büyük bir yangın
geçirmiş, fakat Bursa Subaşısı İvaz Paşa kazdırılan lağım1 Hayatı
ları ateşe vererek kuşatmayı kırmıştı.
1.1
Ankara Savaşı'ndan önceki hayatı
Çelebi sözcüğünün okuma yazma bilen, medrese veya eşit
tahsilli kişiler için kullanıldığı bilinmektedir. Tahsilini
Bursa ve Edirne Sarayı'nda tamamladı. Hocaları Amasyalı Sofi Beyazid ile Tokatlı Bicaroğlu Hamza idi.
Yıldırım Beyazid 1391'de Canik Seferi'ne oğullarını yanında götürmüş ve bunlar arasında Çelebi Mehmed de
bulunmuştur. Bu sefer sırasında Amasya Emiri, Sivas
Sultanı Kadı Burhaneddin'in saldırılarına fazla karşı koyamayacağını anlamış ve Amasya kentini Osmanlılara
terk etmiştir. Kenti teslim almak için Yıldırım, oğlu Mehmed Çelebi komutasında bir orduyu Amasya'ya gönderdi.
Bu genç şehzade çok yetenekli ve olgun bir şekilde kent
yönetimini eline alarak asayişi sağladı. Bu başarısından Mehmet Çelebi Divan üyeleri ile.
dolayı babası onu Amasya sancak beyi olarak atadı.
1391 ile 1402 arasında bu görevde bulundu ve bu sırada devlet işlerini öğrendi. Amasya o zamanki Osmanlı devletinin doğu sınırında uç Rumiye-i Suğra eyaleti
(Amasya-Tokat-Sivas bölgesi) merkezi olarak çok öneme
haizdi. Bu görevi sırasında babasının Anadolu seferlerine
sancak beyi olarak eyalet askeri ile katıldı. Bu seferlerde
çok kere Çelebi Mehmed Osmanlı ordusunun artcı/yedek
güçleri komutanlığını da yüklendi. 1402'de Yıldırım Beyazid'ın Timur'a karşı seferine de böylece katılmış ve Ankara Savaşı'nda yine artcı kuvvetler komutanlığını üstlenmiştir. Bu görev nedeni ile Ankara Savaşı bozgunundan
az kayıpla ve ilk önce kurtulanlar arasındaydı.
1.3 Tek padişah olarak saltanatı
1413'ten sonra tek padişah olarak hüküm sürdü. Sultan
Mehmet Çelebi, Fetret Devrini bitiren ve Osmanlı devletini tekrar eski gücüne kavuşturan sultan olduğundan
Osmanlı Devleti'nin 2.kurucusu diye de anılmaktadır.
Tek padişah olarak Sultan Mehmet Çelebi önce, Musa
Çelebi tarafından etrafına büyük duvarlar inşa ettirilmiş
olan, Edirne Sarayı'nda kaldı. Burada kendini kutlamaya gelen yabancı elçileri kabul etti ve devletin üst ka1
2
demelerine kendi görüşüne uygun atamalarda bulundu.
Şeyh Bedreddin şeyhülislamlıktan atılıp ailesiyle İznik'e
sürüldü ve yerine Sünni ulemanın seçtiği bir kişi getirildi.
Mihaloğlu Mehmet Bey de Anadolu'ya sürgüne gönderildi. Musa Çelebi tarafından Bizans'dan alınan Selanik ve
Konstantinopolis yakınlarındaki bölgeler tekrar Bizans’a
geri verildi.
Sonra Anadolu seferine çıktı. Önce yangın ve kuşatmadan kurtulmuş olan devletin birinci başkenti Bursa'ya uğradı. Sonra Ege sahillerine yürüdü. Ayaklanan İzmiroğlu
Cüneyd Bey'i sindirerek Ayasoluk (şimdi Selçuk) kalesini aldı. İzmir kalesini orada bulunan Senjan şövalyeleriyle yaptığı görüşmeler sonunda Osmanlı devletine kattı. Senjan Şövalyelerine Bodrum'da yeni bir kale yapmak için izin verdi. Menteşe Beyliği arazilerinin çoğunu tekrar Osmanlı devletine kattı. 1414 ve 1415'te Göller Bölgesi'ne yöneldi. Karamanoğuları eline geçmiş olan
eski Hamitoğulları beyliği şehirlerini (Eğirdir, Akşehir,
Beyşehir) ve arazilerini Osmanlı devletine kattı.
1 HAYATI
Sultan Mehmet Çelebi buradan Edirne'ye geri döndü.
1416'da Rumeli seferine çıktı. Arnavutluk'taki soylular
Fetret döneminde orada bulunan Osmanlı birliklerini bölgelerinden çıkartmışlardı. Mehmet oradaki Osmanlıların
durumunu sahilde Avlonya (şimdi Vlorë) ve denizden içerilerde Akçahisar (şimdi Krujë) kalelerini eline geçirerek
güçlendirdi. Mora'ya akıncılar gönderdi. Musa Çelebi'ye
destek sağlamış olan Eflak Prensi Mircea (1386-1418)
üzerine gitti. Tuna nehrini aşarak Orta Macaristan yollarını kontrol eden ve Osmanlılar tarafından Yergöğü adıyla anılan Eflak şehrinde (şimdiki adi Giurgiu) çok korunaklı bir hisar yaptırdı.[2] Bu sefer sonunda Eflak Prensi
Mirce, yine Yıldırım Beyazid zamanında olduğu gibi, Eflak'ın Osmanlıların bağımlı bir devleti olmayı kabul etti.
Dobruca'nın tamamen Osmanlı eline geçmesini sağladı.
Buralara gözünü dikmiş olan Macar Kralına gözdağı vermek için Erdel (Transilvanya) ve Macaristan'a akıncılar
gönderdi. Bosna'ya her yıl akıncılara gönderdi ve böylece
oradaki toprak sahipleri soylular Osmanlı etkisine girdi
ve sonunda Bosna kralı II. Tvrtko Osmanlılara bağımlı
devlet olmayı resmen kabul etti.
Sultan I. Mehmed tarafından yaptırılan Yeşil Camii girişi.
Sonra 1413'te iki yıl önce Bursa'ya yürümüş olan kendi kuzeni olan Karamanoğlu Mehmet Bey üzerine giderek Karamanoğulları ordusuyla Konya Ovası'nda savaştı,
onu yendi; Konya'yı kuşattı. Oğlu Mustafa Çelebi ile beraber esir aldı. Yine de onların canlarını bağışladı. Kuzeni olan Karamanoğlu Mehmet Bey'le bir barış imzaladı.
Sonradan Karamanoğlu kurnazlığını göstermek için yapılan karşı propagandalara göre Mehmed Bey barış yemini verirken elini elbisesi içinde sakladığı bir canlı güvercin üzerine koymuş ve sonradan bu kuşu azat ederek yaptığı yemini geçersiz saymış olduğu hikâyesi tarihlere geçmiştir.[1] Bu barışla birlikte Karamanoğlu'na
Eskişehir, Kırşehir, Beyşehir, Sivrihisar'ı ve Niğde'yi verip, hilat giydirip, sancak verdi.
Karaman seferinden dönerken Sultan Mehmet Çelebi
Ankara'da rahatsızlık geçirdi ve Germiyanoğlu Yakup
Bey'in hekimi Mevlana Sinan (şair Şeyhi) tarafından tedavi edildi ve Şeyhi'yi ödüllendirdi. Şeyhi bu tedavinin
ve ödüllendirmenin sonuçları olarak başından geçenleri
Harname adındaki ünlü mesnevisinde değiştirerek hikâye ettiği bilinmektedir.[1]
Sultan I. Mehmed tarafından inşa ettirilen Yeşil Camii'nin giriş
kapısı.
Buradan tekrar Anadolu'ya geçip Candar Samsun üzerine yürüdü. İsfendiyaroğulları Timur'dan Kastamonu ,
Safranbolu ve etrafındaki bölgeleri almışlar ve Karamanoğulları ile Osmanlılar aleyhine müttefiklik kurmuşlardı. Mehmet bu bölgeleri ve Samsun'u tekrar Osmanlı yönetimi altına aldı. Bu havalide oturan, Timur'dan kalan
Tatarlar'ı ve Türkmenleri Rumeli'de Filibe civarına Tatar Pazarı merkezli bir bölgeye sürdü.
Sultan Mehmet Çelebi'nin padişahlık döneminde
Gelibolu'da birinci defa olarak Osmanlı donanması
kuruldu. Bu ufak donama Çalı Bey komutasında 1416'da
ilkbaharında Ege Denizi'nde Osmanlı ticaret gemilerine
devamlı hücum eden Hristiyan Naksos Dükü'ne karşı
gönderildi. Fakat filo birden rota değiştirip Trabzon'dan
emtia ile geri dönmekte olan Venedik ticaret gemilerini takibe girişti. Ticaret gemileri Venedik'in Ege'de
üssü olan Negroponte (Eğriboz)'a kaçmayı başardılar.
Osmanlı donanması bu limana hücum ettiyse de sonuç alamadı. Bu sırada Petro Loredan komutasındaki
3
Venedik donanması yakınlarda bulunmaktaydı ve bu
filo Çalı Bey'in filosunu Gelibolu'ya kadar takibe
geçti. 29 Mayıs sabahı Osmanlı donanması ile Venedik
donanması Çanakkale önünde iki devlet arasındaki
ilk deniz savaşını başlattılar. Bu savaş öğleden sonra
2'ye kadar sürdü ve Venediklilerin galibiyeti ile sona
erdi. Venedik donanması yeni Osmanlı Donanması'nın
bütün gemilerini tahrip etti; yalnız altı kadırga ve dokuz
kalyota Venediklilere teslim olmuştu. Venedikliler Çalı
Bey ve tüm gemi reisleri dahil Osmanlı denizcilerinin
tümünü (Müslüman Hristiyan ayrımı yapmadan, esirler
dahil) öldürmüşlerdir. Venedikliler'in bu hiç kıyımsız,
hunhar tutumlarına neden Osmanlı devletinin Ege Denizi
üzerinde Venedik tekelini ortadan kaldırması korkuları
ve bunu önleme çabaları olmuştur. Bunun sonucunda
Osmanlı ve Venedik devleti arasında ilk barış antlaşması
yapılmıştır. 1417'de Sultan Mehmet Çelebi'nin bu
anlaşmayı resmen imzalamak için Venedik'e gönderdiği
elçisi ve maiyetinin Venedik'te masrafını devletin çektiği
çok şaşaalı ve büyük bir törenle karşılanıp ağırlandıkları
Venedik tarihlerine geçmiştir.[3]
fikirleri uyan Yörüklerden bir ordu toplamaya başladı ve
isyan bayrağını açtı.
Bu sırada Şeyh Bedreddin'in Anadolu'da halife olarak geride bıraktığı Börklüce Mustafa İzmir yakınlarında Karaburun Yarımadası'nda, Torlak Kemal ise Manisa'da asker
toplayıp isyana başlamışlardı. Vezirazam Amasyalı Beyazıd Paşa ve Manisa'da Sancak Bey olan Şehzade Murat
bunlar üzerine gönderildi. Amasyalı Beyazid Paşa Karaburun'da gayet güçlü direniş gösteren Börklüce'yi mağlup etti ve Şehzade Murat ise Torlak Kemal'in hakkından
geldi. Bu iki isyancı da asılarak idam edildiler. Fakat bu
yörelerde Şeyh Bedreddin'in fikir ve önerilerine devamlı inanan bulunmaya devam etti. Oradan Rumeli'ye geçen vezir-i Azam Amasyalı Beyazıd Paşa Şeyh Bedreddin üzerine gitti ve isyancılar çok direniş gösteremeden
Şeyh Bedreddin'i ele geçirdi. Serez'de yapılan bir yargılama sonucunda Şeyh Bedreddin orada idam edildi.
Sultan Mehmet Anadolu'ya yine dikkatini çekti. Saruhan (1415) ve Menteşe (1416) beylikleri daha önceden
ortadan kaldırılmıştı. Sıra güneyde Antalya yörelerine
Tekeoğullarına gelmişti ve buradaki beyliği de ortadan
kaldırdı. Batı Anadolu'da sadece Osmanlılara her zaman
yardım etmiş Germiyanoğulları beylik olarak kaldı ama
bu beyliğe ait Afyonkarahisar ve Kütahya şehirleri Osmanlı idaresine verildi.[4]
Sultan Mehmet Çelebi'yi son ilgilendiren sorun ise Ankara Savaşı sonunda kaybolmuş olan kardeşi Mustafa Çelebi olduğunu iddia eden bir kişinin bu savaştan 18 yıl
sonra ortaya çıkmasıydı. Birçok tarihçinin gerçek Mustafa Çelebi olduğunu kabul ettiği, ama sonradan Osmanlı
propagandası ile Düzmece Mustafa adı verilen bu kişi Venedikliler yardımı Teselya ile Selanik'te kendini 1418'de
Osmanlı sultanı olarak ilan etti. Sultan Mehmet Çelebi
Anadolu'da bulunduğu için ve Sadrazam ise Şeyh Bedrettin ile uğraşmakta iken Edirne'ye doğru yürüme imkânı buldu. Fakat Sultan Mehmet Çelebi hemen Trakya'ya
geçip Mustafa üzerine yürümeye başladı ve Mustafa'nın
ordusu bozulup eridi. Mustafa ise Bizanslılara sığınmak
zorunda kaldı.[5]
2 Vefâtı
Sultan Mehmed Çelebi 26 Mayıs 1421'de Edirne'de bir
sürek avı sırasında at sırtında felç oldu, düştü ve yaralandı.
Bursa Yeşil Camii'nin çinileri.
Ölüm döşeğinde Veziriazam Amasyalı Beyazıd Paşa ve
1418-1419'da Sultan Mehmet Çelebi'yi uğraştıran sorun vezirleri İvaz Paşa ve Çandarlı İbrahim Paşa'yi çağırıp
eski Simavna kadısı ve Musa Çelebi'nin Edirne'de hü- vasiyetinde bulundu. En çok Selanik'te bulunan Düzmece
kümdarlığı sırasında Şeyhülislamlık yapmış olan Şeyh Mustafa'dan çekinilerek, Amasya'da vali olan Murat'in
Bedreddin'in ve yardımcılarının isyanı olmuştur. Şeyh Bursa'ya ulaşmasına kadar 42 gün ölüm haberi gizlenBedreddin ailesiyle İznik'e sürülmüştü. 1418'de buradan di. Osmanlı Padişahları arasında ölümü gizlenen ilk padikaçıp önce Candar'a gitti; ama burada fikirleri tutunma- şah o oldu. Durumundan kuşkuya düşen ve ayaklanmalamıştı. Sinop-Kırım-Eflak üzerinden Dobruca'da Delior- rı güçlükle önlenen askerleri yatıştırmak için askere geçit
man'a gitti. Eflak Prensi Mircea'nin yerine geçen oğlu yaptırılıp, bu sırada mumyalanmış cesedine kaftan giyMihail'in para ve asker desteğini sağladı. Burada yerleşti- dirilip, başına sarık konulup pencere önüne oturtulduğu
rilmiş olan çoğu Alevî olan ve kendi radikal doktrinlerine kollarının oynatıldığı rivayet edilir.[1] II. Murat Bursa'ya
5 AİLESİ[6]
4
Yeşil Türbe.
I. Mehmed.
Bizans İmparatoru II. Manuel ile yakından ilişkiler kurmuştu.
gelip tahta çıkmasından sonra cenazesi Edirne'den Bur- Fetret Devri'nden sonra Anadolu'daki beylikleri tekrar
sa'ya götürülerek Yeşil Türbe'ye defnedildi.
bir araya toplamayı başaran Sultan Mehmed Çelebi'ye
Osmanlı İmparatorluğu'nun ikinci kurucusu gözüyle de
bakılır.
3
Karakteri
Orta boylu, yuvarlak yüzlü, beyaz tenli, açık alınlı, kırmızı yanaklı, kara gözlü, çatık kaşlı, sık sakallı, geniş omuzlu olarak betimlenmiştir. Kuvvetli bir vücuda sahipti. Gayet hareketli ve cesurdu. Güreş yapar ve çok kuvvetli yay
kirişlerini bile çekebilirdi. Yumuşaklığı, tatlı dili, sabrı ve
iyilikseverliği anlatılmaktadır. Başında kullanmış olduğu
sarık, altın işlemeli kavuğu ile gayet güzel görünürdü. İçi
kürklü ve yakası dik olan bir kaftan ve kızıl atlas üzerine
altın bezekli diba giyinirdi.
4 Eserleri
• Amasya'da ölen oğlu Kasım Çelebi için Şehzade
Türbesi'ni yaptırdı.
• Bursa'da Yeşil Camii, Yeşil Türbe ve Sultaniye
Medresesi'nden oluşan külliyesi mimar Hacı İvaz tarafından yapıldı.
• İlk Osmanlı ulucamii olan ve kardeşlerinden Emir
Süleyman'ın temelini attığı Eski Camisini de tamamlatmıştır.
Osmanlı padişahlık sarayının bünyesi ve idare şekilleri
onun uygulamalarına dayanmaktadır. Sarayın haremine
odalıklar, cariyeler alınması; ak ve kara hadımlara saray
idaresinin verilmesi; kilerci, odabaşı, haznedar ve kapı
[6]
ağası görevlerinin ilk uygulaması ve içoglanlarına seras- 5 Ailesi
ker takke ve elbise giydirilmesi Sultan Mehmed Çelebi
döneminde başlatılmıştır.
5.1 Eşleri[6]
Padişahlığı süresince bizzat 24 savaşa katılan Mehmed
1. Şâh-Zade Kumru Hanım: (Amasyalı Sadgeldi AhÇelebi, bu savaşlarda kırk ikiye yakın kılıç, ok, ve mızrak
med Paşa’nın kızı.)
yarası aldı.
Sultan Mehmed Çelebi Müslümanlara karşı göstermiş olduğu adaleti, aynı zamanda Hristiyan topluluklara karşı
da gösterirdi. İyi bir idareci ve politikacıydı. Bizans ve
2. Emine Hâtûn: (ö. 4 Mayıs 1421, Edirne;
Dulkadiroğlu Nasir ud-Dîn Muhammed Bey’in
kızı, II. Murat'ın annesi.)
5
5.2
Erkek çocukları[6]
Erkek çocuklarının sayısının On Sekiz kadar olduğu bildirilmektedir. Adları bilinenler şunlardır:
1. Mehmed Çelebi (ö. 1402)
2. Ahmed Çelebi (ö. 1402)
3. Murad Çelebi (d. 1404, Amasya - 3 Şubat 1451,
Edirne)
4. Kasım Çelebi (d. 1405 - ö. 12 Ocak 1407)
5. Mustafa Çelebi (d. 1408, Amasya - Ekim 1423,
İznik)
6. Mahmud Çelebi (d. 1413 - ö. Ağustos 1429)
7. Yusuf Çelebi (d. 1414 - ö. Ağustos 1429)
8. Ahmed Çelebi (d. 1416 - ö. 1420)
9. Orhan Çelebi
5.3
Kız çocukları[6]
On İki kızından adları bilinenleri şunlardır:
1. Hafize Hanım
2. İnci Hanım (Karamanoğlu Nazir ud-Dîn Ghiyas udDîn Emir II. Muhammed Bey ile evli)
3. Selçuk Sultan (Şâh-Zade Kumru Hanım'ın kızı;
1424'te Çandaroğulları'ndan Emir Damad Tac’edDîn II. Ibrahim Bey ile evlendi; Daha sonra ise
1444'te Bursa'da Sancak Valisi Damad Mahmud Bey
ile evlendi; 25 Ekim 1485'te Bursa'da vefât etti.)
6 Ayrıca bakınız
• Fetret Devri
• İsa Çelebi
• Süleyman Çelebi
• Musa Çelebi
7 Kaynakça
[1] Sakaoğlu, Necdet (1999), Bu Mülkün Sultanları, İstanbul: Oğlak Yayınları. say. 63-68 ISBN 978-975-329-3006 say.63
[2] Bu hisara Yerkökü adını verilmişti ve kale gerçekten bu
yerlere kök salmayı kolaylaştıracaktı. Zamanla 'Yerkökü'
adı 'Yerköy'e dönüşmüştür.
[3] Norwich, John Julius (1982) A History of Venice, Londra:
Penguin ISBN 0-14-101383-4 (İngilizce) say. 193-194
[4] Germiyanoğulları beyliğinin resmen ortadan kaldırılması
ancak 1428d'e son beyin öldüğü zaman beyliğini Osmanlılara miras olarak vermesi ile mümkün oldu..
[5] Norwich, John Julius (1982), Byzantium: Decline and Fall,
Londra:Penguin ISBN 0-679-41650-1 (İngilizce) say.378
[6] The Imperial House of Osman −3
8 Dış bağlantılar
4. Sultan Hanım (d. 1408; Aralık 1423'te Edirne'de
Damad Kıvam’ed-Dîn Kasım Bey'le evlendi; 1444'te
vefât etti.)
• İnalcık, Halil (2003). Osmanlı İmparatorluğu Klasik Çağ (1300-1600). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. ISBN 975-08-0588-7.
5. Hatice Hanım (d. 1408; Ocak 1423'te Edirne'de Damad Karaca Paşa ile evlendi; 10 Kasım 1444'te vefât
etti.)
• Sakaoğlu, Necdet (1999). Bu Mülkün Sultanları. İstanbul: Oğlak Yayınları. ISBN 978-975-329-300-6.
say. 63-72.
6. Fatma Sultan (d. 1409; Ocak 1423'te Edirne'de Vezir
Timurtaş Paşa’nın oğlu Damad Oruç Paşa ile evlendi.)
• Uzunçarşılı, İsmail Hakkı (2003). Büyük Osmanlı
Tarihi Cilt I. Anadolu Selçukluları ve Anadolu Beylikleri Hakkında Bir Mukaddime İle Osmanlı Devleti'nin Kuruluşundan İstanbul'un Fethine Kadar. Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu
Türk Tarih Kurumu Yayınları. ISBN 975-16-00111.
7. Hafsa Sultan (d. 1410; Ocak 1423'te Edirne'de Veziri Âzâm Çandarlı İbrahim Paşa’nın oğlu Damad
Mahmud Bey ile evlendi.)
8. İlaldi Sultan (d. 1412; 1426'da yeğeni Karamanoğlu
Emiri Damad Tac’ed-Dîn Sarım’ud-Dîn II. İbrahim
Bey ile evlendi.)
9. Şah-Zadi Sultan (1427'de Damad Sinan Paşa ile evlendi.)
• Kastritsis, Dimitris (2007). The Sons of Bayezid:
Empire Building and Representation in the Ottoman.
Civil War of 1402-1413. Brill. ISBN 90-04-158367. (İngilizce)
10. Ayşe Sultan (d. 1414; 1426'da yeğeni İnci Hanım'ın Üçüncü oğlu Karamanoğlu Emiri Damad
Bengi Ala’ed-Dîn II. Ali Bey ile evlendi.)
• Kinross, Lord (1977). The Ottoman Centuries. İstanbul: Sander Kitabevi. ISBN 0-688-08093-6. (İngilizce)
6
8
• Shaw, Stanford J. (1976). History of the Ottoman
Empire and Modern Turkey: Vo. 1 Empire of Gazis. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN
0-521-29163-1. (İngilizce)
DIŞ BAĞLANTILAR
7
9
Metin ve görüntü kaynakları, yazarlar ve lisans
9.1
Metin
• I. Mehmed Kaynak: https://tr.wikipedia.org/wiki/I._Mehmed?oldid=17505447 Katkıda bulunanlar: Murtasa, Pinar, Citrat, Lighterside,
Eşref, Dbl2010bot, Katpatuka, YurikBot, Noumenon, Ugur Basak, İncelemeelemani, Ruzgar, Fakara, Metal Militia, Ugur Basak Bot,
Vikiyazar, Dünya vatandaşı, Devrimdpt, Mskyrider, Thijs!bot, SALiH, Noyder@hotmail.com, Düşünenadam, Eldarion, VolkovBot, TXiKiBoT, Kızıl Şaman, Levent, 2ulus, Panelhurry, Havok~trwiki, SieBot, Vikiçizer, Loveless, AlleborgoBot, Patirer, Noyder, Kemal K.,
AcunCihanEvren, Bilgici35, Böcürt, Théoden, Amirobot, MystBot, Luckas-bot, Superyetkin, Kudelski, Sadrettin, Merube 89, TaBOTzerem, Khutuck Bot, Nedim Ardoğa, Xqbot, Aklenhayal, RibotBOT, Kılıç46, Yusufdemir55, Rapsar, Cekli829, TobeBot, Türk Süvarisi,
Milesbroke, Böri, EmausBot, ZéroBot, KumulBot, WikitanvirBot, Movses-bot, HaruNGs, MerlIwBot, Keivan.f, SeyitA, VikipediBilgini,
Mafa 15, Maurice Flesier, ElphiBot, Demirleblebi42, Muratero, JYBot, Konsensus, TurkishStyles, Peykbot, OmerFarukDemir, PrimeMusic, Caglarctr, Addbot, Yozer1, Umut aslan, Yeni Üye, Doruk455, Selwili, Burak Göçüm, Teacher0691, A sevim, BuseGunneer, Merahm,
Lennox01, Okanfan, Akiftur, Yaslient1 ve Anonim: 110
9.2
Resimler
• Dosya:Bursa006.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Bursa006.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: Yükleyenin kendi çalışması (own photo) Özgün yazarı: Georges Jansoone JoJan
• Dosya:Bursa012.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/14/Bursa012.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: Yükleyenin kendi çalışması (own photo) Özgün yazarı: Georges Jansoone JoJan
• Dosya:Bursa013.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/ca/Bursa013.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: Yükleyenin kendi çalışması (own photo) Özgün yazarı: Georges Jansoone JoJan
• Dosya:Commons-logo.svg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4a/Commons-logo.svg Lisans: Public domain
Katkıda bulunanlar: This version created by Pumbaa, using a proper partial circle and SVG geometry features. (Former versions used to be
slightly warped.) Özgün yazarı: SVG version was created by User:Grunt and cleaned up by 3247, based on the earlier PNG version, created
by Reidab.
• Dosya:Mehmet_I_honoraries_miniature.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/77/Mehmet_I_honoraries_
miniature.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: Badisches Landesmuseum Özgün yazarı: Ottoman miniature painter
• Dosya:Osmanli-nisani.svg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/2b/Osmanli-nisani.svg Lisans: Public domain
Katkıda bulunanlar: Yükleyenin kendi çalışması Özgün yazarı: Juris Tiltins
• Dosya:Turkey-1356_(2215835405).jpg
Kaynak:
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5a/Turkey-1356_
%282215835405%29.jpg Lisans: CC BY-SA 2.0 Katkıda bulunanlar: Turkey-1356 Özgün yazarı: Dennis Jarvis from Halifax,
Canada
• Dosya:Çelebi_Mehmet.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/32/%C3%87elebi_Mehmet.jpg Lisans: Public
domain Katkıda bulunanlar: http://www.el-aziz.net/data/media/713/I_Mehmed.jpg Özgün yazarı: Belli değil
9.3
İçerik lisans
• Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0