eğitim psikolofisi

( GELİŞİM VE ÖGRENME PSİKOLOJİSİ )
Psikoloji: İnsan ve hayvan davranışlarını inceleyen,bireyin davranışlarını ve onun altında
yatan sebepleri araştıran bilim dalıdır.
Eğitim Psikolojisi: Gelişim ve öğrenme psikolojisi bulgularından hareketle eğitim ögretim nasıl
gerçekleştiğini araştıran bilim dalıdır.
Gelişim psikolojisi= İnsan davranışlarında doğumdan ölümüne kadar,tüm yaşamı boyunca
gözlenen biyolojik ve psikolojik değişiklikleri inceler.
Bireyin belli dönemler halinde gelişimini ve bu evrelerde öğrenmesi gereken davranışlarını
inceleyen bilim dalıdır.
Ögrenme psikolojisi= Bireyin nasıl ögrendigini ve nasıl ögretebilecegini araştıran bilim dalıdır.
★GELİŞİM PSİKOLOJİSİ★
≋ PSİKOLOJİ AKIMLARI ≋
1. Yapısalcılık: Temsilcisi W. Wundt’ tur.
●İnsan davranışlarının kontrollü koşullarda (laboratuar) gözlenmesine yönelik çalismalar
yapmıştır.
●İnsan zihni çesitli bilinç ögelerine ayrılır. Psikolojinin amacı “bilinç ögelerini” birleştirmek ve
çözümlemektir.
●Bilinci çözmek için “içe bakış yöntemi” kullanılmaktadır.İçsel duygular,sezişler ve
düşünceler üzerinde odaklanmıştır.
2.Davranışçılık:Temsilcileri Watson,Pavlov,Skinner’ dir.
●Davranışçı görüş yapısalcılığı yetersiz görerek,sezgilerin,duyguların ve düşüncelerin
gözlenemeyeceğini iddia ederek içe bakış yöntemini reddetmiştir.
●Psikolojinin “gözlenebilen ve ölçülebilen” davranışlar üzerinde çalisilmasi gerektiğini açıklar.
●Davranışın niçin olduğuna değil, nasıl olduğuna önem vermiştir.
●Çevredeki uyarıcı koşullara önem vermiştir. Uyarıcı-tepki-pekiştirme ilkesine göre davranışı
açıklamıştır.
3.Psiko-analitik Yaklaşim(=Psikanaliz):Temsilcileri Freud, Erikson’ dur.
●Davranışın sebeplerini “bilinç dışı” etkinlikler (biyolojik etkenler) açısından ele almıştır.
●İnsan iki temel içgüdünün etkisinde davranmaktadır. Cinsellik ve saldırganlık. Toplum
tarafından hoş karşilanmayan bu duygulara ait istekler bilinç dışına itilirler ve arada
kaybolmazlar.
●Kişiliğin oluşumunda ve olayların analizinde “çocukluk yaşantıları (0-6)” ve bu dönemdeki
anne-baba tutumunun önemi üzerinde durur.
●Erikson’a göre kişiliğin oluşumunda ve gelişiminde biyolojik etkenler ile birlikte sosyal çevre
de(toplumsal etmenler) önemlidir.(Psiko-sosyal gelişim kuramı)
●Erikson’a göre benlik gelişimi dönemler halinde olur.Her dönemin,atlatılması gereken
çatisma(kriz) alanları bulunur.
●Bireyin gelişiminin yaşam boyu sürdüğünü savunmuştur.
4.Bilişsel Yaklaşim:Temsilcileri Gestalt Ekolü,Piaget,Bruner,Ausubel’dir.
●Bireye ve davranışlara “bütünsel” bakmışlardır.
●Davranışları zihinsel bir süreç içinde ele almışlar,ilgi,algı,düşünme,kavrama gibi süreçlere
yer vermişlerdir.
5.İnsancıl(=Hümanist) Yaklaşim:Temsilcileri Maslow,Rogers,Kholberg’ dir.
●Psiko-analitikçilerin insanın tehlikeli bir varlık olduğu görüşüne karşi çikarak,insanın değerli
olduğu görüşüne karşi çikarak,insanın değerli olduğu ve doğasının iyilik temelleri üzerinde
kurulu olduğu görüşünü ileri sürmüşlerdir.
●Davranışların temelinde ihtiyaçlar (güdüler) bulunur.
●Birey “kendisini gerçekleştirmeye” çalisan bir varlıktır.
●Bireylerde “algılama ve benlik kavramı(tasarımı) “ üzerinde durur.
●Birey tek ve benzersizdir,değerlidir.Eğitim,birey(ögrenci) merkezlidir.Eğitim bireylerin
potansiyelinin ortaya çikarilmasina ve kişisel gelişimine yardımcı olmalıdır.
6.Nörobiyolojik Yaklaşim:Temsilcileri James,Hebb ‘ dir.
●Davranışların incelenmesini beyin,sinir sistemi,beyin hücreleri(nöronlar) arasındaki sinaps
bağlarına göre ele almışlardır.
≋ KAVRAMLAR ≋
Gelişim:Bireyin döllenmeden başlayarak bedensel,zihinsel,duygusal,sosyal yönlerden
geçirdiği sürekli ve düzenli değişimdir.Gelişim bir süreçtir.
Gelişme:
●Büyüme,olgunlaşma,hazır bulunuşluluk,ögrenme etkileşimlerinin bir ürünüdür.
●Gelişme bir üründür.
●Olgunlaşma ve öğrenme olmadan gelişim olmaz.Örnegin bir çocugun ağaca tırmanması
devinsel bir gelişmedir.Çocuk kas ve kemikleri yeterli büyüklüğe ve olgunluğa erişmeden
ağaca tırmanmayı ögrenemez.Kas ve kemikleri yeterli olgunluğa eriştikten sonra ağaca
tırmanmayı ögrenmemisse de ağaca tırmanma davranışını gösteremez.Demek
ki,gelişme;ögrenmeyi ve olgunlaşmayı kapsayan temel bir kavramdır.
⇒Gelişme organizmadaki hem nitelik hem de nicelik olarak meydana gelen değişmeleri
içerir.
Büyüme:
●Vücudun sadece boy,kilo ve hacim olarak artmasıdır.
●Bireyde fiziksel özelliklerdeki değişmedir.
⇛ör Bir bebeğe,doğduktan bir ay sonra ağırlık ve boy uzunluğu bakımından artış
göstermesi.
●Büyüme ile gelişim kavramları arasındaki temel fark,büyümede sadece niceliksel değişim
gözlenirken,gelişmede ise niceliksel ve niteliksel değişiklik beraber olur.Yani büyümede
fiziksel değişim(boy,ağırlığının artması,iç organların değişmesi) vardır.Gelişlimde ise fiziksel
özelliklerin yanı sıra zihinsel,duygusal,sosyal özellikleri kapsar.
⇛ör Bir çocugun somut işlemler döneminden sonra soyut işlemler dönemine girip
soyut düşünebilmesi onun büyüdüğünü göstermez.Çünkü bu özellik nitelikseldir.
Olgunlaşma:
●Bireyin organlarının ögrenmenin etkisi olmaksızın tamamen biyolojik ve kalıtımsal olarak
kendilerinden beklenen fonksiyonları yapabilecek düzeye ulaşmasıdır.
●Yani yaşa bağlı olarak organizmanın kendisinden beklenen davranışı yerine getirebilecek
duruma gelmesidir.
⇛ör Ana okuluna giden bir çocugun parmaklarıyla makas tutabilecek düzeye gelmesi
bir olgunlaşmadır.
●Olgunlaşmada “fiziksel gelişim ve bilişsel gelişim” diye 2 boyut vardır.
●Olgunlaşma büyük oranda öğrenme yaşantıları ve çevresel faktörlerden bağımsız olarak
org. belli bir yetkinliğe ulaşmasıdır.
●Olgunlaşmanın sonucunda meydana gelen davranışlar ögrenme olarak sayılmazlar.
●Olgunlaşmada öğrenmenin etkisi yoktur.
⇛ör Başlangıçta annesinin yardımıyla beslenebilen,kaşigi kullanamayan bir çocuk
belirli devimsel ve zihinsel gelişlimi sağladıktan sonra kendisi kaşigi alıp tabağa
uzanarak beslenmeyi ister ve kendi kendine dökmeden yiyebilir.
Hazır bulunuşluluk:
●Hazırbulunuşluluk;bireyin zihinsel,sosyal ve bedenen ögrenmeye hazır dönemde olması
demektir.
●Hazırbulunuşluluk olgunlaşmayı,duyuşsal özellikleri(ilgi,tutum),bireyin konuyla ilgili ön
öğrenmelerini ve bireyin genel sağlık durumunu kapsar.
⇛ör Bir çocugun bisiklet kullanmaya hazır olması için yani hazır bulunuşluluğu için;
- Büyük kasların bisiklete binmek için gerekli olgunluğa ulaşması.(olgunlaşma)
- Birisinin bisiklet binmeyi göstermesi veya ögretmesi.(ön ögrenmeler)
- Bisiklete binmeyi istemesi.(duyuşsal özellikleri)
- Bisiklete binmek için genel sağlık durumunun elverişli olması gerekmektedir.(sağlık)
Ögrenme:
●Bireyin çevresiyle etkileşimi sonucu meydana gelen nispeten kalıcı izli davranış
değişikliğidir.
●Bireyin davranışlarında yaşantısı yoluyla kalıcı izli değişikliktir.
⇛ör Çocugun düzgün bir şekilde kalem tutabilmesi için el ve parmak
kaslarının,kemiklerinin yeterli büyüklüğe ve olgunluğa erişmesi yetmez.Çocugun
kalemin nasıl tutulduğunu görmesi,kalem tutma denemelerini yapması,düzgün
tuttuğunda bundan haberdar edilmesi,pekiştirilmesi gerekir.
●Gelişimin sağlanabilmesi için,çocugun çevresiyle belli düzeyde etkileşimde bulunmasına
yani ögrenmesine ihtiyaç vardır.
Kritik Dönem:
●Bireyin yaş değişkenine göre ögrenmesi gereken davranışları sergileyebilmesi için
avantajlı(uygun) olduğu dönemdir.
●Eğer birey sergilemesi gereken söz konusu yeteneği bu dönemde kazanamazsa ileriki
yıllarda kazanması daha da zor olur.
⇛ör “1800’lü yıllarında Fransa’nın dağlarında hayvanlar tarafından büyütülmüş 10-11
yaşlarında bir çocuk bulunur.Bulunduğunda hayvanlar gibi dört ayak üstünde
yürütülmekte,insanlardan korkmaktaydı hiçbir dili konuşamamaktaydı.Eğitimcilerin
yoğun çabalarina karşi 5 yıllık bir eğitim sonunda sadece birkaç kelime ve adı
ögrenebilmistir.İnsanlarla ilişki kurmayı kendi başina yaşamayı ögrenemedi.Bu
çocugun ögrenememesinin sebebinin nedeni kritik dönemindir.
⇛ör Bebeğin yürümesi için 1-2 yaş arası kritik dönemdir.
●Diğer bir tanımla,çocuklar bazı gelişim dönemlerinde ve yaşlarda belli tür
ögrenmelere karşi yüksek duyarlılık gösterme eğilimindedirler.Çevre etkilerine karşi
daha duyarlıdırlar ve çevrede düzenlenen ögrenme yaşantılarını diğer dönemlerden
daha hızlı kazanabilirler.
●Burda can alıcı nokta‴ zamanlama‷ dır.Eğer ögrencilere yaşamlarının belirli
zamanlarında ögrenme fırsatları sağlanamasaydı gelişim ya yavaşlayabilir ya da tamamen
durabilir.
≋ SONUÇ ≋
⇒Gelişmede önce büyüme ve olgunlaşma,sonra ögrenme oluşur.
⇒Olgunlaşma ögrenmenin temelidir.
⇒Olgunlaşma kalıtımsal(genetiksel) özellikler taşir.
⇒Olgunlaşma kişinin doğuştan getirmiş olduğu potansiyelin zaman içerisinde ortaya
çikmasini ifade eder.Kişinin herhangi bir çaba göstermesine gerek yoktur.Kendiliğinden
meydana gelen bir süreçtir.
⇒Hazır bulunuşluluk olgunlaşma ve ögrenme etkileşiminin bir sonucudur.
⇒Gelişim:Org. bedensel,zihinsel,dil,duygusal ve sosyal yönlerden düzenli
ilerlemesidir.Gelişim bir süreçtir.
⇒Gelişme:Olgunlaşma, büyüme ,ögrenme etkileşiminin bir ürünüdür.Gelişme bir üründür.
≋ GELİŞİM İLKELERİ ≋
1.Gelişim,kalıtım ve çevre etkileşiminin bir ürünüdür:
Bireyin gelişimi,kalıtımdan getirdiği özellikler(saç rengi,göz rengi,cinsiyet,beden biçimi) ile
çevreden edindiği bilgi,beceri, ve tutumların etkileşmesiyle şekillenir.
⇛ör Kalıtım yoluyla getirilen zekâ kapasitesinin tam olarak kullanılabilmesi için,bireyin
bilişsel gelişimini besleyen bir çevre içinde etkileşimde bulunması,zengin yaşantılar
kazanması gerekmektedir.
2.Gelişim süreklidir ve belli aşamalarda gerçekleşir:
Gelişim canlıyla birlikte başlar,sürekli devam eder.Gelişimde her aşama kendinden öncekine
dayalı,kendinden sonraki aşamaya hazırlayıcıdır(temeldir).Ancak bu gelişim aşamaları
birbirinden kesin çizgilerle ayrılmış değildir.Birbiriyle iç içe girmiş olabilir.
⇛ör Somut işlemler dönemini yaşayan bir çocugun bir sonraki aşama olan soyut
işlemler döneminin alt yapısı kurulmuş olur.
3.Gelişim nöbetleşe devam eder:
Çeşitli dönemlerde gelişim alanları nöbetleşerek ön plana geçebilir.Bir gelişim alnının çok
hızlandığı dönemlerde,diğerleri duraklama gösterebilir.
⇛ör Yürümenin ön plana çiktığı dönemde,konuşma duraklama eğilimi gösterebilir.
4. Gelişim baştan ayağa,içten dışa doğrudur:
Önce başın hareketi kontrol edilir.Daha sonra göğüs,karın,bacaklar ve ayağın kontrolü
sağlanır.Ayrıca,önce beden ve iç organların,daha sonra dışa doğru olan kolların gelişimi
sağlanır.
5.Gelişim,genelden özele doğrudur:
Çocuklar önce tüm vücuduyla hareket eder,büyük kaslarını kullanır.Daha sonra belli etkinlikle
ilgili organını kullanabilir hale gelir.Örnegin,çocuk top oynarken önce bütün vücuduyla topu
tutar.Daha sonra küçük kasları geliştikçe sadece elleriyle hatta parmaklarıyla topu tutabilir
hale gelir.
6.Gelişimde kritik dönemler vardır:
Org. bazı gelişim alanlarında,ögrenmeye ya da gelişmeye eğilimli olduğu belli bir zaman
dilimi vardır.Bu dönemde org. çevre etkilerine daha çok duyarlıdır ve daha hızlı ögrenir.
⇛ör Okul öncesi dönem,zihinsel gelişim ve dil gelişimi için kritik dönemdir.
7.Gelişim bir bütündür: Gelişimin bütün alanları bir bütün halindedir,birbiriyle etkileşim
içindedir.Bir gelişim alanındaki olumlu ya da olumsuz bir özellik diğer gelişim alanlarını da
aynı yönde etkiler.
⇛ör Fiziksel bakımdan güzel bir çocuk,başkalarının yoğun ilgisini çeker,sevilir.Sevilen
çocugun duygusal gelişimi olumludur.Kendine güven duyar.Başkalarını sevebilir ve
olumlu ilişkiler kurabilir.Bu nedenle,sosyal gelişimi de olumlu bir şekilde etkilenir.
8.Gelişimde bireysel farklılıklar vardır:
Her bireyin gelişim hızı aynı değildir.Gelişme,olgunlaşma ve ögrenmenin etkileşiminin bir
ürünüdür.Olgunlaşmayı büyük ölçüde kalıtım,ögrenmeyi ise çevre etkileşimleriyle kazanılan
yaşantılar belirlemektedir.Her bireyin biyolojik kalıtsal mirası ve etkileşimde bulunduğu
çevrenin farklı olması nedeniyle,gelişimin de farklı olması doğaldır.
9.Gelişimin hızı,dönemlere göre değişir:
Örnegin bebeklik çagindaki gelişim ergenlik çagindaki gelişime göre daha hızlıdır.
⇛ör Kimi çocuklar 10 aylıkken,kimileri de 13 aylıkken yürüyebilirler.
vSonuç olarak gelişimde gözlenen bireyler arasındaki farklar normal karşilanmalıdır.
≋ GELİŞİMİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER ≋
1-KALITIM
2-ÇEVRE
3-AİLENİN ÇOCUK YETİŞTİRME TARZLARI
4-AİLENİN PARÇALANMASI
5-ÇOCUKLARIN DOĞUŞ SIRASI
6-ZAMAN
1-KALITIM:Bireyin genler yoluyla anne-babasından aldığı özeliklerdir. Bunlar; cinsiyet,
göz rengi,zeka kapasitesi,fiziksel özellikler(boy,ten rengi,saç rengi ve
biçimi),yaratıcılık ve
düşünme kapasitesi,problem çözme becerileridir.
Anne rahminde,anneden gelen yumurta hücresi ile babadan gelen sperm hücresi
birleşerek(23+23=46 kromozom) zigot meydana gelir.Zigot hızla çogalarak insan
organizmasını oluşturur.
Kalıtım,gelişimi etkileyen önemli bir faktördür ve kalıtımın kapsamını annenin yumurta ve
babanın sperm hücrelerinde bulunan 23’er adet kromozom belirlemektedir.Her kromozomda 20.000 gen bulunmaktadır.
Kişinin tüm genetik özeliklerinin kodlandığı DNA’lar bu genlerde bulunur.Genlerdeki DNA’ lar
organizmanın anahtarlarıdır,genetik şifreleri ihtiva ederler.Organların oluşumu,diğer genlerin
düzenlenmesi,organizma için yaşamsal öneme sahip olan enzimlerin salgılanması vb. DNA
tarafından yönlendirilir.
Genler baskın ve çekinik olmak üzere 2 türlüdür.Baskın genler özelliklerini dölüte
geçirir.Anne babadan çocuga kalıtım yoluyla geçen yapıya Genotip denir.Fenotip ise bu
genetik yapının dışarıdan gözlenebilen şeklidir.Zeka ve bedensel özellikler büyük oranda
genotiple belirlenir.
Cinsiyet tamamen kromozom düzeniyle belirlenir.Canlı hücrelerinde 23 çift kromozomun bir
çifti cinsiyet kromozomlarıdır.X ve Y olmak üzere iki tip cinsiyet kromozomu vardır.XX:Kadın
cinsiyet hormonu, XY:Erkek cinsiyet hormonudur.
⇒Fenotip çevre tarafından etkilenir.Örnegin;zekanın sınırları Genotip tarafından
belirlenir.Ancak gözlenen zeka,gerek rahim içindeki çevre,gerek doğum sırasındaki
olaylar,gerekse doğum sırasındaki çevre tarafından belirlenir.Bununla birlikte çocugun göz
rengi kesin olarak genotiptir.
⇒Kalıtım önemli ölçüde gelişimin fiziksel ve zihinsel alanlarında etkilidir.
2-ÇEVRE:Çevre faktörü 3 evrede incelenir.
І-Doğum öncesi
Ⅱ-Doğum Sırası
Ⅲ- Doğum sonrası
І-Doğum öncesi=Anne karnında geçen süredeki dış etkilenmeleri kapsar.
⇛ör Annenin sigara dumanı olan bir çevrede yaşaması,yüksek gürültülü bir çevrede
yaşaması.
Ⅱ-Doğum sırası=Fetüsün(bebeğin) oksijensiz kalması,kordon dolanması,uzman olmayanların bilinçsiz müdahaleleri doğum sırasında yaşanan olumsuzluklardır.
Ⅲ-Doğum sonrası=Beslenme düzeni,hastalık ve kazalar,aile yapısı,eğitim olanakları,arkadaş
çevresi gibi etkenlerdir.
3-AİLENİN ÇOCUK YETİŞTİRME TARZLARI:Aile içinde bebeğe yaşamının ilk yılında
gösterilecek sevgi ve sıcak yakınlık,onun temel güven duygusunu kazanmasında önemli rol
oynamaktadır.
Her davranış için katı kurallar koyan,cezalandırıcı,istek ve dileklerin açıklamasını engelleyen
sınırlandırıcı ana-babaların çocuklarinin,kuralcı,otoriter,çocuklara karşi düşmanca
davranan,despot oldukları gözlenmiştir.
Anne-baba,çocugun davranışlarını ne aşirı derecede kontrol edip kısıtlamalı,ne de çocugun
her istediği şeyi yapmalıdır.Tutarlı ve güven verici bir tutuma sahip olmalıdır.
4-AİLENİN PARÇALANMASI: Ailenin dağılması,boşanmalar,tüm çocuklar için sancılıdır,acı
vericidir.Küçük çocuklar daha çok etkilenmekte,hatta olaylardan kendini sorumlu
tutmaktadır.Büyük yaşlardaki çocuklar ise boşanma olaylarını daha kolay kabul
etmektedirler.
5-ÇOCUKLARIN DOĞUŞ SIRASI:Ana-babalar ilk çocuklarindan çok şey beklerler.
İlk çocuklarin yüksek motivasyonlu,hırslı,başarılı,kurallara uyan bireyler olarak yetişmelerini
beklerler.Buna rağmen kendilerine güveni azdır.Temkinli ve tutuculardır.
Sonuncu doğan çocuklarin özellikleri de ilk çocuklara benzeyebilir.Ancak ilk doğanlar
genellikle erken olgunlaşirken sonuncular,uzun süre çocuksu kalabilirler.İlk doğanlara göre
daha çok ilgi çekmeyi başarabilirler.
Ortanca çocuklar ise,eğer cinsiyet farkı vb. istenilen özellikleri yoksa,ilgi odağı olamazlar.Çok
fazla ilgi görmedikleri için,daha bağımsızdırlar.Akranlarıyla daha iyi ilişki kurarlar.Daha mutlu
olurlar.
6-ZAMAN(=TARİHSEL ZAMAN):Gelişim döneminde yenilikler ve değişimlerin oluşturulduğu
zaman bölümünü ifade eder.Örnegin günümüzde bilgisayar destekli ögretim,Internet,cep
telefonun kullanımı giderek yaygınlaşmaktadır.
Diğer bir örnek son beş yıldır 0-1 yaşindaki bebeklerde hazır bez kullanımı giderek
yaygınlaşmaktadır yada Amerika’nın Irak’a girmesi ile birlikte çocuklarin oynadıkları oyunda
savaş oyunlarına ağırlık verdikleri görülmüştür.
≋ HORMONLAR ≋
HORMON:Org. şeklini,gelişim özelliklerini belirleyen temel yapı taşları,iç salgı bezlerinin
salgılarına hormon denir.Bu yapı taşları vücudun büyüklüğünü,iç dengeyi ve üremeyi
sağlarlar.
İç salgı bezleri:
1-HİPOFİZ:Tüm salgı bezlerinin salgılanmasını ve vücudun büyüme dengesini düzenler.
2-TROİD:Troksin salgılar.Troksin vücudun metabolizmasını düzenler.Troksinin azlılığı cüceliğe ve zeka geriliğine yol açar.Fazlalığı uyuşukluk ve üsümeye yol açar.
3-PARATROİD:Vücudun kalsiyum ve fosfor dengesini sağlar.Kemiklerin gelişimini ve
kasların ve sinir sisteminin çalismasini düzenleyen salgı bezidir.
4-PANKREAS:İnsülin salgılar.İnsülin kandaki şeker miktarını ayarlar.
5-BÖBREKÜSTÜ BEZLERİ:Salgıları,büyümeye,cinsiyete etki eder ve vücudun duyguların
yoğunluğundan korunmasını sağlar.Duygusal gelişimle yakından ilgilidir.
6-CİNSİYET:Bu salgı bezleri kadın ve erkekte cinsel gelişimi sağlar.
≋ GELİŞİM DÖNEMLERİ VE GÖREVLERİ ≋
1.Bebeklik Dönemi(0-2 yaş):
-Nefes almayı ögrenme.
-Doğumu takiben fiziksel çevredeki değişikliklere uyum sağlama.
-Tuvaletini söyleme,tutma becerisini kazanma.
-Uyku düzeni olması.
-Katı yiyecek yemeyi ögrenme.
2.İlk Çocukluk Dönemi(2-6 yaş):
-Konuşmayı ve yürümeyi ögrenme.
-El-göz uyumunu sağlamaya başlama.
-Kendi başına yemek yeme,giyinme,tuvaletini yapma.(öz bakım becerisi)
-Cinsel farklılıklarını ögrenme ve cinsel kimliğini kazanmaya başlama.
-Okuma yazmaya hazır duruma gelme.
-Toplumsal kurallara dair yanlış ve doğru davranışı ayırt etmeye ve toplumsal rolleri
ögrenmeye başlama.
3.Son(ikinci)çocukluk dönemi(6-12 yaş):
-Okuma,yazma ve hesaplaşma ile ilgili üç temel beceriyi geliştirme.
-Kendine karşı olumlu tutumlar oluşturma.
-Kişiler arası ilişkilerini geliştirme,yaşitlarıyla iyi geçinmeyi ögrenme.
-Kendisi için model olan yetişkinleri örnek alarak cinsiyetine uygun rolü geliştirme.
-Sorumluluk almasına ve kendi kararlarını vermesine olanak sağlandığında kişisel
bağımsızlığını kazanmaya başlama.
-Vicdan ve değer anlayışının gelişmesi.
-Gündelik yaşama uyum.
4.Ergenlik Dönemi(12-18 yaş):
-Bir yetişkin kadın veya erkek sosyal rolüne erişme.
-Yaşıtlarıyla (her iki cins) yeni ve olgun ilişkilere erişme.
-Bedenini kabul etme ve etkili bir şekilde kullanma.
-Anne baba gibi yetişkinlerden bağımsız olarak duygusal özerklik kazanma.
-Bir mesleğe doğru yönelme ve hazırlanma.
-Toplumsal görevlerini yerine getirebilme ve toplumsal sorumluluklar almaya istekli olma.
-Evliliğe ve aile kurmaya hazırlanma.
5.Genç Yetişkinlik Dönemi(18-30 yaş):
-Eş seçme,aile kurma,evli yaşamayı ögrenme.
-Bir işe girme,işe başlama.
-Yakın ilişkiler kurabileceği arkadaşlar ve sosyal gruplar bulma.
-Vatandaşlık sorumluluklarını üstlenme.
-Ev idare etme.
☺GELİŞİM ALANLARI ☻
1.BEDENSEL 2.BİLİŞSEL 3.KİŞİLİK 4.AHLAK 5.BENLİK
GELİŞİM GELİŞİM GELİŞİMİ GELİŞİMİ GELİŞİM
-DİL
GELİŞİMİ
≋ 1-BEDENSEL GELİŞİM ≋
1-Doğum Öncesi:
2-Bebeklik Dönemi(0-2 yaş):
3-Çocukluk Dönemi(2-6 yaş):
4-Okul Dönemi(6-12 yaş):
5-Ergenlik Dönemi(12-18 yaş):
1-Doğum Öncesi:
- Doğum öncesi,yaşam sürecindeki en hızlı gelişim dönemidir.
- Olumsuz çevre faktörlerinin etkisi bu dönemde daha fazladı