Meme Yangıları - Gaziantep Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği

GAZİANTEP İLİ DAMIZLIK KOYUN KEÇİ YETİŞTİRİCİLERİ BİRLİĞİ
MASTİTİS (Meme Yangıları)
Koyun ve Keçilerin mastitise yakalanmasında birçok faktör rol oynar. Sağım hijyeni, barınak temizliği, meraların durumu gibi
çevresel faktörler önemlidir. Mastitis oluşmasına Stafilokok, Streptokok vs. gibi mikroorganizmalar sebep olmaktadır.Koyun ve
keçilerde Mycoplasma agalactiae adını verdiğimiz mikroorganizma halk arasında süt kesen hastalığı da denen mastitislere
sebep olur. Salgın bir hastalıktır. Dikkat edilmezse ve hastalar ayrılmazsa sürüye yayılabilir.
Hastalığın belirtileri ve yayılması
Süt Kesen hastalığı, koyun ve keçilerde sütün kesilmesi, göz korneasının iltihaplanması, perde inmesi, eklem yangısı, topallıkla
karakterize olan bulaşıcı bir hastalıktır. Mikroorganizma hasta hayvanların sütü ve gözyaşı ile dışarı çıkar ve sürüdeki diğer
hayvanlara bulaşır.
Memedeki belirtiler
Hastalık beden ısısının hafif yükselmesi ile başlar, bulaşma süresi 1-2 hafta kadardır.
Meme, göz ve eklemlerde yerleşirler. Meme şişer, sertleşir ve süt salgısı azalır.
Memeden, önce pıhtı içeren iltihaplı, daha sonra ise su gibi bir akıntı gelir. Meme dokusu
sertleşir ve körelir.
Hastalığın ilerlediği durumlarda erkek ve dişi hayvanların gözlerinde hastalık belirtileri
şekillenir. Gözler kızarmış, iltihaplı akıntı oluşmuştur. Korneada ülserleşme ve sonuçta
körlük oluşur. Hayvan kaşıntıdan dolayı gözlerini etrafa sürer ve böylece hem
yaralanmasına ve hem de mikrobun etrafa yayılmasına neden olur. Enfeksiyonun
ilerlemesi ile ayak ve bacak eklemlerinde de bozukluklara rastlanır. Eklemler şişmiş,
ödemli ve eklem sıvısı bulanıktır. Eklemler zamanla açılarak içindeki eksudat dışarı çıkar. Açılan yaraya dışarıdan da mikrop
girebilir ve iltihaplı eklem yangısına dönüşür. Hayvan ayağını basamaz, topallar. Hayvanlar çok zayıflar, genel durum iyice
kötüleşir ve tedavi zorlaşır.
Hastalık tedavi edilmezse;
Eğer zamanında tedaviye başlanmazsa memelerin körelmesi, gözde körlük, eklemlerde iltihaplanma ve şişme görülebilir. Ölüm
oranı oldukça düşüktür. Hasta hayvanlar ayrılmadığı sürece sürüdeki diğer hayvanlara hastalık yayılır. Hastalığın hafif seyrettiği
durumlarda kendiliğinden iyileşme görülebilir.
Tedavi: Hasta hayvanlar ayrılır, tozsuz ve temiz bir yere alınır. Veteriner Hekimin verdiği reçeteye göre hastalık memede ise
meme içine geniş etkili antibiyotikler, gözde ise terramisinli göz pomatları kullanılır. Eklem yangılarının tedavisinde geniş etkili
antibiyotiklerden yararlanılır. Tedavinin başarılı olabilmesi için erken teşhis ve tedaviye erken başlanılması şarttır.
Korunma ve öneriler:1- Hasta hayvan sürüden ayrılarak, ayrı bir yerde muhafaza edilmeli, sık sık sağılarak meme
boşaltılmalıdır. Meme sertleşmiş ise ılık kompreslerle, yumuşatıcı kremlerle meme boşaltılmaya çalışılmalıdır. Daha sonra
Veteriner Hekimin tavsiye ettiği ilaçlar kullanılmalıdır. Tedavi esnasında hayvanın sütü tüketime sunulmamalıdır.
2- Mastitisli memeleri emen kuzular da hastalanacağından, mastitisli koyunların yavrularını ayırıp suni olarak beslemelidir.
3- Tedavisi uzayarak ekonomik olarak değerini aşan durumlarda koyunlar kasaba sevk edilmelidir.
4- Ağıl ve ahırların zemini kuru, havalandırılabilir olmalı ve zemin akıntı için eğimli olmalıdır.
5- Koyun ve keçiler, ineklerle birlikte tutulmamalı ve inekleri sağan şahıs tarafından sağılmamalıdırlar.
6- Sağımcıların tırnakları kesilmiş, elleri her sağımdan önce iyice sabunlanmış olmalı, sağım kapları temiz ve yıkanmış olmalıdır.
7- Koyun ve keçiler süt kesen hastalığına karşı aşılanmalıdır.
Mehmet Ali DİNÇ
Tarım Danışmanı
Veteriner Sağ. Tek.
Mustafa AKSU
Tarım Danışmanı
Veteriner Hekim
Abdullah KEÇEYAPAN
Tarım Danışmanı
Veteriner Hekim
YÖNETİCİ: Ali Rıza DEMİREL
Veteriner Hekim
Gülay ALICI
Tarım Danışmanı
Ziraat Mühendisi