CİLT KANSERİ Cilt dokularından kaynaklanan kanserlerdir. Birden fazla türü vardır.Cilt kanserleri en çok görülen kanser türüdür. Tüm kanser vakalarının yaklaşık yarısını cilt kanserleri oluşturur. Cilt kanserleri sıklıkla ölüme sebebiyet vermezler. En çok görülen kanser türü olmasına rağmen kansere bağlı ölümlerin en az nedenidir. Cilt kanseri, cildin tabakalarından kaynaklanan, hücrelerin aşırı ve kontrolsüz büyümesiyle ortaya çıkan kanserlerdir. Risk Faktörü *Cilt rengi ve aşırı güneş ışığına maruz kalma, *Doğal veya yapay aşırı güneş ışığına maruz kalma *Sarışın, mavi veya yeşil gözlü, çilli olma *Ciltte yanık veya yara izi olması *Arsenik maruziyeti *Kronik cilt enfeksiyonları veya cilt yaraları *Radyoterapi almış olmak *Organ nakli veya diğer nedenlerle bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaç alıyor olmak *Bu risk faktörlerine sahipseniz, doktorunuzla bu konuyu görüşmelisiniz. Diğer bazı risk faktörleri ise şunlardır; Yaş: Yaşla birlikte cilt kanseri görülme riski artar. Bunun nedeni yaşla birlikte güneş ışığına maruziyet süresinin artması olabilir. Erkek Cinsiyet: Erkeklerde bazal hücreli cilt kanseri kadınlardakinden iki kat, yassı hücreli kanser ise üç kat daha fazla görülmektedir. Kimyasallar: Arsenik dışında böcek ilacı yapımında kullanılan ağır metallere maruz kalma, parafin, belli tip yağlar, kömür ve katran maruziyeti de cilt kanseri riskini artırır. Bir kez cilt kanseri olan birinde ikinci bir kez cilt kanseri görülme riski daha fazladır. Sedef hastalığı nedeni ile ilaç ya da PUVA(ultraviyole ışın tedavisi) alanlarda yassı hücreli cilt kanseri ve diğer cilt kanserleri riski daha fazladır. Nadir görülen kseroderma pigmentozum olarak adlandırılan bir cilt hastalığında güneş ışığına bağlı hasarın tamir edilebilme kapasitesi azalır. Bu bireylerde çocukluk çağında bile cilt kanserleri görülebilir. HPV(İnsan papilloma virüsü) genital bölge ve anüste, el ve ayaklardakinden farklı siğillere neden olur. Bu siğiller, cilt kanseri riskini artırır. Sigara içmek yassı hücreli cilt kanseri riskini artırmaktadır. Korunma Bazal hücreli ve yassı hücreli kanserler tam olarak önlenememekle birlikte kansere yakalanma riski azaltılabilir. Kendinizi güneş ışınlarından korumanın ve ultaviyoleden faydalanmanın dört yolu; güneşlenirken tişört giymek; şapka takmak, gözleri korumak için güneş gözlüğü kullanmak ve güneşten koruyucu kremler kullanmaktır. Yapay bronzlaşma da cilt için zararlıdır. Bu tarz ultraviyole ışınlarına da maruz kalmaktan kaçınmalısınız. Çocukları da mümkün olduğunca güneş ışığından korumalı ve onlara kendilerini güneş ışığından korumanın yollarını öğretmelisiniz. Ancak güneş ışığından kaçınma önerilirken güneş ışığı ve vitamin D arasındaki ilişkiye de dikkat edilmesi önemlidir. Vitamin D ciltte güneş ışığı etkisi ile üretilen ve belli kanserlere karşı da koruyucu etkisi olduğu bilinen bir vitamindir. Vitamin D’ nin en uygun seviyesi ve cilt kanseri riski ile güneş ışığından yeterli vitamin D alınması arasındaki yarar zarar dengesi tam olarak bilinmemektedir. Arsenik, böcek ilaçları gibi bazı kimyasallara da maruz kalmaktan kaçınmalısınız. Belirtiler Çeşitli cilt kanseri türlerinden en çok görülenleri hakkında kısa bilgi aşağıdadır; İyileşmeyen iltihaplı lezyonlar Ciltte görülen; Küçük, kabarık, düzgün, parlak ve cilalı lezyonlar Küçük, kabarık, kırmızı veya kahverengi-kırmızı renkli lezyonlar Düz, sert, kırmızı veya kahverengi ve kabuksu lezyonlar Kabuksu, kanamalı lezyonlar Yara izine benzer ve kalıcı lezyonlar melanom dışı cilt kanserinin olası bulgularıdır. Ciltte sert, pürtüklü, pembe, kırmızı veya kahverengi, kabarık, kabuksu alanlar ve alt dudakta dudak kremi yardımıyla geçmeyen çatlama ve soyulma; Ciltte değişiklikler görüldüğünde doktora danışılmalıdır. Cilt kanserleri çok büyük boyuta ulaşmadıkça belirti ve bulgu vermezler. Ciltte yeni ortaya çıkan bir büyüme, mevcut kitle veya lekelenmede boyut artışı ve üç ay içinde iyileşmeyen cilt ülserleri, cilt kanserlerinin öncü bulguları olabilir. Cilt kanserleri ancak çok büyük boyutlara ulaştığında kanama ve ağrıya neden olabilir. Tanı Muayene: Ciltteki renk, biçim ve yapı değişiklikleri, şişlik ve ciltteki lekeler, doktor tarafından dikkatle muayene edilir. Biyopsi: Ciltte görülen normal dışı büyümeden parça alınarak, bu parçada kanser hücrelerinin olup olmadığı patoloji uzmanı tarafından mikroskop altında incelenir. Cilt kanserlerinin iyileşme şansı; kanserin evresine, kanserin tipine, tümörün yeri ve boyutuna ve hastanın genel sağlık durumuna bağlıdır. Tedavi cilt kanserinin tipine, kanser öncülü lezyonların tipine bağlıdır. Tedavi Cerrahi Tedavi; Farklı cerrahi tedaviler uygulanmaktadır. Kısmen yada kanserli doku tamamen alınabilmektedir. Kryocerrahi; bu yöntemde küçük bir metal plaka donma derecelerine kadar soğutulur ve daha sonra anormal hücrelerin bulunduğu alana yerleştirilerek anormal hücreler yok edilir. Lazer Cerrahi; Anormal hücreleri yok etmek için lazer kullanılır . Radyoterapi; Yüksek enerjili X ışınları kullanılarak kanserli alanlar bölgesel olarak tedavi edilir. Kemoterapi: Kanseri tedavi etmenin başka bir yolu olan kemoterapi de kanser hücrelerini yok etmek için ilaçlar kullanılır. Hastalığın yayılımına göre ilaçlar damar yoluyla verilebileceği gibi organ içine ya da vücut boşluklarına verilerek bölgesel olarak uygulanabilir. Fotodinamik Tedavi; İlaç ve lazer kullanılarak kanser hücrelerinin öldürülmesidir. Tedaviden Sonra: Tedavi cevabının değerlendirilmesi için düzenli olarak kontrollere çağrılacaksınız. Doktorunuz kanserin tekrarlayıp tekrarlamadığını tespit etmek için size bazı testler uygulayacaktır. Bazal hücreli kanserler tedaviden sonraki ilk beş yıl içerisinde tekrarlama eğilimindedir. Tedaviden sonraki beş yıl her altı ayda bir, daha sonra ise yılda bir cilt muayenesi tekrarlanmalıdır. DESTEĞİNİZLE KANSERİ YENELİM HAYDİ EL ELE VERELİM… TEKİRDAĞ HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ