Slayt 1

1
GELİŞİM PSİKOLOJİSİ
Gelişim nedir?
2

Gelişim, organizmanın döllenmeden
başlayarak bedensel, zihinsel, dil,
duygusal, sosyal yönden, belirli koşulları
olan en son aşamasına ulaşıncaya kadar
sürekli ilerleme kaydeden değişimdir.
Gelişme nedir?
3

Gelişme, olgunlaşma, hazırbulunuşluk ve öğrenme
etkileşiminin bir ürünüdür.
Gelişim ile gelişme arasında bir fark var mıdır?
Gelişim süreçtir. Gelişme ise bu sürecin ürünüdür.
gelişim
4
=
büyüme
+
olgunlaşma
+
Hazırbulunuşluk
+
öğrenme
Gelişimin en hızlı olduğu dönemler nasıl
sıralanır?
5
Doğum öncesi
Bebeklik
Ergenlik

Gelişimin Temel Kavramları
6
Büyüme
 Olgunlaşma
 Hazırbulunuşluk
 Öğrenme

Büyüme nedir?
7
Büyüme, bireyde meydana gelen fiziksel
ve fizyolojik değişiklikleri ifade
etmektedir.
 Büyüme daima bir artış durumu ifade
eder.
 Boyun uzaması, Ağırlığın artması, iç
organların hacminin artması gibi
 Sayısal olarak ifade edilebilir.(nicel)

Büyümenin en hızlı olduğu dönem
hangisidir?
8

Doğum öncesidir.
Olgunlaşma nedir?
9

Bireyin organlarının öğrenmenin etkisi
olmaksızın tamamen biyolojik ve kalıtımsal
olarak kendilerinden beklenen fonksiyonları
yapabilecek düzeye gelmesidir.
Hazırbulunuşluk nedir?
10

Bireyin olgunlaşmasının yanında önceki öğrenmelerinin
, ilgilerinin, tutumlarının, güdülenmişlik düzeyinin bir
sonucudur.
11
Hazırbulunuşluk
=
Olgunlaşma
etkileşim
Öğrenme
Öğrenme nedir?
12


Öğrenme bireylerin çevresi ile geçirdiği
yaşantılar sonucu meydana gelen kalıcı izli
davranış değişikliğidir.
Öğrenme tüm yaşam boyunca devam eder.
Gelişimin İlkeleri
13
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Gelişim süreklidir. Belirli bir sıra izler.
Gelişim hızı dönemlere göre değişir
Gelişim nöbetleşe devam eder.
Gelişimde belli bir yönelim vardır.
Gelişim bir bütündür.
Gelişim kalıtım ve çevrenin etkileşiminin ürünür.
Gelişimde kritik dönemler vardır.
Gelişimde bireysel farklar vardır.
Gelişimi etkileyen faktörler
14
Kalıtım
 Çevre
 Zaman

Kalıtımla ilgili temel kavramlar

Kromozom: Canlılarda kalıtımı sağlayan
genetik birimlerdir. Kromozomlar canlılara
ait bilgileri genler halinde bulunduran
yapılardır. Temel yapısını DNA molekülü
oluşturur. insanlarda 23 çift (46 tane)
kromozom bulunur.
16
Otozom: Eşey kromozomu olmayan (cinsiyeti
belirleyen x, ve y kromozomları) 22 çift
kromozomu kapsayan kromozom grubudur.
 Gonozom Cinsiyeti belirleyen X ve Y
kromozomlarına gonozom ya da eşey
kromozomlar denilir. İnsanda bir çift (2 tane)
bulunur. Erkeklerde biri X diğeri Y kromozomu
bulunurken dişilerde ikisi de X kromozomudur.
 İnsanlarda sperm erkek gamet, yumurta ise dişi
gamettir.

17
Genotip: Anne babadan çocuğa kalıtım yolu ile
geçen genetik yapıya genotip denir.
 Fenotip: Genetik olarak yüklenen özelliklerin
dışarıdan gözlenebilen şeklidir.

18




Mutasyon: çevresel faktörlerin etkisiyle genlerin
yapısında meydana gelen kalıcı değişiklikleridir.
Modifikasyon: çevresel faktörlerin etkisiyle genlerin
işleyişinde meydana gelen kalıtsal olmayan
değişikliklerdir.
Çevre koşulları (ısı, sıcaklık, besin) bazı genlerin
işleyişini değiştirebilir. Bundan dolayı ortam koşulları
eski haline dönünce canlıda eski haline döner veya
oluşan karakter oğul döllere aktarılmaz.
Yazın güneş banyosu yapan insanların tenleri
bronzlaşır, kış aylarında ise beyaz olur.
19



Adaptasyon: Bir canlı türünün yaşadığı çevreye
uyum sağlamasıdır
Varyasyon bir canlı türündeki kalıtsal çeşitliliktir.
insanların birbirinden farklı olması bir varyasyondur.
Çevre
20





Bireyin genetik özelliklerinin dışında çevre ile
etkileşimi ve öğrenmesi sonucunda geçen
özelliklerdir. Bunlar;
Bazı Fiziksel görünüm özellikleri
Zekanın kullanım oranı
Eğitim düzeyi
Bazı kişilik ve karakter özellikleri
Çevre faktörü üç evrede incelenir
21



Doğum öncesi evre: Anne karnında geçen sürede dış
etkilenmeleri kapsar. Annenin kullandığı ilaçlar, sigara
ve alkol, radyasyon, kan uyuşmazlığı gibi.
Doğum sırası: doğum sırasında yaşanan
olumsuzluklar. Göbek bağının çocuğun boynuna
dolanması, oksijensiz kalma, kullanılan araçlar vb.
Doğum sonrası: Beslenme düzeyi, hastalık ve
kazalar, doğuş sırası, anababa tutumları, ekonomik
durum vb..
ZAMAN
22



1. Kritik dönem
Gelişimde belli davranışların kazanılması gereken
dönemler vardır. İlgili davranış ilgili dönemlerde
kazanılmadığı zaman daha sonraki dönemlerde
telafi edilemez veya kazanılması çok zor olur.
Gelişim açısından önemli olan böyle dönemlere
kritik dönem denir.
2. Zaman (tarihsel zaman)
23




Tarihsel Zaman, gelişim döneminde kalıtım ve
çevrenin özellikleri ile birlikte yeniliklerin ve
değişimlerin oluşturduğu gelişimi etkileyen faktörleri
ifade eder.
Teknoloji, savaşlar, afetler, moda vb.
Günümüzde cep telefonu kullanımı
yaygınlaşmaktadır.
Mektup yerine sms veya e-posta kullanımı.