Ödemeler Dengesi Ödemeler Dengesi İstatistikleri Aylık Milyar USD Enerji maliyetlerindeki düşük seviyeler cari işlemler açığındaki toparlanmanın devam etmesini sağlıyor. Temmuz ayında enerji başta olmak üzere ithalatta gözlenen azalış mal dengesinin tekrar cari dengeye olumlu yansımasında etkili oldu. Temmuz ayında toplam enerji ithalatı, yıllık bazda %31,1 azalarak 2,1 milyar $’a geriledi (2015 Temmuz: -3,1 milyar $). Ayrıca net altın ticareti bu dönemde mal dengesine olumlu katkı sağlamaya devam etti. Yaz aylarıyla birlikte turizm gelirlerindeki azalışın cari açık üzerindeki etkisi belirginleşti. Temmuz ayında net turizm gelirleri bir önceki yıla göre %84,2 azalarak 1,5 milyar $’a geriledi (2015 Temmuz: 2,7 milyar $). Turizm gelirlerindeki düşüşe bağlı olarak hizmetler dengesi fazlası Temmuz ayında 1,7 milyar $ seviyesine gerileyerek cari işlemler dengesindeki iyileşmenin hızını yavaşlattı (2015 Temmuz: 3,1 milyar $). Finansman tarafına bakıldığında ise Temmuz ayında nette 1,2 milyar $ sermaye çıkışı oldu. Portföy yatırımları, başarısız darbe girişiminin rağmen cari açığın finansmanında önemli rol oynadı. Portföy yatırımlarının detaylarına bakıldığında, hisse senedi piyasasından yaklaşık 0,3 milyar $ çıkış yaşanırken tahvil piyasasına 0,6 milyar $ net giriş gözlendi. Doğrudan yatırımlardaki zayıf seyir ise Temmuz ayında da devam etti. Öte yandan diğer yatırımlar tarafında da nette 3,1 milyar $ sermaye çıkışı oldu (2015 Temmuz: +5,5 milyar $). Temmuz’da bankaların yurtdışı bankalarda tuttukları mevduatları 3,5 milyar $ artırmaları diğer yatırımlar tarafındaki 3,1 milyar $’lık sermaye çıkışında belirleyici oldu. Diğer taraftan bankaların yurt dışından uzun vadeli kredi sağlama iştahının azalarak da olsa devam ettiği görüldü. Temmuz ayında bankalar yurtdışından nette 3,3 milyar $’lık uzun vadeli kredi kullanırken 3,1 milyar $’lık uzun vadeli kredi geri ödemesi gerçekleştirdi. Ayrıca reel sektör de Temmuz’da 1,6 milyar $’lık uzun vadeli kredi kullanımına karşılık 1,4 milyar $’lık kredi geri ödemesi gerçekleştirdi. TCMB rezervleri, Temmuz’da 1,7 milyar $ azalış gösterdi. Öte yandan net hata ve noksan kalemiyle Temmuz ayında 2,1 milyar $ tutarında giriş gözlenirken yılın ilk 7 ayındaki toplam giriş 3,5 milyar $’a oldu (2015 OcakTemmuz: 9 milyar $). Cari İşlemler Hesabı Mal Dengesi Hizmetler Dengesi Gelir Dengesi Finans Hesapları Doğrudan Yatırımlar Portföy Yatırımları Hisse Senedi Tahvil Net Varlık Edinimi Diğer Yatırımlar Merkez Bankası Genel Hükümet Bankalar Diğer Sektörler Net Hata Noksan TCMB Rezerv Değişimi Cari$ Milyar Yılbaşından Buyana 12-Aylık Toplam Temmuz 16 Temmuz 15 Temmuz 16 Temmuz 15 Temmuz 16 Haziran 16 -2,6 -3,1 -21,7 -25,0 -28,9 -29,5 -3,7 -5,9 -24,1 -31,3 -40,9 -43,1 1,7 3,1 6,5 11,7 19,0 20,4 -0,5 -0,3 -4,2 -5,4 -7,0 -6,8 -1,2 4,7 25,0 13,5 22,6 28,5 0,5 2,5 3,0 7,7 7,1 9,2 1,4 -3,3 9,7 -7,1 1,3 -3,4 -0,3 -0,5 0,4 -0,5 -1,5 -1,6 0,6 -2,0 8,9 -3,2 5,1 2,4 1,1 -0,8 0,4 -3,4 -2,3 -4,3 -3,1 5,5 12,3 12,9 14,2 22,8 -0,0 -0,1 -0,2 -0,2 -0,6 -0,7 0,1 -0,1 -0,7 -0,5 -1,2 -1,4 -4,2 3,6 0,1 7,2 -3,5 4,3 1,1 2,1 13,1 6,4 19,5 20,5 2,1 0,4 3,5 9,0 3,8 2,1 -1,7 2,0 6,8 -2,5 -2,5 1,2 Denge (Aylık, Milyar $) Denge Aylık Cari 1 0 -1 -2 -3 -4,2 -2,6 -3,1 -4 -5 -6 -7 -8 -9 Temmuz 14 Ağustos 14 Eylül 14 Ekim 14 Kasım 14 Aralık 14 Ocak 15 Şubat 15 Mart 15 Nisan 15 Mayıs 15 Haziran 15 Temmuz 15 Ağustos 15 Eylül 15 Ekim 15 Kasım 15 Aralık 15 Ocak 16 Şubat 16 Mart 16 Nisan 16 Mayıs 16 Haziran 16 Temmuz 16 12 aylık birikimli cari açık, 29,5 milyar $ seviyesinden 28,9 milyar $ düzeyine geriledi. Ocak-Temmuz döneminde ise cari açık 21,7 milyar $ düzeyine çekildi (2015 Ocak-Temmuz: 25 milyar $). 12 Birikimli Cari Denge MilyarAylık USD 12 Aylık Birikimli (Milyar Cari Denge $) 20 0 -3,2 -6,7 -20 -28,9 -40 Hazine Yönetimi Araştırma Bölümü -60 Cari Denge -80 Enerji Dışı Cari Denge Temmuz 15 Temmuz 13 Temmuz 12 Temmuz 11 Temmuz 14 Enerji ve Altın Dışı Cari Denge -100 Temmuz 10 Turizm gelirlerindeki azalışa bağlı olarak zayıf seyrini sürdüren hizmet dengesi cari dengeyi baskılasa da enerji ithalatındaki azalış cari dengedeki iyileşmenin devam etmesini sağladı. Eylül ayında Rusya’dan tarifesiz uçuşların tekrar başlamış olması, turizm gelirlerindeki azalışın son çeyrekte bir miktar telafi edilmesine imkan sağlayabilir. Diğer taraftan Ağustos ayı öncü dış ticaret rakamları, dış ticaret açığındaki gerilemenin devam edeceğine işaret ediyor. Bu varsayımlar doğrultusunda cari açığın yılı 30 milyar $ civarında tamamlamasını bekliyoruz. Temmuz 16 Cari denge Temmuz ayında 2,6 milyar $ açık verdi (beklenti: -2,7 milyar $, 2015 Tem.: -3,1 milyar $). Temmuz 2016 http://www.halkbank.com.tr/reports/reports.asp 1 1 Hazine Yönetimi Araştırma Bölümü arastirma@halkbank.com.tr Mustafa Can BASMACI 0216 503 5348 Muharrem BAYKARA 0216 503 5394 Cihangir DİNÇER 0216 503 5826 UYARI: Türkiye Halk Bankası A.Ş. Hazine Yönetimi, bilgilendirme amacıyla sunulan bu yayının hazırlanmasında gerekli özen ve dikkat gösterilmesine rağmen oluşabilecek hata ve eksikliklerden ve yayının ticari amaçlı kullanımından doğabilecek zararlardan sorumlu tutulamaz. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler genel niteliktedir. Sunulan bilgi, görüş ve veriler herhangi bir yatırım aracını alım veya satım önerisi olarak kabul edilemez. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize de uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Hazine Yönetimi Araştırma Bölümü http://www.halkbank.com.tr/reports/reports.asp 2